مجروحان و جانبازان جنگی در همه کشورها به عنوان قهرمانان ملی تلقی می‌شوند. به پاس شجاعت‌ این افراد، امتیازهای ویژه‌ای به آن‌ها تعلق می‌گیرد. جانبازان و ایثارگران در کشور ما نیز امتیازهایی دارند. هر ساله با بررسی مشخصات این افراد و معرفی آن‌ها از سوی نهادهای ذی‌ربط، سهمیه خودرویی برای این دسته از قهرمانان ملی در نظر گرفته می‌شود.

نحوه اولویت بندی جانبازان برای دریافت خودرو

غلامرضا طائبی، مدیرکل کمیسیون های پزشکی بنیاد شهید و امور ایثارگران، روز ۷ آبان ۱۴۰۲ درباره چگونگی تعیین اولویت جانبازان برای دریافت خودرو گفت:

• با توجه به جلسات مدیران گروه‌های تخصصی و تصریح قانون بر محدودیت‌های جسمی و حرکتی، در نوبت اول جانبازان با کدهای جانبازی قطع عضو و معادل قطع عضو برای دریافت خودرو معرفی می‌شوند.
• با تخصیص خودروهای بیشتر، در نوبت‌های بعد جانبازان دیگر نیز به خودروسازان معرفی خواهند شد.

آغاز واگذاری خودرو به ایثارگران از پاییز

سیدامیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران، آبان ماه ۱۴۰۲ اعلام کرد:

• طرح واگذاری خودرو به جانبازان و ایثارگران آغاز شده است.
• در راستای اجرای قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کشور و درباره واگذاری خودرو به جانبازان ۲۵ تا ۴۹ درصد جسمی حرکتی، فرزند شهید، همسر شهید و آزادگان دارای معلولیت (مورد تائید کمیسیون پزشکی بنیاد)، از مهرماه سال ۱۴۰۲ باید به ۲۱۱۲ نفر از مشمولان فوق به صورت جداگانه خودرو تعلق گیرد.
• ۱۲۰۰ نفر، خودرو ۲۰۷ اتوماتیک ایران خودرو و ۹۱۲ نفر، خودروی شاهین اتوماتیک سایپا را دریافت می‌کنند.
• هر ماه خودروسازان باید پیامکی را برای تکمیل اطلاعات و دریافت پیش‌فاکتور به مشمولان ارسال کنند.
• بانک‌های عامل باید هر ماه باید تسهیلات موضوع واگذاری خودرو را از محل تبصره ۱۶ قانون بودجه را برای مشمولان فراهم کنند.
• مابه‌التفاوت وجه خودرو باید توسط فرد مشمول تکمیل شود.
• ۲ ماه پس از تکمیل وجه، خودرو باید به مشمولان تحویل داده شود.

آیین نامه واردات خودرو جانبازان (۱۴۰۲)

هیئت وزیران آیین‌نامه واردات خودرو جانبازان را برای ۱۴۰۲ را تصویب کرد. طبق این مصوبه جانبازان ۵۰ درصد و بالاتر که در سنوات گذشته از تسهیلات موضوع ماده (45) قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران استفاده نکرده‌اند، می‌توانند خودروهای سواری مناسب و خودکار اتوماتیک داخلی یا وارداتی مورد متناسب با وضعیت جانبازی خود را تهیه کنند.

• در این آیین نامه ملاک درصد جانبازی نوع جانبازی جسمی – حرکتی و معلولیت نظریه کمیسیون پزشکی بنیاد است.
• بنیاد موظف است ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه فهرست مشمولین را تدوین و به ترتیب اولویت به وزارت اعلام کند.
• مشمولان می‌توانند کل یا بخشی از بهای خودرو را به صورت نقدی پرداخت کنند و عدم دریافت تسهیلات بانکی موضوع این آیین‌نامه مانع استحقاق مشمولان از دریافت خودرو نخواهد بود.
• مشمولان واردات خودرو می‌توانند با انصراف از واردات نسبت به دریافت خودروی داخلی بدون نوبت و با واگذاری فوری بهره مند شوند.
• استفاده از دیگر تسهیلات خرید خودرو با نرخ مصوب شورای پول و اعتبار خارج از چهارچوب این آیین‌نامه مانع دریافت این تسهیلات نخواهد بود.
• ارزش خودروی وارداتی در کشور مبدأ برای جانبازان ۷۰ درصد (دو پا یا دو دست قطع از مچ و یا قطع نخاع) تا سقف ۳۵ هزار یورو، سایر جانبازان ۷۰ درصد تا سقف ۳۰ هزار یورو و برای جانبازان ۵۰ درصد تا ۶۹ درصد تا سقف ۲۵ هزار یورو (سیف) باشد.
• مشمولیانی که در ۱۰ سال گذشته از هیچگونه تسهیلات اعم از واردات و خرید خودرو استفاده نکرده‌اند در اولویت قرار دارند. ماده ۱۸ مشمولان از پرداخت سود بازرگانی متعلق به واردات خودرو و تجهیزات مورد نیاز متناسب سازی برای ایثارگر و نیز از پرداخت عوارض مندرج در تصویب نامه شماره 62924ت / 54522 مورخ ۱۳۹۶/۵/۲۵ معاف هستند.
• بانک مرکزی مکلف است نسبت به تخصیص ارز تا سقف مجاز برای واردات هر خودرو به شرکت با اولویت تخصیص از منابع ارزی جهت واردات وزارت صنعت، معدن و تجارت اقدام کند.
• مشمولان واردات خودرو به مدت ۵ سال حق فروش، رسمی عادی یا وکالتی خودروی وارداتی را ندارند و مراجع ذی‌ربط از جمله دفاتر ثبت اسناد رسمی و فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مکلفند اقدامات قانونی لازم از جمله عدم تعویض پلاک جهت جلوگیری از این موضوع و توقیف خودرو را انجام دهد و مسئولیت تخطی از آن به عهده فروشنده است.

عدم دریافت ارز برای واردات خودرو توسط جانبازان

مدیر کل مسکن و تسهیلات بنیاد شهید گفت:

• بنابر ماده ۱۹ آیین‌نامه مصوب هیأت وزیران، بانک مرکزی وظیفه دارد ارز لازم برای واردات خودرو توسط جانبازان را تامین کند.
• هیچ جانبازی حتی یک یورو ارز دریافت نکرده است.

اعلام جانبازان واجد شرایط واردات خودرو

محسن بزرگی، معاون حقوقی و امور مجلس بنیاد شهید و امور ایثارگران، درباره جانبازان واجد شرایط واردات خودرو گفت:

• بنیاد شهید تا پایان شهریورماه ۱۴۰۲، اسامی جانبازان واجد شرایط دریافت مجوز واردات خودرو را اعلام می‌کند.
• ممکن است نوبت برخی جانبازان در سال ۱۴۰۳ اعلام شود.
• اختصاص تسهیلات خودروهای بیش از ۲۰ هزار یورو برای واردات خودرو توسط جانبازان بالای ۵۰ درصد در نظر گرفته شده است.
• ارزش خودروی وارداتی در کشور مبدأ برای جانبازان ۷۰ درصد (دو پا یا دو دست قطع از مچ یا قطع نخاع) تا سقف ۳۵ هزار یورو، سایر جانبازان ۷۰ درصد تا سقف ۳۰ هزار یورو و برای جانبازان ۵۰ تا ۶۹ درصد تا سقف ۲۵ هزار یورو در نظر گرفته شده است..

آیین نامه واردات خودرو ایثارگران تصویب شد

بنابر اعلام بنیاد شهید:

• آیین‌نامه اجرایی بند «و» تبصره ۷ قانون بودجه ۱۴۰۲ کل کشور در خصوص اجازه واردات خودرو برای جانبازان ۵۰ درصد به بالا و برخورداری از خودروی داخلی برای سایر افراد مشمول ماده ۴۵ قانون جامع خدمات‌رسانی به ایثارگران تصویب شد.
• سود بازرگانی افراد مشمول واردات خودرو برای جانبازان بالای ۵۰ درصد، با نرخ صفر محاسبه می‌شود.
• سایر افراد مشمول ماده ۴۵ قانون جامع خدمات‌رسانی به ایثارگران می‌توانند از تسهیلات بانکی برای خرید خودروی داخلی بهره‌مند شوند.

تعیین سازوکار اعطای مجوز واردات خودرو به جانبازان

نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای سال ۱۴۰۲ تصویب کردند:

• جانبازان بالای ۵۰ درصد، با معرفی بنیاد شهید و امور ایثارگران به وزارت صمت، می‌توانند از تسهیلات ماده ۴۵ قانون جامع ایثارگران استفاده کنند.
• در این طرح، جانبازان می‌توانند با توجه به وضعیت جانبازی، با رعایت قوانین، مجوز واردات یک دستگاه خودرو را دریافت کنند.
• سایر مشمولان، می‌توانند از محل تسهیلات قرض‌الحسنه تبصره ۱۶ قانون مذکور، اقدام به خرید خودروهای داخلی کنند.

اولویت بندی برای تخصیص خودرو به جانبازان

محمود پاکدل، معاون تعاون و امور اجتماعی بنیاد شهید درباره تخصیص خودرو به جانبازان گفت:

• بیش از ۲۰۰ هزار ایثارگر واجد شرایط دریافت خودرو هستند.
• تنها به ۱۰ هزار ایثارگر خودرو تخصیص داده می‌شود.
• اولیت‌بندی متقاضیان، برای واگذاری خودرو در دستور کار کمیسیون فرعی اقتصاد دولت قرار گرفته است.

سهم خودرو جانبازان در بودجه ۱۴۰۲

لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، روز چهارشنبه، ۲۱ دی‌ماه ۱۴۰۱ توسط رئیس‌جمهوری به مجلس تقدیم شد.

بنابر پیشنهاد دولت برای سال ۱۴۰۲، جانبازان واجد شرایط می‌توانند در این سال یک دستگاه خودرو متناسب با وضعیت جانبازی خود به کشور وارد کنند. این موضوع در بند (و) ‌تبصره هفت لایحه بودجه ذکر شده است.

بر همین اساس، ابتدا بنیاد شهید و امور ایثارگران باید جانبازان بالای ۷۰ درصدی را که در سال‌های گذشته از تسهیلات ماده (۴۵) استفاده نکرده‌اند، به وزارت صمت معرفی کند. این وزارتخانه، می‌تواند در سال ۱۴۰۲، مجوز واردات یک دستگاه خودرو را متناسب با وضعیت جانبازی ایثارگر یا رعایت قوانین و مقررات به افراد معرفی‌شده، اعطا کند.

دیگر مشمولان ماده (۴۵) قانون اشاره‌شده، از محل تسهیلات قرض‌الحسنه تبصره ۱۶ این قانون می‌توانند خودرو داخلی بخرند.

اختصاص خودرو به جانبازان در سال ۱۴۰۱

در بودجه سال ۱۴۰۱ نیز، سهمی از خودروهای تولید داخل برای جانبازان درنظر گرفته شده بود.

بر این اساس، امکان خرید خودرو با اقساط ۵ ساله از سایپا و ایران خودرو برای جانبازان جسمی و حرکتی ۲۵ درصد و جانبازان ۵۰ تا ۷۰ درصد که بنیاد شهید و امور ایثارگران معرفی کند، فراهم بود.

این موضوع در بند (ی) ‌تبصره هفت لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، ذکر شد و وزارت صمت، مکلف بود تا این موضوع را به مرحله اجرا درآورد.

آمادگی برای تخصیص ۱۰ هزار خودرو به جانبازان

امید قالیباف، سخنگوی وزارت صمت درباره تخصیص خودرو به جانبازان گفت:

وزارت صمت موظف است طبق قانون، ۱۰ هزار خودرو را به جانبازانی که بنیاد شهید و امور ایثارگران معرفی کرده، تحویل دهد.

خودروهای تارا اتوماتیک، دنا پلاس توربو اتوماتیک، کوییک اتوماتیک، پژو ۲۰۷ اتوماتیک و شاهین دنده‌ای به این افراد تحویل داده می‌شود.

به محض دریافت لیست ۱۰ هزار نفری از بنیاد شهید، وزارت صمت تکلیف خود را انجام می‌دهد.

دریافت خودرو توسط جانبازان در سال ۱۴۰۰

در تیر ماه سال ۱۴۰۰، ۳۰ هزار دستگاه خودرو (۱۸ هزار دستگاه از ایران خودرو و ۱۲ هزار دستگاه از سایپا) به جانبازان و خانواده شهدا و مدافعان حرم تعلق گرفت.

هدف از این اقدام، تسهیل تردد این قشر در جامعه عنوان شد.

این تصمیم، بر اساس بند (ز) تبصره (۷) قانون بودجه سال ۱۴۰۰ گرفته شد و تسهیلات بانکی نیز برای واگذاری خودرو اقساطی به این افراد اعطا شد.

ماده ۴۵ قانون جامع خدمات‌ رسانی به ایثارگران

دولت باید هر سال، اعتبار و تسهیلات لازم را برای تهیه خودرو مناسب برای تمام جانبازان ۵۰ درصد و بالاتر و جانبازان ۲۵ درصد الی ۴۹ درصد که به تشخیص کمیسیون پزشکی بنیاد از نظر جسمی محدودیت حرکتی دارند، پیش‌بینی کند.

تبصره ۱: همسر و فرزندان شاهد و آزادگانی که به تشخیص کمیسیون پزشکی بنیاد معلول شناخته می‌شوند، می‌توانند از تسهیلات موضوع این ماده استفاده کنند.

تبصره ۲: آیین‌نامه چگونگی واگذاری، میزان تسهیلات، کارمزد و میزان کمک بلاعوض توسط بنیاد و معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس ‌جمهور تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

نویسنده: فاطمه امین الرعایا