روزنامه انگلیسی زبان «نشنال» به نقل از دو مقام اردنی و اروپایی نوشت که در پی سرنگونی حکومت بشار اسد، تولید مادۀ مخدر کاپتاگون در سوریه نیز تقریباً متوقف شده است.
آگهیسالانه میلیاردها دلار کاپتاگون تولید شده در سوریه از مسیر اردن به سایر کشورهای عربی منتقل می‌شد و صادرات گسترده این ماده مخدر که یکی از مهمترین منابع ثروت رژیم اسد محسوب می‌شد، به یک تهدید جدی برای امنیت ملی کشورهای خاورمیانه تبدیل شده بود.
تخمین زده می‌شود که تنها در سال ۲۰۲۱ میلادی دولت سوریه بیش از ۵ میلیارد دلار از فروش کاپتاگون درآمد داشته باشد و دلالان این محصول نیز اغلب شهرهای ثروتمند کشورهای حاشیه خلیج فارس را هدف قرار می‌دادند که باعث شده بود این ماده مخدر به فور در کشورهایی همچون عربستان سعودی و امارات عربی متحده یافت شود.
روند گسترده تولید و صدور آن، بویژه به کمک کارتل‌های مرتبط با لشکر چهارم زرهی ارتش سوریه و نیروهای نیابتی تحت حمایت ایران ممکن شده بود و به گفته مقامات امنیتی منطقه، این ماده مخدر منبع اصلی درآمد طبقه حاکم در دمشق همچنین حزب‌الله لبنان بود.
آسیب‌های ناشی از صدور گسترده آن به خاورمیانه، یکی از اصلی‌ترین دلایلی بود که کشورهای عربی سه سال پیش تصمیم گرفتند به خصومت با اسد پایان دادند، روابط خود را با دولت او عادی کنند و به دنبال همکاری برای مبارزه با عملیات قاچاق شوند.
«نشنال» به نقل از یک مقام اروپایی که هفته گذشته از منطقه مرزی بین اردن و سوریه بازدید کرده، نوشت که صادرات این ماده از زمان سقوط حکومت بشار اسد به میزان «دست‌کم حداقل ۹۰ درصد» کاهش یافته است.
ایالات متحده و سایر کشورها در پنج سال گذشته صدها میلیون دلار را صرف تامین تجهیزات الکترونیکی و سایر سخت افزارها برای بهبود دفاع اردن در مناطق مرزی کردند و اگرچه اعلامیه‌های بیشتری درباره رهگیری کاپتاگون و سایر مواد مخدر منتشر شد، اما با افزایش تولید و پیچیده‌تر شدن روند قاچاقچیان، اقدامات متقابل برای جلوگیری از صادرات آن چندان موثر نبود.
کارخانه‌های اصلی کاپتاگون در تصرف شورشیان
هفته گذشته، شورشیان سوری توانستند کارخانه‌های اصلی تولید کاپتاگون را در مناطق ساحلی سوریه، استان مرکزی حمص و دمشق و حومه آن را تسخیر کنند و به گفته این مقام اروپایی، در زمان وقوع این حملات، اعضای کارتل‌های مرتبط با رژیم سابق و گروه شبه‌نظامی حزب‌الله لبنان، این مراکز را رها کرده بودند.
او گفت که در حال حاضر تنها مراکز فعال، تعدادی کارگاه کوچک و پراکنده و با تعدادی بازیکنان کوچک در مرز است.
یک منبع اردنی نیز کاهش قابل توجه تجارت کاپتاگون را تأیید کرد و گفت که با ناپدید شدن ارتش سوریه از مرز، پوشش حفاظتی قاچاقچیان نیز از بین رفته است.
او افزود: «تیپ چهارم سوریه برای کمک به انتقال این مواد مخدر، بمب‌های دودزا پرتاب می‌کرد و حزب‌الله پهپادهای جاسوسی به پرواز در می‌آورد.»
تیپ چهارم همچنین نقش مهمی در آوردن مواد خام از عراق و لبنان به مراکز تولید کاپتاگون در سوریه داشت.
میزان تولید کاپتاگون سوریه بویژه از اواخر سال ۲۰۱۵ میلادی که روسیه در جنگ داخلی این کشور مداخله کرد و نیروهای اسد را قادر ساخت تا بیشتر مناطق جنوبی کشور را از شورشیان پس بگیرند، بطور قابل توجهی افزایش یافت.
با این وجود نیکلاس کروهلی، تحلیلگر امنیت خاورمیانه که گزارشی درباره کاپتاگون برای سازمان «XCEPT» متمرکز بر امنیت مرزی نوشته، معتقد است که ممکن است «توقف» جریان صادرات کاپتاگون برای مدت طولانی ادامه نداشته باشد.
او بر این باور است که احتمالا شبه‌نظامیان در عراق با همکاری سپاه پاسداران ایران از فرصت خلاء پیش آمده استفاده خواهند کرد تا تولید و صادرات آن را از سر بگیرند.
آقای کروهلی گفت: «سپاه پاسداران ایران به این درآمد نیاز دارد؛ بویژه که اکنون ارتباطش کم و بیش با سوریه قطع شده است. در سوریه، هیچ چیز روشن نیست و هر نوع ارتباطی نیز به تحولاتی که به‌تدریج اتفاق می‌افتد بستگی دارد.»
آگهیاو گفت که اگر حکومت شبه‌نظامیان در سوریه ادامه یابد، کاپتاگون می‌تواند بار دیگر به «وسیله‌ای برای درآمدزایی» در میان جنگ سالاران جدید تبدیل شود.
هزینه تولید هر یک قرص کاپتاگون در کارخانه‌ها حدود چند سنت است؛ اما در اردن به قیمت چند دلار فروخته می‌شود. محصولات دارای بالاترین کیفیت نیز به سایر کشورهای عربی صادر و در آنجا هر قرص به قیمت ۲۰ دلار فروخته می‌شود.
ایران و سپاه پاسداران همواره دخالت در ترانزیت مواد مخدر در خاورمیانه را رد کرده‌اند.
source
سئو سایت