یازدهمین نشست سران سازمان همکاری «دی هشت»، پنجشنبه ۲۹ دی‌ماه در قاهره پایتخت مصر با حضور سران کشورهای عضو برگزار شد. در این اجلاسیه رئیس‌جمهور کشورمان بر موضوعاتی چون استفاده مطلوب از فناوری‌های نوین در جهت ارتقای تاب‌آوری اقتصادهای کشورهای عضو، ایجاد شبکه‌های هوشمند اقتصادی و تجاری میان کشورها، هم‌افزایی در عرصه‌های اقتصادی و زمینه‌سازی برای ورود جوانان به برنامه‌های توسعه‌محور، ایجاد «بانک مشترک ایده و سرمایه دی هشت»، «ایجاد خانه‌‌ها و پارک‌های علم و فناوری مشترک»، «ارائه تسهیلات کارآفرینی برای جوانان»، «سرمایه‌گذاری در بنگاه‌های کوچک و متوسط جهت حل مشکلات اشتغال جوانان» و نیز برگزاری نمایشگاه‌های دستاوردها و تولیدات دانش‌بنیان میان کشورهای عضو تأکید کرد.

تشکیل واحد پول مشترک میان اعضای این اتحادیه و نیز بهره‌برداری از مزیت‌های اقتصادی آن یکی دیگر از تأکیدات مسعود پزشکیان در این اجلاسیه بود که در دیدارهای جداگانه با سران بارها مورد تأکید قرار گرفتند.

مسعود امجدی‌پور، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با ایکنا، درباره ایفای نقش ایران در «دی8» و بهره‌برداری از مزایای عضویت در آن گفت: طی سال‌های گذشته به دو دلیل موفق به بهره‌برداری حداکثری از مزایای عضویت در «دی8» نبودیم؛ اول اینکه سازمان‌های ناظر بین‌المللی مانند FATF و پالرمو دائم در حال رصد جمهوری اسلامی ایران هستند و در مواقعی از تحرکات اقتصادی ما جلوگیری می‌کنند البته در مواقعی موفق نمی‌شوند ولی گاهی اوقات موفق بوده‌اند و لذا تا آن‌جایی که بتوانند سنگ‌اندازی می‌کنند.

سیاسی‌کاری؛ عامل عدم انتفاع از مزایای عضویت در اتحادیه‌های اقتصادی

وی افزود: عامل دوم که به زعم بنده منجر به عدم انتفاع واقعی جمهوری اسلامی ایران از مزایای عضویت در اتحادیه‌های اقتصادی شده به سیاسی‌کاری در این‌گونه کنوانسیون‌ها و معاهده‌ها بازمی‌گردد؛ به عبارت بهتر دولت‌های جمهوری اسلامی ایران طی این سال‌ها تلاش کرده‌اند در زمینی بازی نکنند که دولت قبلی برای آنها مهیا کرده یا اینکه در ادامه مسیر دولت قبل دچار تردید می‌شوند؛ در صورتی‌که این توافقنامه‌ها مربوط به یک دولت نبوده و نباید با رفت‌وآمد آنها تغییر یا متوقف شود ولی معمولاً دولت‌ها دست به ترک فعل می‌‎زنند. البته اکنون شرایط بهتر شده چون معمولاً توافقنامه‌ها و معاهده‌ها در مجلس به قانون تبدیل می‌شوند.

امجدی‌پور یادآور شد: پس از سال‌ها جمهوری اسلامی ایران موفق به عضویت دائم در اتحادیه شانگهای شد و با وجود اینکه دولت شهید رئیسی رویکرد تعاملی با این اتحادیه داشت ولی در دولت چهاردهم نوعی بی‌مهری را نسبت به آن شاهد هستیم؛ این در حالی است که بخش بزرگی از اقتصاد جهان در شانگهای عضویت دارند و لذا بی‌رغبتی منجر به محرومیت کشور از مزایای اقتصادی‌اش خواهد شد. متأسفانه سیاسی‌کاری در اقتصاد ایران بیش از حد لازم بوده و آسیب‌زاست.

در «دی8» فقط باید به دنبال منافع اقتصادی بود

وی درباره ایده تشکیل بانک مشترک فناوری میان کشورهای عضو «دی8» گفت: معمولاً این‌گونه ایده‌ها حاصل نشست‌های کارشناسی است که در خلأ برگزار می‌شود؛ گویا آقایانی که چنین ایده‌هایی را مطرح می‌کنند به دنبال گرفتن ژست فرهیختگی و خودبزرگ‌بینی هستند. در اتحادیه‌هایی مانند «دی8» باید فقط به دنبال منافع اقتصادی بود و تمامی بحث‌ها پیرامون این موضوع مطرح می‌شوند و کشورها هم درصدد تأمین منافع اقتصادی برمی‌آیند. همه دولت‌های عضو اهل چرتکه انداختن و محاسبه درآمد و سود و زیان خود برای سال‌های آینده هستند. در چنین شرایطی طرح این ایده‌ها خیلی منطقی نیست و عایدی برای ایران در پی ندارد. امروزه کشورهای عضو اتحادیه‌های اقتصادی سیاست را هم در خدمت اقتصاد گرفته‌اند ولی تنها کاری که ایران انجام نمی‌دهد همین است و گویا می‌خواهیم بگوییم کشور خاصی هستیم! در «دی8» فقط باید به دنبال منافع اقتصادی بود.

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: «دی8» جایی است که امضای قراردادها و توافقنامه‌های اقتصادی را باید در دستورکار قرار دارد و  با ایجاد استراتژی و تحمیل سیاست‌های اقتصادی به طرف مقابل منافع اقتصادی کسب کنیم، آن هم برای کشوری که در حال حاضر با نرخ رشد اقتصادی صفر مواجه است. از سوی دیگر باید تمام داشته‌ها روی میز گذاشته شوند و براساس این داشته‌ها با شرکای خود وارد تعاملات و همکاری‌های اقتصادی شویم. متأسفانه به دلیل فقدان سیاست‌های اقتصادی مدون در حوزه‌های مشارکتی با کشورهای مختلف بارها متحمل زیان شده‌ایم و بنا به این دلیل ضرورت دارد مدیریت صحیح اقتصادی در سطح کلان و بین‌الملل وجود داشته باشد.

امجدی‌پور با اشاره به تشکیل واحد پولی مشترک میان کشورهای عضو «دی8» گفت: این پیشنهاد خوب و اجرایش ضروری است البته باید در نظر داشت طرح آن مربوط به امروز نیست بلکه بیش از 30 سال است که در مجامع اقتصادی بین‌المللی مطرح می‌شود. همه کشورها به اهمیت رهایی از سیطره دلار پی برده‌اند حتی اروپایی‌ها به عنوان بزرگترین شریک اقتصادی آمریکا به تأسیس واحد پولی یورو مبادرت ورزیده‌اند، پس اگر واحد پولی مشترک میان اعضای «دی8» راه‌اندازی شود قطعاً اتفاقات خوب و مبارکی را رقم خواهد زد و با اجرای این سیاست درآمدهای کشورهای عضو و مشترک‌المنافع تضمین می‌شود.

تأثیر «دی8» بر دفع تهدیدات احتمالی دولت ترامپ

وی درباره تأثیر «دی8» و اتحادیه‌های اقتصادی بر دفع تهدیدات احتمالی از سوی دولت آینده آمریکا اظهار کرد: یکی از فلسفه‌های وجودی چنین ساختارهای مشترکی آن است که ما و دیگر کشورهای عضو را در برابر تهدیدات خارجی مصون نگاه می‌دارد؛ به عبارت بهتر با استفاده از توان اقتصادی خود و دیگر کشورها و به تأسی از قوانین موجود می‌توان به ایزوله شدن اقتصاد کمک کرد و این اتفاق علاوه بر خطرات خارجی، خطرات اقتصادی درونی را هم خنثی می‌کند. گاهی اوقات دولت‌های عضو یکی از اتحادیه‌های اقتصادی برای در امان ماندن در برابر تهدیدات خارجی مجبور به اصلاحات اقتصادی در درون کشورهایشان هستند.

این کارشناس اقتصادی در پایان گفت: آمریکا به دنبال وابسته کردن اقتصاد دنیا به خود است و در این شرایط هرچقدر جمهوری اسلامی ایران بتواند منافع مشترک با دیگر کشورها ایجاد کند و با بهره‌برداری از سازوکارهای شانگهای، بریکس و «دی8» سرمایه‌های خارجی را وارد کشور سازد قطعاً برای خود امنیت اقتصادی، سیاسی و حتی اجتماعی فراهم می‌آورد. به طور کلی در شرایط کنونی باید به دنبال درهم‌تنیدگی اقتصادی با دیگر کشورها به خصوص کشورهای منطقه بود تا بازدارندگی در پی داشته باشد.

 گفت‌وگو از سعید امینی

انتهای پیام