آگهی

در این مناظره، مسعود پزشکیان، مصطفی پورمحمدی، سعید جلیلی، علیرضا زاکانی، امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی و محمدباقر قالیباف، شش نامزد تأیید صلاحیت‌شده، دیدگاه‌های خود را درباره موضوع‌های اقتصادی بیان کردند.

به فاصله کمی از آغاز مناظره درباره اقتصاد ایران، بحث‌ها به موضوع تحریم‌ها به‌خصوص تحریم‌های نفتی و بانکی و اثر آن‌ها بر اقتصاد ایران کشید.

به‌گونه‌ای که موضوع تحریم‌ها و مدیران ناکارآمد و نقش آن‌ها در مشکلات اقتصادی ایران به محور اختلاف میان نامزدها تبدیل شد.

با وجود این، برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی در حساب‌های کاربری خود نوشتند که موضوع «شبکه ذینفعان تورم» در سخنان نامزدها مفقود بود.

در حالی که پزشکیان و پورمحمدی در این مناظره از پیامدهای منفی تحریم‌ها بر اقتصاد ایران سخن گفتند، جلیلی، قاضی‌زاده هاشمی و زاکانی تاکید کردند که نباید حل مشکلات اقتصادی ایران را به رفع تحریم‌ها و جذب سرمایه خارجی منوط کرد.

به این ترتیب جلیلی، زاکانی و قاضی‌زاده هاشمی بر همان رویکرد معروف جناح اصولگرا مبنی بر «کاغذ‌پاره بودن» تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران اصرار کردند.

اما محمدباقر قالیباف تلاش کرد تا در وسط این اختلاف بایستد. بنابراین او نه منکر اهمیت تحریم‌ها شد و نه آن‌ها را به عنوان مساله اصلی مطرح کرد. او در این خصوص بر ضرورت توجه به ظرفیت‌هایی مانند رابطه با چین و روسیه تأکید کرد که از آن‌ها استفاده نمی‌شود.

بحث تحریم‌ها در نخستین مناظره کاندیداها نشان داد که بعد از دو دهه، این موضوع که تحریم‌ها «کاغذ پاره» هستند یا نه، همچنان بحث روز سیاستمداران ایران است.

در این مناظره همچنین قاضی‌زاده هاشمی و زاکانی با تجلیل از دولت ابراهیم رئیسی در واردات واکسن کرونا، حملاتی به دولت حسن روحانی در این خصوص کردند. این دو نفر دولت روحانی را مقصر مر‌گ‌ومیرهای گسترده همه‌گیری کرونا در ایران معرفی کردند.

پس از آنکه زاکانی از دولت روحانی به دلیل واردات نکردن واکسن کرونا انتقاد کرد، نامه‌ای در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که نشان می‌داد نام او در میان ۲ هزار و ۵۰۰ فردی بوده است که به عنوان پزشک خواستار جلوگیری از واردات واکسن کرونا به ایران شده بود.

قاضی‌زاده هاشمی همچنین در بخشی از صحبت‌های خود مدعی شد که سیاست‎‌های دوران ریاست جمهوری روحانی رشد منفی برای اقتصاد ایران به دنبال داشته است. سعید جلیلی نیز انتقادهای مشابهی را درباره دولت روحانی مطرح کرد.

واکنش دفتر حسن روحانی به سخنان برخی از نامزدها

در واکنش به سخنان برخی از کاندیداهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری علیه حسن روحانی و دولت او، دفتر این رئیس‌جمهور پیشین ایران در نامه‌ای به رئیس سازمان صداوسیما، خواستار دادن فرصت پاسخ به «ادعاها و اتهامات» آن‌ها در جریان میزگردها و نخستین مناظره انتخابات شد.

در نامه دفتر آقای روحانی آمده است ادعاهای مطرح‌شده در نخستین مناظره و برخی برنامه‌های دیگر توسط برخی از کاندیداهای ریاست جمهوری درباره روحانی و دولت او، «مصداق بازر نشر اکاذیب و افترا علیه اشخاص حقیقی و حقوقی است که طبق قانون، کمیسیون تبلیغات انتخابات باید مهلت زمانی مشخصی برای دفاع طرف غایب در نظر بگیرد.»

مسعود پزشکیان هم در بخشی از صحبت‌هایش در این مناظره از نامزدهای اصولگرا خواست تا او را به دولت حسن روحانی منتسب نکنند.

در هر حال ۶ کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری ایران در نخستین مناظره ۴ ساعته خود با وجود تأکیدهای مکررشان بر مساله اقتصادی اما نتوانستند برنامه اقتصادی‌ خود را به صورت منسجم به اطلاع بینندگان برسانند.

بیشتر سخنان مطرح شده در این مناظره به فهرست کردن مشکلات اقتصادی ایران و انتقاد از عملکرد دولت‌های پیشین این کشور اختصاص یافت.

با وجود این، بحث نامزدها در این مناظره، یک تفاوت جدی را در نگاه آنها به مسأله نقش تحریم‌ها در اقتصاد ایران به تصویر کشید.

در یک طرف، جلیلی، زاکانی و قاضی‌زاده هاشمی قرار داشتند که با مهم ندانستن تحریم‌های آمریکا بر این نظر بودند که با مدیریت بهتر می‌شود سرمایه‌گذاری خارجی را جذب کرد و صادرات را بالا برد.

آگهی

در طرف دیگر این مناظره، پزشکیان و پورمحمدی قرار داشتند که به تأثیرات منفی اقتصادی تحریم‌ها و موانع بین‌المللی دیگر مانند حضور ایران در فهرست سیاه «اف‌ای‌تی‌اف» اشاره داشتند.

به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید

عباس عبدی، روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاسی در واکنش به بی‌توجهی برخی از کاندیداها به نقش تحریم‌ها، در حساب کاربری خود در شبکه ایکس نوشت: «مشکل مهمتر کشور کسانی هستند که نمی‌دانند، یا می‌دانند و نمی‌گویند که، تحریم مشکل کشور است. اینها بلایی به مراتب خطرناکتر از تحریم هستند.»

همزمان با برگزاری این مناظره و پس از آن، کاربران شبکه‌های اجتماعی به مواضع نامزدها واکنش نشان دادند.

بررسی فضای مجازی فارسی‌زبان نشان می‌دهد که جمله محوری واکنش‌ها به سخنان کاندیداها این بود که آن‌ها نه تنها هیچ «حرف تازه‌ای» نداشتند بلکه سخنانشان «کلی‌گویی» و «خسته‌کننده» بود.

آگهی

البته کاربران هوادار نامزدها به تمجید از سخنان نامزد مورد حمایت خود و نازل جلوده‌دادن سطح مواضع دیگر نامزدها پرداختند.

گفتنی است که در نخستین مناظره تلویزیونی ۶ نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران برخلاف مناظره‌های دوره‌ گذشته، مجری سوالی از کاندیداها نپرسید و به جای آن، آن‌ها به پرسش‌های ضبط‌شده چند کارشناس و وزیر سابق اقتصاد و دارایی پاسخ دادند.

احمد زیدآبادی، روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاسی در حساب کاربری منتسب به او در شبکه ایکس نوشت که نخستین مناظره نامزدهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری «بی‌رمق و فاقد اهمیت لازم» بود.

در این میان، برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی با اشاره به سخنان مصطفی پورمحمدی، او را متفاوت از دیگر کاندیداها دانستند که فراتر از انتظارات ظاهر شده است.

محمد مهاجری، روزنامه‌نگار در حساب کاربری خود در شبکه ایکس نوشت، پورمحمدی «تنها بازیکنی بود که گل زد.»

آگهی

محمدعلی ابطحی از چهره‌های فعال در شبکه‌های اجتماعی و رئیس دفتر پیشین محمد خاتمی در دوران ریاست‌جمهوری او، در حساب‌های کاربری خود در این شبکه‌ها مناظره کاندیداهای ریاست جمهوری را اینگونه توصیف کرد: «پزشکیان خوب بود … گرچه می‌توانست بهترباشد. قالیباف شیک و در قامت ظاهری رئیس‌جمهور بود ولی با سوابقی که داشت چیز جدیدی نگفت. پورمحمدی همچنان که گفته بودم پدیده این مناظرات بود. جلیلی را نفهمیدم… زاکانی برای دعوا آمده بود ولی نشد. قاضی‌زاده هم آدم خوبی بود و از مرحوم شهید رئیسی حرف می‌زد.»

رحمان قربان‌پور، تحلیلگر سیاست خارجی نیز نخستین مناظره نامزدها را اینگونه توصیف کرد: «نیمه اول با درخشش کوتاه مدت پور محمدی، پیام های پیچیده و‌ متعدد زاکانی، سردرگمی پیام‌های قاضی‌زاده، پایین‌تر از حد انتظار ظاهر شدن پزشکیان و تمرکز جلیلی بر پایگاه رای ایدئولوژیک خود همراه بود.»

حسام‌الدین آشنا از نزدیکان حسن روحانی هم در پاسخ به مواضع اقتصادی برخی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در حساب کاربری خود در شبکه ایکس نوشت: «اینکه ما پول بگذاریم پیش چینی‌ها که از پول خودمان به خودمان وام بدهند جای افتخار ندارد و اسم آن هم سرمایه‌گذاری خارجی نیست. سرمایه گذاری خارجی یعنی اینکه طرف خارجی پول به کشور ما بیاورد نه اینکه از پول خودمان به ما وام بدهند و روی آن سود هم دریافت کنند.»

برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز در حساب‌های کاربری خود، نامزدها را متهم کردند که پس از چهار ساعت حرف زدن از «اقتصاد ویران ایران»، اما «جرئت نکردند» از داده و ستانده یک ملت و کشور بابت چالش با قدرت‌های برتر اقتصادی جهان جمله‌ای بگوید.

در هر حال باید منتظر ماند که آیا سخنان مطرح شده در دیگر مناظره‌های نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری که در روزهای آینده برگزار می‌شود می‌توانند ایرانیان را به آینده دلگرم کنند یا خیر؟

آگهی

در چارچوب برگزاری چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران که در هشتم تیرماه ۱۴۰۳ برگزار می شود، پنج مناظره چهار ساعته تلویزیونی پخش خواهد شد.

براساس برنامه‌ریزی انجام شده، مناظره دوم در ۳۱ خرداد، مناظره سوم در اول تیر، مناظره چهارم در ۴ تیر و مناظره پنجم در ۵ تیر برگزار خواهند شد.