محمدعلی اسفنانی، حقوقدان و سخنگوی سابق کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس، در گفت‌وگو با ایکنا درباره صدور حکم دیوان کیفری بین‌المللی (دیوان لاهه) درخصوص بازداشت بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی و یوآو گالانت، وزیر جنگ سابق این رژیم به دلیل ارتکاب جنایات جنگی، گفت: امسال دو اتفاق خوب در عرصه بین‌الملل در دنیا رخ داد؛ یکی اینکه دیوان لاهه حکم داد که این رژیم، غیرقانونی است و براین اساس تشکیل آن را نادرست دانست که این حکم در دنیا بی‌سابقه و بی‌نظیر بود و می‌تواند به تغییر و تعدیل مواضع برخی از کشورها در خصوص اسرائیل، کمک‌ کند.

وی با تأکید بر اینکه اگر چه حضور رژیم صهیونیستی در سازمان ملل به واسطه نفوذ انگلیسی‌ها در آن زمان، انجام شد، افزود: اینکه مرجع رسمی حقوقی بین‌المللی، حکمی مبنی بر اینکه تشکیل این شرکت قانونی و مطابق مقررات بین‌المللی نیست، مطلب مهمی است. دیگر اینکه در نظر گرفتن این محکومیت برای نتانیاهو و اینکه برخی از کشورهای اروپایی صراحتاً اعلام کردند امکان بازداشت نتانیاهو در صورت ورود به کشورشان وجود دارد، حکایت از این دارد که صدای مظلومیت فلسطین، غزه و هزاران زن و کودک شهید،  نتیجه داده است.

حکم مهم و تاریخی

اسفنانی تصریح کرد: شاید مهمترین نتیجه، ایجاد یک بیداری واقعی و تاریخی در افکار عمومی دنیاست. لذا فکر می‌کنم این حکم را باید مهم تلقی کرد؛ حتی اگر این حکم اجرا نشده و نتانیاهو، بازداشت نشود، باز هم آثار و تبعاتی دارد و مطمئن باشید به این راحتی نتانیاهو امکان سفر به برخی از کشورها را نخواهد داشت. اگر این حکم مورد حمایت سایر مجامع بین‌المللی و دولت‌ها، قرار گیرد به طور قطع موجب انزوای نتانیاهو و دولت نامشروع آن خواهد شد. 

این حقوقدان ادامه داد: با توجه به حکم قبلی دادگاه دیوان بین‌المللی دادگستری که علیه جنایات و نسل‌‌کشی رژیم صهیونیستی در غزه و در زمینه نامشروع بودن دولت اسرائیل صادر شد به انضمام حکم فعلی، قطعاً بسیار تأثیرگذار خواهد بود.

اسفنانی در پاسخ به این سؤال که با وجود اعلام طیف وسیعی از کشورها برای اجرای این حکم، چه میزان فضای مناسب در جهان برای درخواست اخراج اسرائیل از سازمان ملل ایجاد شده است، تأکید کرد: از منظر حقوق بین‌الملل برای هر کشوری دارا بودن سه رکن برای اینکه کشور تلقی شود و سپس به عضویت سازمان ملل درآید و در عرصه بین‌المللی ظهور و بروز داشته باشد، مهم است؛ سرزمین، جمعیت و حاکمیت.رژیم اشغالگر صهیونیستی فاقد همه این ارکان است. رکن سرزمینی درباره اسرائیل وجود ندارد به لحاظ اینکه از اقصی نقاط دنیا ساکنین سرزمین‌های اشغالی جمع‌آوری شده‌اند؛ پس سرزمین این افراد، آنجا نبوده است. رکن دیگر، جمعیت است یعنی ملت و جمعیت باید در همان سرزمین وجود داشته باشد نه اینکه از اطراف عده‌ای را به اجبار، تهدید، تشویق و تطمیع به سرزمینی بیاورند و آنجا را به یک مجموعه‌ تبدیل کنند و سپس بر آنها اسم ملت بگذارند. 

حکم دیوان لاهه ایجادکننده اجماع بین دولت‌های اروپایی

سخنگوی سابق کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس با اشاره به رکن سوم و بحث حاکمیت، اظهار کرد: حاکمیت مربوط و منحصر به یک سرزمین با شاخصه‌های خود است. حاکمیت در یک مرز و سرزمینی باید تلقی شود تا امکان درنظر گرفتن حاکمیت برای آن مرز و سرزمین وجود داشته باشد. بنابراین تمام افرادی که در آنجا ساکن و حتی بومی آن منطقه هستند، به آنجا تعلق خاطر دارند و ملت آن مجموعه محسوب می‌شوند و این افراد این حق را دارند که حاکمیت خود را انتخاب کنند. 

وی ابراز کرد: بنابراین حکم صادر شده دیوان لاهه به این نکات مهم توجه کرده و طبیعتاً مبنای اصلی خواهد بود، به اضافه اینکه اکنون حکم جدید صادرشده علیه نتانیاهو حتما می‌تواند یک اجماع را بین دولت‌های اروپایی و خصوصاً دولت‌های اسلامی و غرب آسیا ایجاد کند تا آنجا که ممکن است این حکم قدرت اجرایی خود را داشته باشد تا بتواند با کسی که حقوق مردم را رعایت نمی‌کند، برخوردهای قانونی کند. 

اسفنانی در پایان با تأکید بر اینکه هنگامی که اسرائیل حقوق مردم را رعایت نمی‌کند باید با او در سطح بین‌المللی برخورد شود، گفت: آنچه که رژیم صهیونیستی مرتکب شده بحث یک نزاع و برخورد با عده‌ای خاص نیست. همه دنیا اکنون به این نتیجه رسیده‌اند که آنچه در غزه می‌گذرد، یک نسل‌کشی است و نسل‌کشی نیز به صراحت منشور ملل جزء جرایمی است که باید با آن برخورد کرد. 

گفت‌وگو از سمیرا انصاری

انتهای پیام