کشورهای آسیای مرکزی از ابتدای دهه 2020 تاکنون تعداد بی سابقه ای پهپادهای مسلح وارد کرده اند.
در ماه مه، ایران کارخانه ای را در تاجیکستان برای ساخت پهپادهای ابابیل-2 افتتاح کرد، مهمات یکبار مصرف سرگردان که به اهداف خود برخورد کرده و منفجر می شوند. در اواخر سال 2021، قرقیزستان نیز هواپیماهای بدون سرنشین میان برد Orlan-10 را که عمدتاً برای شناسایی و جنگ الکترونیک مورد استفاده قرار می‌گرفت، از روسیه سفارش داد.
از سوی دیگر، ترکیه پهپاد معروف Bayraktar TB2 خود را به قرقیزستان و ترکمنستان صادر کرده و با قزاقستان برای ساخت پهپادهای ترکیه‌ای Anka-S در این کشور به توافق رسیده است، پهپادی بسیار پیچیده‌تر از Ababil-2. تاجیکستان نیز برای مدت کوتاهی به فکر خرید TB2 بود. TB2های قرقیزستان قبلاً به این کشور در درگیری مرزی خود با تاجیکستان دست برتر داده اند.
استانبول، ترکیه – «Bayraktar TB2» (وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین مسلح) در استانبول، ترکیه … [+] در 22 فوریه 2021. اولین پهپاد مسلح داخلی و ملی ترکیه، Bayraktar TB2 با موفقیت 300 هزار ساعت پرواز را انجام داد. (عکس از BAYKAR/Handout/Anadolu Agency از طریق گتی ایماژ)
خبرگزاری آنادولو از طریق گتی ایماژترکیش پهپاد TB2 خود را به ده ها کشور صادر کرده است و رقبای روسی و چینی خود را در گرد و غبار رها کرده است. به دلایلی می تواند موفقیت مشابهی در آسیای مرکزی داشته باشد.
سلیمان اوزرن، استاد دانشگاه مدیپول آمریکایی و عضو ارشد مؤسسه سیاست شکارچی، معتقد است که “ترکیه به دو دلیل به احتمال زیاد در برابر سایر رقبا در آسیای مرکزی دست برتر را خواهد گرفت.”
او به من گفت: «اول، ثابت شده است که فناوری هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه بهتر از فناوری هواپیماهای بدون سرنشین روسیه و ایران است. دوم اینکه برای ترکیه فروش پهپاد به کشورهای آسیای مرکزی بیش از همکاری نظامی است.
او گفت: «از طریق «دیپلماسی هواپیماهای بدون سرنشین»، ترکیه قصد دارد لایه‌ای دیگر به همکاری‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی خود با اعضای سازمان کشورهای ترک (OTS) اضافه کند.» . به عنوان مثال، TB2s در مناقشه مرزی قرقیزستان و تاجیکستان، ترازو را به نفع قرقیزستان منحرف می کند.
حمله روسیه به اوکراین ناخواسته به ترکیه کمک کرد تا سهم قابل توجهی از بازار هواپیماهای بدون سرنشین آسیای مرکزی را گسترش دهد.
اوزرن گفت: «تجاوز نظامی روسیه به اوکراین نگرانی عمیقی را در میان کشورهای آسیای مرکزی در مورد نیات منطقه‌ای مسکو ایجاد کرده است. به عنوان مثال، معامله قزاقستان و ترکیه یکی از عوامل خارجی جنگ اوکراین است.
وی افزود: به همین دلیل، ایالات متحده و اتحادیه اروپا می توانند نفوذ فزاینده ترکیه در آسیای مرکزی را در حال حاضر به عنوان یک تحول مثبت در نظر بگیرند.
با این وجود، «دیپلماسی هواپیماهای بدون سرنشین» فاقد «خطرات و عیوب» است که می‌تواند «اقدامات متقابل» را از سوی چین، روسیه و ایران آغاز کند.
اوزرن گفت: «ترکیه با مخالفت شدید قرقیزستان، نتوانست فروش پهپاد به تاجیکستان را نهایی کند، که سپس به ایران روی آورد و با تهران قرارداد امضا کرد.» ترکیه ناخواسته اجازه داد نفوذ ایران در تاجیکستان رشد کند.
وی افزود: «از همه مهمتر، دیپلماسی هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه در کوتاه‌مدت سودمند است، اما می‌تواند رقابت‌ها و درگیری‌ها را در آسیای مرکزی عمیق‌تر کند، جایی که نفوذ مثبت آنکارا مبتنی بر اقدامات قدرت نرم آن بوده است».
سپس چین قرار دارد که ترکیه را یک “چالش امنیتی جدی” می داند.
اوزرن گفت: «جنگ داخلی در لیبی به ویترین بزرگی برای Bayraktar TB2 تبدیل شد، که از Wing Loongs چینی برتری داشت. بر این اساس، چین دیپلماسی هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه در آسیای مرکزی را به عنوان یک تهدید می بیند که نقش سازمان همکاری شانگهای را در توقف خصومت های قرقیزستان-تاجیک و نفوذ منطقه ای پکن تضعیف می کند.
ساموئل بندت، تحلیلگر پژوهشی مرکز تحلیل‌های دریایی، خاطرنشان کرد که فروش TB2 به قرقیزستان و ترکمنستان نشانه روشنی است که «این کشورها به دنبال سهم بازار پهپاد MALE (در ارتفاع متوسط ​​با طول عمر بالا) از ترکیه هستند. ”
او به من گفت: «سایر پهپادها در دسته مهمات کوتاه برد و پرسه زن هستند، بنابراین واضح است که این ایالت ها به دنبال گزینه بهتری برای کلاس های مختلف هواپیماهای بدون سرنشین هستند.
او گفت: «احتمالاً کشورهای آسیای مرکزی گزینه‌های خود را برای پهپادهای بدون سرنشین از کشورهای مختلف، همراه با سرمایه‌گذاری در توسعه‌های پهپاد داخلی (وسیله‌های هوایی بدون سرنشین)، مانند قزاقستان امروز، حفظ خواهند کرد. و بعید است که هیچ کشور آسیای مرکزی تمام پهپادهای خود را از یک ایالت تهیه کند تا مطمئن شود که برای همه نیازهای خود به یک تامین کننده وابسته نیست.»
وی افزود: «بنابراین، مشخص نیست که آیا چین و ترکیه تنها تأمین‌کنندگان کلیدی فناوری هواپیماهای بدون سرنشین در منطقه خواهند بود یا نه، با پهپادهای روسی، آمریکایی، اسرائیلی و ایرانی که در حال حاضر در منطقه در خدمت این کشورها هستند». “کشورهای آسیای مرکزی به دنبال تنوع بخشیدن به منابع خود خواهند بود، به ویژه اگر کشورها در یک رقابت ژئوپلیتیکی مانند تاجیکستان و قرقیزستان قرار بگیرند.”
در پایان، من همچنین فکر می‌کنم که اکثر این کشورها سرمایه‌گذاری در راه‌حل‌های پهپادهای داخلی را نیز آغاز می‌کنند و به رهبران پهپادها برای فناوری پهپادها روی می‌آورند که یا خودشان نمی‌توانند بسازند یا از نظر ژئوپلیتیکی منطقی است.»
من را در توییتر دنبال کنید. Paul IddonFollowingمن یک روزنامه نگار/ستون نویس هستم که در مورد امور نظامی و سیاسی خاورمیانه می نویسد.”>

* استانداردهای تحریریه چاپ
* چاپ مجدد و مجوزها