سه مقام دفاعی ایالات متحده و یک مقام آگاه به سیانان گفتند آمریکا بی سر و صدا به توافقی دست یافته است که حضور نظامی خود در یک پایگاه بزرگ در قطر را برای ۱۰ سال دیگر تمدید میکند.
این توافق که بهطور علنی اعلام نشده است، اتکای واشنگتن به این کشور کوچک حوزه خلیج فارس را نشان میدهد که اخیرا نقشی محوری در میانجیگری برای آزادی آمریکاییها از اسارت در غزه و ونزوئلا ایفا کرده است.
پایگاه هوایی العدید، واقع در صحرای جنوب غربی دوحه، بزرگترین تاسیسات نظامی آمریکا در خاورمیانه را در خود جای داده است و میتواند پذیرای بیش از ۱۰ هزار سرباز آمریکایی باشد.
لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا ماه گذشته از العدید بازدید کرد و در آنجا از قطر برای افزایش بودجه این پایگاه تشکر کرد.
اما او هیچ اشارهای به تمدید توافق حضور نکرد و دولت بایدن نیز این موضوع را علنی نکرده است. این در حالی است که قطر در حال حاضر بهدلیل میزبانی از رهبران ارشد حماس تحت نظارت فزایندهای قرار گرفته است. مقامات قطری میگویند که تنها پس از درخواست ایالات متحده در زمان دولت اوباما، حماس اجازه یافت یک دفتر سیاسی در دوحه داشته باشد.
پایگاه هوایی العدید، یک مرکز محوری برای عملیات هوایی فرماندهی مرکزی ایالات متحده در افغانستان، ایران و سراسر خاورمیانه بوده است. نیروی هوایی قطر و بریتانیا نیز از این پایگاه عملیاتهای خود را اجرا میکنند.
این تمدید زمانی صورت میگیرد که ایالات متحده حضور خود را در منطقه در بحبوحه تشدید تهدیدات گروههای شبه نظامی تحت حمایت ایران در عراق، سوریه و یمن تقویت کرده است.
پس از حمله حماس به اسرائیل در تاریخ هفت اکتبر و گروگان گرفتن ۲۴۰ نفر، قطر میانجی اصلی حماس برای آزادی اولیه شمار زیادی از گروگانهای اسرائیلی و بینالمللی بوده است. تلاش برای احیای مذاکرات مربوط به گروگانها، هماهنگی با سیآیای و موساد و همچنین مصر همچنان جزو مذاکرات محوری است.
نقش قطر در ماهها مذاکرات بر سر آزادی آمریکاییهای بازداشت شده از سوی ونزوئلا کمتر علنی شده بود اما پس از آنکه نیکلاس مادورو، رئیس جمهوری ونزوئلا ماه گذشته اعلام کرد که ۱۰ آمریکایی را در ازای یک متحد نزدیک آزاد کرده است این نقش آشکار شد.
حضور قطر در هر دو مذاکرات بهعنوان گسترش نقش میانجیگری این کشور با دیگر دشمنان ایالات متحده از جمله ایران و طالبان تلقی شده است. تحلیلگران میگویند که ثروت عظیم نفت و گاز طبیعی قطر، همراه با توانایی عمل بهعنوان یک تسهیلکننده به قطر اجازه میدهد تا وزن خود را در جهان بالاتر ببرد.
در حالی که میزبانی آنها از رهبری حماس مخفی نبوده حمله هفت اکتبر در اسرائیل باعث شد بسیاری از قطر انتقاد کنند و از آنها خواسته شود تا رهبران حماس را اخراج کنند.
جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا درباره گفتوگوهای خود با امیر قطر صحبت کرده است اما در برخی مواقع اعتباری را که احساس میکنند شایسته آن هستند به آنها نداده است. بایدن در مقالهای در نوامبر گذشته در واشنگتن پست از قطر نامی نبرد و در حالی که به مصر و دیگر متحدان آمریکا در خاورمیانه اشاره کرد. همچنین بایدن در بیانیه رسمی خود به نقش قطر در آزادی بازداشتشدگان در ونزوئلا اشاره نکرد.
هزاران افغان در خلال خروج آمریکا از افغانستان در سال ۲۰۲۱ از کابل به پایگاه العدید منتقل شدند.
قطر میلیاردها سرمایه خود را متعهد به هزینه برای ارتقای امکانات برای هواپیماهای آمریکایی در این پایگاه کرده است. العدید در سال ۲۰۰۳ به پایگاه اصلی هوایی سنتکام تبدیل شد و نیروها و داراییهای خود را از پایگاه هوایی شاهزاده سلطان در عربستان منتقل کرد جایی که حضور شمار زیادی از پرسنل نظامی آمریکایی حساستر و بحث برانگیزتر بود.
در حالی که آستین در جریان بازدید ماه گذشته خود از این پایگاه، تمدید حضور نیروهای آمریکایی در العدید را اعلام نکرد اما گفت که ایالات متحده و قطر «بهطور رسمی گامهایی رو به جلو برای گسترش و تقویت روابط دفاعی دوجانبه بر میدارند.»
وی افزود: «ما این کار را از طریق تعهد قطر برای کمک به منابع قابل توجه برای افزایش قابلیتها در پایگاه هوایی العدید انجام میدهیم و این امر از هر دو نیروی ما برای سالهای آینده پشتیبانی خواهد کرد.»
source