به گزارش ایکنا، محمدجواد ظریف، رئیس شورای راهبری دوره انتقال دولت چهاردهم با حضور در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی به تشریح معیارها و روند انتخاب اعضای هیئت دولت پرداخت. 

وی با اشاره به اینکه خوشحالم برای اولین بار روند جدیدی برای مشارکت جامعه مدنی در شکل‌گیری هیئت دولت شروع شده است، گفت: شرایط ما شرایط ویژه‌ای است. سایر کشورها که سیستم دموکراتیک دارند معمولاً احزاب این کار را انجام می‌دهند یعنی حزبی که به قدرت می‌رسد، آن کار را انجام می‌دهد اما در جمهوری اسلامی چنین شرایطی را نداشتیم و معمولاً پس از انتخاب رئیس‌جمهور روندی برای مشورت دادن به رئیس‌جمهور برای انتخاب هیئت دولت شروع می‌شد که خیلی شفاف نبود.

رئیس شورای راهبری دوره انتقال دولت چهاردهم با تأکید بر اینکه در شروع این روند قدری شرایط پر فراز و نشیبی را خواهیم داشت چون تجربه جدید است، بیان کرد: هر تجربه جدیدی قطعاً آزمون و خطا دارد البته سعی کردیم از روش‌های علمی و مدیریتی برای انتخاب بهترین گزینه‌ها، استفاده کنیم.

ظریف تصریح کرد: انتخاب وزرا حق رئیس‌جمهور است ولی ما به عنوان بازوی کمکی برای رئیس‌جمهور در انتخاب وزرا به ایشان هستیم. 

وی درباره کلیات فعالیت کارگروه‌ها و اعضای کارگروه‌ها، افزود: شورای راهبری یک روند است که دارای 5 کارگروه است. به عبارت دیگر کارهای دولت را به این 5 کارگروه تقسیم کردیم البته نظرات متفاوتی برای نحوه تقسیم شدن آن کارگروه‌ها است. این کارگروه‌ها شامل کارگروه سیاسی، امنیتی، دفاعی با مسئولیت بنده شامل وزارت کشور، وزارت دفاع، وزارت اطلاعات، دادگستری، سازمان انرژی اتمی و وزارت امورخارجه است. کارگروه اقتصادی با آقای طیب‌نیا شامل کمیته‌های وزارت اقتصاد و دارایی، بانک مرکزی، سازمان برنامه و بودجه وزارت صنعت و معدن و تجارت، کارگروه فرهنگی با مسئولیت آقای صالحی امیری شامل وزارت آموزش و پرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد، وزارت علوم و تحقیقات، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و وزارت ورزش و جوانان، کارگروه اجتماعی با ریاست آقای ربیعی شامل وزارت رفاه، بنیاد شهید، معاونت زنان ریاست جمهوری، سازمان محیط زیست، کارگروه زیربنایی شامل کمیته وزارت نفت، راه و شهرسازی و وزارت ارتباطات و وزارت کشاورزی است. 

ظریف بیان کرد: معاونت‌های ستادی رئیس‌جمهور به جز معاونت زنان ریاست جمهوری فعلاً در دستور کار ما نیست و معاونت‌های سازمانی در دستور کار و بررسی قرار دارد. معاون‌های ستادی برای مراحل بعد است و فعلا ً تمرکز بر روی سازمان‌ها و وزرا برای ارائه به مجلس است.

رئیس شورای راهبری دوره انتقال دولت چهاردهم تصریح کرد: اعضای این کمیته‌ها براساس ضابطه‌ای انتخاب شده چون ترکیب دو خبره دانشگاهی، دو متخصص غیر دانشگاهی، اقوام، نماینده بخش خصوصی، زنان و سایر موارد. برای اعضای این کمیته‌ها تا امروز درباره عضویت در این کمیته‌ها مشغول مشورت بودیم البته برخی از کمیته‌ها کارشان را شروع کردند.

ظریف اظهار کرد: سنجه‌های عمومی قابل وتوی نامزدهای وزرا برای این کارگروه‌ها شامل پایبندی به مبانی جمهوری اسلامی ایران و اسناد بالادستی، پایبندی به گفتمان رئیس جمهور جدید که عدالت محور است، پاکدستی، صداقت، نداشتن گرایش قوم‌گرایانه و منطقه‌گرایانه می‌شود. 

وی با تأکید بر اینکه هنوز تأیید این نامزدها به اتمام نرسیده است، تأکید کرد: امروز تصویب کردیم برای جلوگیری از تعارض منافع اگر فردی که عضو کمیته است نامزد وزارتخانه شد باید از کمیته کنار گذاشته شود و جای آن را یک فرد مشابه بگیرد. اگر تا امروز این فهرست منتشر نشده، چون نهایی نشده قطعاً گمانه‌زنی‌ها بی‌‌اعتبار است و بی‌خودی ذهن مردم را نگران کرده است.

ظریف با بیان اینکه هنوز مشغول دریافت لیست نامزدهای وزرا هستیم، ادامه داد: برای دریافت نامزدهای وزرا فراخوان داده‌ایم اما نه فراخوان عمومی چون ممکن است تعداد زیادی بیشتر از فرصت و زمان مقتضی شرح حال ارسال کنند که نتوانیم به آن رسیدگی کنیم لذا این درخواست و فراخوان را به شخصیت‌های ملی و نهادهای جامعه مدنی از احزاب، از انجمن‌های صنفی و علمی فعال و همچنین گروه‌های صنفی و اتاق‌های بازرگانی ارسال کردیم تا برای معرفی نامزد وزرا درخواست های خود را ارسال و معرفی کنند.   

رئیس شورای راهبری دوره انتقال دولت چهاردهم هنوز نامزدها را از جامعه مدنی به طور کامل دریافت نکردیم، بیان کرد: هرچند پایان ضرب‌الاجل دریافت نامزدها 25 تیرماه بود اما این فرصت را تا فردا، 28 تیرماه تمدید کردیم تا بررسی کنیم و سپس به کمیته‌ها اسامی ارسال می‌شود. تمام این موارد برای این است که روند شفاف باشد و فلیترهای معمول را نداشته باشد بلکه در این روند شفاف، فلیتر خرد جمعی در این کمیته‌ها است و تعارض منافع پیدا نمی‌شود.

ظریف با تأکید بر اینکه هیچ لابی گری پشت صحنه نداریم و همه باید در کمیته‌‌ها بررسی شود، تصریح کرد: امروز به کمیته‌‌ها اعلام کردیم اگر نامزدی با هریک از اعضای کمیته‌‌ها بیرون جلسه گذاشته و لابی کند، هر دو کنار گذاشته می‌‌شوند. به نتیجه این کار امیدواریم هر چند فرایند سختی است اما با نیت اینکه روند جدید را شروع کردیم که تجربه خوبی از مشارکت و مردم‌سالاری باشد و مردم نیز نشان دهند با شکیبایی حاضر هستند این روند را دنبال کنند. 

وی افزود: روز تحلیف رئیس‌‌جمهور اولین فرصت برای معرفی وزرا است و امیدوارم بتوانیم از این فرصت برای آغاز کار دولت جدید شروع کنیم، هر چند رئیس جمهور پس از تحلیف، فرصت دو هفته و 10 روزه برای معرفی وزرای پیشنهادی خود دارند.  

ظریف با تأکید بر اینکه یکی از خصوصیت‌های بارز دکتر پزشکیان شجاعت ایشان است، بیان کرد: این نظرات صرفاً مشورتی است و ما بازوی مشورتی برای ایشان هستیم تا به رئیس جمهور کمک کنیم از این خرد جمعی استفاده کند. لذا وزرا پس از معرفی رئیس‌‌جمهور به مجلس راه پیدا می‌‌کنند البته ما اطمینان داریم که با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری که دوران رقابت تمام شده و اینک دوران رفاقت است، دوستان در مجلس شورای اسلامی نیز با همین مبنا عمل کنند تا آینده بهتری برای نسل جدید بهتر رقم بزنیم. 

رئیس شورای راهبری دوره انتقال دولت چهاردهم درباره میزان مشارکت گروه‌‌های مختلف سیاسی دراین فراخوان، تصریح کرد: تا آنجا که من خبر دارم افراد مختلف از شخصیت‌ها و گروه‌‌های سیاسی متعدد و گروه‌های صنفی به ما پیشنهاداتی را ارائه کرده‌اند و درباره ملاک‌‌ها و مصداق‌‌ها پیشنهاداتی دریافت کردیم و تاکنون استقبال شده و امیدواریم ماهم به دوستان نشان دهیم پیشنهادات ارائه شده را بررسی کردیم.

وی تأکید کرد: هیچ کس در کارگروه‌ها و شورا حق ندارد پیشنهادی را حذف کند پس طبیعتاً تمامی پیشنهادات به کمیته‌‌ها ارجاع داده می‌‌شود حال یا رأی می‌‌آورد یا رأی نمی‌‌آورد. 

ظریف با تأکید بر اینکه کابینه براساس وحدت ملی تشکیل می‌شود و نه ائتلافی، اظهار کرد: باور و پایبندی به ارزش‌های انقلاب اسلامی و اسناد بالادستی، باور و همراهی و همسویی با گفتمان رئیس جمهور از مهم‌ترین سنجه‌های انتخاب نامزدهای وزرا است تا نامزدهای معرفی شده آمادگی داشته باشند در چارچوب این کابینه کار کنند. بنابراین این کابینه ائتلافی نیست و ما دنبال تشکیل کابینه ائتلافی نیستیم چون کابینه ائتلافی نمی‌تواند کار کند و از سوی دیگر رأی مردم با انتخاب رئیس جمهور منتخب، مشخص است پس کابینه باید منسجم باشد و از همه نیروها در آن بهره مندم شده باشیم لذا از تمام گروه‌‌ها برای معرفی نامزدها درخواست کردیم.

وی تأکید کرد: فراخوان برای معرفی نامزدهای وزارت به احزاب مختلف چون جبهه اصلاحات با احزاب مختلفی که دارد، مؤتلفه، ایثارگران، گروه‌‌ها و افراد فعال اصولگرا ارسال شده است که البته برخی نامزدهای پیشنهادی خود را فرستاده‌اند. 

ظریف ادامه داد: این 4 شاخص وتویی شامل پایبندی به مبانی انقلاب اسلامی و اسناد بالادستی و گفتمان رئیس‌‌جمهور، پاک‌دستی، صداقت و شجاعت، دارا بودن نگرش ملی به دور از گریش‌‌های قومی و منطقه‌ای است و شاخص‌های غیر وتویی شامل توانمندی‌‌های رفتاری، توان مدیریتی، توانایی کار جمعی، جوان بودن، احترام گذاشتن به کار کارشناسی، دارا بودن مدرک تخصصی، امتیاز ویژه برای بانوان و افراد توانمند از ادیان و اقلیت‌های مذهبی (به دلیل بهره‌‌مندی از تمامی ظرفیت‌ها) می‌شود.

وی تأکید کرد: سعی و تلاشمان این است که 60 درصد از اعضای کابینه برای نخستین بار عضو کابینه شوند بنابراین نامزدی که سابقه عضویت در دولت را داشته باشد، قطعاً نمره منفی دارد به دلیل اینکه دنبال جوان‌گرایی هستیم.  

رئیس شورای راهبری دوره انتقال دولت چهاردهم بیان کرد: از وزرای سابق به عنوان مشاور استفاده کنیم. تشکیل این شورای راهبری را در وزارت امور خارجه داشتیم و داریم چه در زمانی که بنده در آنجا بودم چه در زمان برادر شهیدم، امیرعبداللهیان؛ لذا می‌‌خواهیم این ساز و کار را در تمام وزارتخانه‌ها برقرار کنیم تا از این تجربه انباشته مدیران گذشته استفاده شود در کنار اینکه یک نگرش جدید در دولت ایجاد شود. 

ظریف تصریح کرد: در هیئت دولت چهاردهم در نظر داریم تا 60 درصد اعضا زیر 50 سال داشته باشند و 60 درصد سابقه وزارت نداشته باشند. امیدواریم با معرفی نامزدها از این دایره بسته سیکل مدیریتی وزرا خارج شویم و از جوانان و نیروهای تازه نفس استفاده کنیم بنابراین افرادی که از سوی جامعه مدنی معرفی می‌شوند این امکان را به ما دهند تا این امر رخ دهد. 

وی با تأکید بر اینکه یک سهم برای جبهه اصلاحات در این کارگروه‌ها در نظر گرفته شده است چون زحمت زیادی برای این روند انتخابات کشیده‌اند، بیان کرد: بنابراین از اعضای ستاد، نماینده‌ای در این کارگروه داریم چون در بین مردم حضور داشته و نگرش و نگرانی‌های مردم را می‌‌‌داند. این افراد در واقع منعکس کننده نگرانی‌‌‌های کف جامعه هستند زیرا اعضای ستاد افرادی هستند که با مردم صحبت کرده‌‌‌اند. لذا این سهم‌خواهی نیست بلکه انتقال ملاحظات و نگرانی‌‌‌ها و دل مشغولی‌‌‌های مردمی است که اعضای ستاد در فرایند انتخابات با آن روبرو بودند. 

ظریف بیان کرد: شایعه اینکه این لیست باید به تأیید جبهه اصلاحات برسد، کذب است. این نگرش جبهه اصلاحات صرفاً جهت همدلی و عدم سهم‌‌‌خواهی و به منظور پیش رفتن کارها است که با عنایت خداوند و کمک مردم و نگاه ویژه بقیه الله(عج) این کار را پیش می‌بریم. 

رئیس شورای راهبری دوره انتقال دولت چهاردهم تصریح کرد: ملاک نهایی برای تعیین نامزدهای وزرا رأی مخفی و امتیاز فرم‌هایی است که براساس سنجه‌ها و به طور سیستمی و با معدل‌گیری سیستمی انجام می‌شود و سپس به دست رئیس کارگروه می‌‌‌آید. سنجه‌‌‌ها و شاخص‌‌‌ها مشخص شده است. این سنجه‌ها کیفی است تا مشخص شود چه میزان طرف به کار کارشناسی اهمیت می‌‌‌دهد و می‌‌‌تواند یک کار جمعی را مدیریت کند و اینها همان نیازها و پختگی یک وزیر و رئیس سازمان است.

وی تأکید کرد: البته این تجربه ما، اولین است. ممکن است این کار در کشورهای دیگر باشد اما در کشور ما برای نخستین بار است حتماً حتماً خطا خواهیم داشت. شیخ اجل گفته است «به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل/ و گر مراد نیابم به قدر وسع بکوشم» که معادل قرآنی آن «لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا» بنابراین ما درحال تلاش هستیم و دلمان می‌‌‌خواهد روندی پیدا شود که هم اصلاح و هم بهبود و هم ادامه‌دار باشد.

ظریف اظهار کرد: هر کارگروه حداقل 3 و حداکثر 5 نفر را به شورای ارهبری معرفی می‌کنند(البته تأکید بر معرفی 5 نفر است) و سپس شورای راهبری یکبار دیگر با حضور متخصصان این نامزدها را بررسی و سه نامزد را به رئیس‎جمهور معرفی می‌کند؛ البته اگر کارگروهی نامزدی پوششی را معرفی کرده باشد، تمامی نامزدها رد خواهند شد. بنابراین از کارگروه‌ها درخواست کردیم تا 5 نامزد واقعی را معرفی کنند.  

وی در پایان تأکید کرد: در ابتدا فکر می‌کردیم تا پایان تیرماه این اسامی استخراج ‌‌‌شود اما اینک امیدوارم تا 3 مرداد این امر انجام شود و رئیس جمهور منتخب نیز تا روز تحلیف، فرصت دارند بر روی نامزدهای معرفی شده تصمیم نهایی را اتخاذ کنند. 

انتهای پیام