تابناک: در روز‌های اخیر، هشتگی با عنوان «استعفای پزشکیان» و «استیضاح رئیس‌جمهور» در فضای مجازی به‌شدت مورد توجه قرار گرفته است. این هشتگ‌ها که ابتدا به‌صورت پراکنده در میان کاربران توییتر دیده می‌شد، حالا به یک موج رسانه‌ای تبدیل شده‌اند. آنچه این موضوع را جالب‌تر می‌کند، هم‌زمانی این موج با فعالیت گروه‌های مختلفی از کاربران، از مخالفان نظام گرفته تا اکانت‌هایی که به‌عنوان نیرو‌های سوپر انقلابی شناخته می‌شوند.

 علی.ی در اواخر دهه ۷۰ شمسی به عنوان یک فرد با دیدگاه‌های خاص در زمینه مهدویت و ظهور حضرت مهدی (عج) مطرح شد. آموزه‌های او در تاریخ اسلام و تشیع بی‌سابقه و عجیب است و بسیاری از علمای شیعه از درک و بیان چنین موضوعاتی ناتوان هستند؛ مثلا او ادعا کرده است حضرت مهدی(عج) ولایت خود را به رهبرانقلاب تفوبض کرده اند!

ماجرا از کجا شروع شد؟

شاید بتوان گفت این ماجرا ریشه در انتخابات زودهنگام سال ۱۴۰۳ دارد؛ انتخاباتی که پس از حادثه سقوط بالگرد رئیس‌جمهور برگزار شد. در آن زمان، فضای سیاسی کشور به‌شدت ملتهب بود و هر گروهی تلاش می‌کرد کاندیدای خود را به کرسی ریاست‌جمهوری برساند. در میان این هیاهو، یک پیش‌گو که از حامیان یکی از کاندیدا‌ها بود، ادعای عجیبی مطرح کرد. او گفت که اگر مسعود پزشکیان به ریاست‌جمهوری برسد، دوران او شبیه به دوران بنی‌صدر خواهد بود و دولت او پیش از پایان سال سقوط خواهد کرد.

ماجرای پیشگوی سوپرانقلابی ها چیست؟

 علی.ی در اواخر دهه ۷۰ شمسی به عنوان یک فرد با دیدگاه‌های خاص در زمینه مهدویت و ظهور حضرت مهدی (عج) مطرح شد. آموزه‌های او در تاریخ اسلام و تشیع بی‌سابقه و عجیب است و بسیاری از علمای شیعه از درک و بیان چنین موضوعاتی ناتوان هستند؛ مثلا او ادعا کرده است حضرت مهدی(عج) ولایت خود را به رهبرانقلاب تفویض کرده اند!

این فرد مشکوک  همچنین خود را یک فرد خاص با ارتباطات معنوی ویژه می‌داند که از یک معلم غیبی (یا حتی فرشته) آموزش می‌بیند. این ادعاها در کنار تعریف‌های او از انقلاب اسلامی باعث جذب گروهی از جوانان انقلابی شده است.

در این زمینه، حجت‌الاسلام محمد علی جاودان، از علمای اخلاق  در پاسخ به سوالاتی درباره این پیشگوی سوپرانقلابی، اینگونه اظهار نظر کرده‌اند که ادعای آموزش از معلم خاص، به نظر ایشان، یا از سوی فرشته‌ای است که به طور غیرمعمول به فردی تعلیمات دینی می‌دهد (که خود این مسئله خلاف آموزه‌های اسلام و اصول دین است) یا اینکه چنین معلمی ممکن است شیطان یا جنی باشد.

 ایشان تأکید می‌کنند که در تاریخ اسلام، پس از خاتمیت پیامبر اسلام (ص)، هیچ پیامبر و معلم غیبی برای ارائه تعالیم دینی نخواهد آمد. به عقیده ایشان، این ادعاهای جدید در تناقض با آموزه‌های اسلامی است که تأکید دارند تنها علمای متخصص و معتبر می‌توانند تعلیمات دینی را منتقل کنند.

جاودان همچنین اشاره دارند که هر چند ممکن است این فرد پیشگو از انقلاب و رهبری به شدت دفاع کند، این امر ممکن است به عنوان یک روش جذب و تأثیرگذاری بر برخی از افراد باشد، اما نباید از آن به عنوان یک مبنای دینی استفاده کرد. از طرف دیگر، ایشان نیز به این نکته اشاره دارند که علما معمولاً در مناظرات با کسانی که ادعاهایی مشابه علی-ی دارند، شرکت نمی‌کنند، چرا که این نوع ادعاها به اندازه‌ای بی‌پایه و بی‌اساس است که پرداختن به آن‌ها، به صرفه نمی‌آید.

در نهایت، حجت‌الاسلام جاودان به این نکته تأکید دارند که در دوران غیبت امام زمان (علیه‌السلام)، تنها باید از علما و دانشمندان معتبر و متخصص برای دریافت آموزه‌های دینی پیروی کرد و هرگونه ادعاهایی خارج از چارچوب این اصول می‌تواند به گمراهی و انحراف منجر شود.

با گذشت زمان و آغاز دولت پزشکیان، برخی کاربران که از همان ابتدا به این پیش‌گویی باور داشتند، در هر اتفاقات و اخبار مرتبط با دولت، نشانه‌هایی از تحقق آن را می‌دیدند. از قطعی‌های مکرر برق گرفته تا افزایش قیمت دلار و مشکلات مربوط به ناترازی انرژی، همه اینها بهانه‌ای شد تا این افراد به هشتگ‌های مرتبط با استعفا و استیضاح دامن بزنند.

این پیش‌گویی در همان زمان واکنش‌های زیادی به همراه داشت. برخی آن را جدی گرفتند و برخی دیگر به آن خندیدند. اما حالا که بهمن‌ماه نزدیک می‌شود، به نظر می‌رسد این پیش‌گویی دوباره زنده شده است.

نکته قابل‌تأمل اینجاست که این هشتگ‌ها ابتدا در میان مخالفان نظام آغاز شد و پس از آنکه، لایحه حجاب را مورد انتقاد قرار داد، استعفای پزشکیان را نیز به‌عنوان اعتراض به این لایحه دوباره مطرح کردند. این اظهارات، بهانه‌ای شد تا هشتگ «استعفای پزشکیان» در فضای کاربران مخالف نظام گسترش یابد.

اما آنچه جالب‌تر است، ورود این محتوا به فضای کاربران سوپرانقلابی بود. این کاربران با انتشار محتوا‌های تصویری و تحلیل‌هایی مقایسه‌ای مرتبط با مناظره‌های انتخاباتی دکتر پزشکیان و سعید جلیلی، تلاش کردند این پیش‌گویی را به‌صورت غیرمستقیم تقویت کنند. تولید محتوا‌های تصویری و کنار هم قرار دادن فریم‌هایی از این مناظره‌ها در اکانت‌های تندرو، به‌نوعی در خدمت این عملیات روانی قرار گرفت. این اکانت‌ها که معمولاً در موضوعات حساس داخلی و خارجی، چون تغییرات مدیریتی تا درخواست برای وعده صادق و انتقاد از فرماندهان نظامی فعال هستند، حالا با شدت بیشتری به انتشار محتوا‌های مرتبط با ناکارآمدی دولت و لزوم تغییر آن پرداخته‌اند.

علاوه بر این، هشتگ «استعفای پزشکیان» در میان بلاگر پرفالوور اینستاگرام مستقر در آمریکا (آیسان اسلامی) نیز مورد توجه قرار گرفت. این بلاگر‌ها با تولید محتوا‌هایی با محوریت ناکارآمدی دولت و تعبیرخواب، به گسترش این موج رسانه‌ای دامن زدند.

این موج به سرعت در شبکه اینستاگرام و در میان افکار عمومی “غیرسیاسی” برجسته شد به گونه ای که بسیاری از مخاطبان این شبکه این خبر را باور کردند و درباره آن به اظهار نظر پرداختند!

مخالفت رهبری با استعفا و استیضاح رؤسای جمهور

این موج رسانه‌ای در حالی شکل گرفته است که تجربه تاریخی نشان می‌دهد مقام معظم رهبری همواره مخالف استعفا یا برکناری دولت‌ها بوده‌اند. در بهمن‌ماه سال ۹۸، دکتر حسن روحانی در نشست خبری خود اعلام کرد که دو بار استعفای خود را با مقام معظم رهبری مطرح کرده، اما هر دو بار با مخالفت شدید ایشان مواجه شده است. مقام معظم رهبری در واکنش به این درخواست‌ها صراحتاً فرمودند: «حتی اجازه نمی‌دهم یک ساعت زودتر مسئولیت را تحویل دهید.»

همچنین در مردادماه ۹۷، ایشان برکناری دولت را «بازی کردن در نقشه دشمن» دانسته و تاکید کردند: «بعضی‌ها جوری حرف می‌زنند، جوری اقدام می‌کنند که به اسم اینکه می‌خواهیم اوضاع را درست کنیم، در نقشه دشمن کار می‌کنند، خودشان ملتفت نیستند. اینهایی که خطاب می‌کنند به دولت که بایستی دولت برکنار بشود، اینها دارند در نقشه دشمن کار می‌کنند. نخیر، دولت باید با قوّت سرِ کار بماند.»

در سال ۹۹ نیز، زمانی که از مجلس یازدهم طرح استیضاح رئیس‌جمهور را زمزمه می‌شد، مقام معظم رهبری با در نظر گرفتن مصالح نظام اسلامی، بر ضرورت ادامه کار دولت تا پایان دوره قانونی تاکید کردند و فرمودند: «سال آخر دولت‌ها معمولاً سال حساسی است و باید مراقبت شود که پیگیری امور به هیچ وجه سست نشود.» این مواضع، نشان‌دهنده درایت و تدبیر ایشان در جلوگیری از تزلزل دولت‌ها و حفظ ثبات کشور است.

تلاش برای تحقق پیش‌گویی

یکی از ویژگی‌های این نوع عملیات رسانه‌ای، تلاش برای تبدیل یک پیش‌گویی به واقعیت است. در واقع، این کاربران با تکرار مداوم پیام‌ها و ایجاد فضای روانی خاص، سعی دارند مخاطبان را قانع کنند که دولت در حال سقوط است. این روش، از زمان انتخابات آغاز شده و به‌صورت سینوسی در هر بحران یا رویدادی دوباره اوج می‌گیرد.

مثلاً در روز‌های اخیر، کاربران اصولگرا در توییتر به‌طور مکرر از شباهت‌های دولت پزشکیان با دولت بنی‌صدر صحبت کرده‌اند یا خبرنگار سوپرانقلابی با توئیت انگلیسی واکنش‌هایی در این راستا، مهندسی انتخابات برای پیروزی پزشکیان را پررنگ مطرح می‌کند. از طرفی آنها با بازنشر توییت‌های انتقادی و راستآزمایی نشده و استفاده از هشتگ‌ها تلاش دارند این روایت را تقویت کنند.

واکنش کاربران مشهور  به این عملیات روانی

در پی انتشار شایعاتی مبنی بر استعفای رئیس‌جمهور، شورای اطلاع‌رسانی دولت به این ادعاها واکنش نشان داد. علی احمدنیا، عضو شورای اطلاع‌رسانی دولت، در حساب کاربری خود در ایکس (توییتر) این شایعات را بی‌اساس دانسته و از سوءاستفاده برخی جریان‌ها از سکوت آگاهانه دولت انتقاد کرد.

وی در این خصوص نوشت:
«جریانی در ماه‌های اخیر از سکوت آگاهانه دولت سوءاستفاده و با بی‌صداقتی به رئیس‌جمهور حمله می‌کند. اولویت دولت رفع ناترازی‌ها، بهبود معیشت و تحقق وعده‌های انتخاباتی دکتر پزشکیان است. دولت به دروغ‌های شاخدار مثل استعفای رئیس‌جمهور با هدف جذب فالوور، توجه نمی‌کند و گرفتار حاشیه‌ها نمی‌شود.»

علی ربیعی در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت:

«‏این روزها مطلبی راجع به استعفا، هرچند کم‌اثر و محدود در فضای مجازی دیدم. چنین مواضعی در داخل و انتشار آن به این سرعت برایم غریب بود.

در صحبتی که با چند کارشناس فضای مجازی داشتم، با پیگیری اولین توییت دریافتیم سرنخ اولیه موضوع استعفای رئیس‌جمهور و دولت، از سوی گروه‌های خارج‌نشین منتشر شده و با یک هدف عملیات روانی در داخل دنبال شده است.

متاسفم که چقدر با سرعت مخالفان کینه‌ای دولت همسو با این افراد می‌شوند.

به نظر می‌رسد این روزها، جریان‌سازی‌هایی از این نوع در اشکال مختلف را می‌توان شاهد بود.»

محمد مهاجر نیز در این خصوص نوشت: «طرفداران آقای ‎سعید جلیلی به ‎رمال و پیشگو وجادوگر متوسل شده‌اند تا او را رئیس‌جمهور کنند.

طفلکی‌ها اگر از خودش بپرسند به آنها خواهدگفت اگر ایران فقط یک نفر جمعیت داشته باشد و آن یک نفر سعیدجلیلی باشد، باز هم او رئیس‌جمهور نمی‌شود! و در همان حالت هم ‎دولت سایه تشکیل می‌دهد!»

عبدالرضا داوری نیز نوشت: «‏امشب از برادر موثقی شنیدم، علی-ی در جلسه ای که اخیرا با رئیس دولت سایه داشته به او بشارت داده که دولت پزشکیان تا دهه فجر ١۴٠٣ سقوط می‌کند و او رئیس جمهور ایران می‌شود. الله اعلم»

عملیات روانی برضد منافع ملی
این عملیات روانی و رسانه‌ای که به نظر می‌رسد با انگیزه‌های سیاسی و جناحی طراحی شده، در شرایط حساس کنونی کشور می‌تواند آثار زیانباری داشته باشد. تکرار مداوم پیام‌های منفی و ایجاد فضای بی‌اعتمادی، نه تنها موجب تضعیف دولت می‌شود، بلکه اعتماد عمومی به نظام را نیز کاهش می‌دهد.

در شرایطی که کشور با چالش‌های اقتصادی، امنیتی و بین‌المللی مواجه است، چنین اقداماتی تنها به افزایش تنش‌ها و ایجاد شکاف در جامعه منجر می‌شود. این اقدامات می‌تواند تمرکز دولت را از حل مشکلات واقعی منحرف کرده و به تفرقه و بی‌ثباتی دامن بزند.

در نهایت، باید توجه داشت که تقویت همبستگی ملی در شرایط بحرانی، راهی است که می‌تواند کشور را از چالش‌های پیش‌رو عبور دهد.

اما آیا این عملیات رسانه‌ای که موجب بی‌ثباتی در کشور و کاهش اعتماد به نظام می‌شود، برای کاربران سوپر انقلابی شناخته شده است؟ اگر آنها از آثار منفی این عملیات مطلع هستند، چرا همچنان به گسترش و پیگیری چنین عملیات روانی ادامه می‌دهند؟ آیا این کاربران به جرگه مخالفان نظام پیوسته‌اند؟