حمله تلافی‌جویانه ایران به اسرائیل در ماه گذشته میلادی احتمالا نظر یکی از رهبران جهان را بیشتر جلب کرده باشد و آن کسی نیست جز کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی. حمله ایران به اسرائیل باعث شد تا پیونگ یانگ نسبت به توان موشکی خود به براورد بهتری دست پیدا کند، چه بسا تفاوت‌هایی در این بین وجود دارد.
آگهیروزنامه آمریکایی وال‌استریت ژورنال روز جمعه ۳ مه (۱۴ اردیبهشت) در گزارش خود ضمن اشاره به حمله تلافی‌جویانه ایران و میزان موفقیت اسرائیل و متحدانش از جمله ایالات متحده در دفع آن توضیح می‌دهد که حمله ایران باعث شد که کره شمالی و رهبر آن، کیم جونگ‌اون یک نمونه آزمایشی از توان درگیری با پدافندهای غربی، آن هم در دنیای واقعی به دست آورد.
در حقیقت، حمله گسترده هوایی ایران به اسرائیل می‌تواند به درک کره شمالی از عملکرد بالقوه تسلیحات خود در صورت حمله به ژاپن یا کره جنوبی کمک می کند. سیستم‌های دفاعی هر دو کشور ژاپن و کره جنوبی نیز همچون سیستم‌های اسرائیل، با سامانه‌های پدافندی ایالات متحده در هم آمیخته هستند.
حال با نزدیک شدن کره شمالی و ایران، این نگرانی در غرب بوجود آمده است که تهران و پیونگ‌یانگ ممکن است در نهایت با یکدیگر همکاری نظامی داشته باشد.
وال‌استریت ژورنال می‌نویسد که حتی قبل از حمله ایران به اسرائیل، کره شمالی نظاره گر عملکرد مهمات خود در اوکراین بود، چرا که گفته می‌شود روسیه از تسلیحات کره شمالی علیه سایر تسلیحاتی که ایالات متحده و متحدان اروپایی آن در اختیار کی‌یف قرار داده اند استفاده می‌کند.
تفاوت‌ها بین حمله ایران به اسرائیل با حمله احتمالی کره شمالی به ژاپن یا کره جنوبی
باید گفت که تفاوت‌های مهمی بین بین حمله ایران به اسرائیل با حمله احتمالی کره شمالی به ژاپن یا کره جنوبی وجود دارد. اول از همه اینکه حمله ایران به اسرائیل با هشدارهای قبلی همراه بود، و اینکه موشک‌ها و پهپادهای ایران ساعت‌ها در حال پرواز بودند تا با عبور از چند کشور بتوانند به خاک اسرائیل برسند.
کارشناسان امنیتی می‌گویند، بعید است کیم جونگ اون هم بخواهد مثل ایران چنین اخطار قبلی را برای حمله احتمالی کره جنوبی یا ژاپن بدهد، کما اینکه حمله آن هم می تواند در عرض چند دقیقه به مقصد (در ژاپن یا کره جنوبی) برسد.
کره شمالی به عنوان کشوری که مجهز به سلاح هسته‌ای است از جمله یکی از ناپایدارترین تهدیدات نظامی در جهان به حساب می‌آید. پیونگ یانگ در سال‌های اخیر آزمایش‌های تسلیحاتی خود را بدون مواجهه با هیچگونه عواقبی انجام داده است، از جمله رزمایشی در تاریخ ۲۲ آوریل (۳ اردیبهشت) با نظارت کیم، که رسانه‌های دولتی ادعا کردند که اولین ضدحمله هسته‌ای شبیه‌سازی شده کره شمالی بوده است.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
چو سانگ کئون، استاد موسسه علوم و فناوری پیشرفته کره جنوبی گفت: درس‌هایی که تهران از حمله تلافی‌جویانه خود به اسرائیل و همچنین انتقام گیری متقابل اسرائیل در مقیاس کوچک علیه ایران به دست آورد، احتمالاً برای کیم جونگ‌اون و همچنین برای شی جین پینگ چین و ولادیمیر پوتین از روسیه آموزنده باشد.
این کارشناس افزود: روسیه، چین، کره شمالی و ایران که از زمان شروع جنگ اوکراین به هم نزدیک‌تر شده‌اند و در تضاد با غرب توانسته‌آند با یکدیگر فصل مشترکی پیدا کنند و چیزی شبیه به یک «زنجیره استبدادی ارزشی» بسازند.
چو گفت: «با توجه به این ارزش‌های مشابه، این کشورهای اقتدارگرا می‌توانند دانش فنی تولید یا فناوری تسلیحات را با یکدیگر مبادله کنند.»
نگرانی غرب از همکاری نظامی ایران و کره شمالی
کره شمالی اخیراً یک هیات بلندپایه به رهبری یون جونگ هو که ریاست روابط اقتصادی خارجی این کشور را برعهده دارد و در ماه مارس از روسیه بازدید کرده بود را به ایران اعزام کرد. رسانه‌های دولتی جزئیاتی در مورد ماهیت این سفر ارائه نکردند. اما مقامات ایالات متحده و کره جنوبی اخیراً نسبت به همکاری نظامی احتمالی بین ایران و کره شمالی ابراز نگرانی کرده‌اند.
به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، این هیئت که روز پنجشنبه به پیونگ‌یانگ بازگشته است، در یک نمایشگاه تجاری شرکت کرد و با مقامات دولتی ایران دیدار کرد و گمانه زنی درباره همکاری های نظامی دوجانبه را «مغرضانه و بی اساس» خواند. ناصر کنعانی توضیح داد که هیات کره شمالی که برای اولین بار در پنج سال گذشته به این کشور سفر کرده بود، به منظور حضور در «ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران – اکسپو ۲۰۲۴» دعوت شده بودند.
سابقه قراردادهای تسلیحاتی تهران و پیونگ یانگ به دوران جنگ ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰ باز می گردد. بر اساس ارزیابی سال ۲۰۱۹ آژانس اطلاعات دفاعی ایالات متحده، به نظر می‌رسد موشک‌های بالستیک شهاب-۳ ایران بر اساس طرح‌های «رودونگ / Rodong» کره شمالی ساخته شده باشند.
سازمان جاسوسی کره جنوبی اعلام کرد که به دنبال مشترکات بین پهپادهای و موشک‌های مورد استفاده ایران علیه اسرائیل خواهد بود. البته شواهد کمی مبنی بر همکاری نزدیک پیونگ یانگ و تهران در سال های اخیر وجود دارد. تیانران ژو، تحلیلگر گروه تحقیقاتی «شبکه باز هسته ای» در وین گفت: «اما پتانسیل این دو برای تشریک مساعی در زمینه فناوری نظامی وجود دارد.»
ایران در ماه آوریل از ترکیبی از موشک‌های بالستیک و کروز به همراه پهپادهای انفجاری برای حمله به اسرائیل استفاده کرد، که می‌توان گفت مشابه حملات روسیه به اوکراین بود. بیشتر آتش ورودی از سوی ایران توسط رادارهای هشدار اولیه شناسایی شد و سپس توسط سامانه‌های پدافندی خود اسرائیل و با کمک ایالات متحده، بریتانیا و سایر متحدان رهگیری شد.
اسرائیل خود چندین لایه از سامانه‌های دفاع هوایی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به سامانه میان‌برد فلاخن داوود برای رهگیری موشک‌ها از فاصله ۱۰۰ تا ۲۰۰ کیلومتری، و سامانه‌های دوربرد پیکان ۲ و پیکان ۳ اشاره کرد که می‌تواند موشک‌های خارج از جو زمین را ساقط کند.
درک گروسمن، یکی از مقامات سابق پنتاگون که روی مسائل امنیتی هند و اقیانوسیه کار می کرد، گفت: اما کره شمالی تهدید بزرگتری خواهد بود، تا حدی به این دلیل که وسعت سرزمینی کره جنوبی و ژاپن بسیار بزرگ تر هستند و کار دفاع را سخت تر می‌کند.
آگهیدیوید ماکسول، سرهنگ سابق نیروهای ویژه ارتش ایالات متحده در ژاپن و کره جنوبی، معتقد است که راهبرد کیم جونگ اون می تواند این باشد که موج اولیه موشک‌ها یا پهپادهای کره شمالی سامانه‌های پدافند موشکی کره جنوبی، ژاپن و ایالات متحده را هدف قرار دهند.
وی خاطرنشان کرد که ایران یا رویکرد هدفگیری سامانه‌های پدافندی را در دستور کار خود نداشته و یا در انجام آن علیه اسرائیل ناموفق بوده است. در مقابل، حمله متقابل اسرائیل به ایران، سامانه های راداری پدافندی پایگاه هوایی ایران را هدف قرار داد.
ماکسول گفت: «یک اصل اساسی در هر حمله هوایی، اول از همه نابود کردن پدافند هوایی دشمن است.»
آسیب پذیری بیشتر طاپن و کره جنوبی در مقایسه با اسرائیل
درس‌های حاصل از حمله ایران به اسرائیل می‌تواند برای کره شمالی خیلی ارزشمند باشد، چرا که هم پیونگ یانگ و هم رقبای آن ارتش‌های خود را برای یک درگیری آماده می‌سازند.
رهبر کره شمالی کشورش را به سمت توسعه فناوری مافوق صوت و موشک‌های کوتاه برد سوق داده که می‌توانند با تغییر جهت در وسط پرواز، رادارهای طرف مقابل را سردرگم کنند.
آگهیبیشتر موشک‌های جدید کره شمالی به جای سوخت مایع به سوخت جامد متکی هستند که امکان استقرار سریع‌تر را فراهم می‌کند. اعتقاد بر این است که پیونگ یانگ در داخل تونل‌ها و کوه‌ها سلاح پنهان دارد و توانایی شلیک موشک از واگن‌های راه آهن را هم امتحان کرده است.
در پاسخ، کره جنوبی و ژاپن ده‌ها میلیارد دلار برای ارتقای سامانه‌های پدافند موشکی خود هزینه کردند. کارشناسان نظامی می گویند، برای اولین بار، دو کشور و ایالات متحده از اواخر سال گذشته میلادی شروع به ادغام سامانه‌های موشکی-راداری خود کردند، اگرچه که همچنان موضوع دفاع یکپارچه بین آن‌ها یک هدف دور از دسترس به نظر می‌رسد.
در حال حاضر، کره جنوبی سامانه رهگیر بومی خود به نام «چئونگانگ-۲ / Cheongung-II» را در اختیار دارد که مکمل رهگیرهای موشکی پاتریوت ساخت ایالات متحده و سامانه ضدموشکی تاد است. کره جنوبی قصد دارد با استقرار پهپادهای بیشتر، ماهواره های جاسوسی و سامانه های موشکی زمین به هوای میان برد و بلند برد داخلی، سیستم بازدارندگی خود را با هدف انجام حملات پیشگیرانه و رهگیری موشک های کره شمالی ارتقا دهد.
به گفته بانگ جونگ کوان، ژنرال سابق ارتش کره جنوبی، اگر پیونگ یانگ اکنون حمله موشکی و پهپادی را در منطقه انجام دهد، واشنگتن و متحدانش ممکن است نتوانند حتی نیمی از آن رگبار را مسدود کنند. وی گفت: «کره شمالی از نزدیک مشاهده کرد که چگونه تاکتیک ایران برای تحت فشار قرار دادن پدافند هوایی می‌تواند در شبه جزیره کره هم اعمال شود.»
گرانت نیوشام، پژوهشگر ارشد انجمن مطالعات راهبردی ژاپن گفت: «برخلاف اسرائیل، کره جنوبی و ژاپن تجربه زیادی در پاسخ به رگبار موشک‌هایی که به یکباره شلیک می‌شوند، ندارند.»
آگهیاین سرهنگ بازنشسته نیروی دریایی ایالات متحده، افزود: «من گمان می کنم که کره جنوبی و ژاپن هر دو در پاسخ به یک حمله موشکی بدون اطلاع کره شمالی مشکل داشته باشند.»