جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا، در آخرین روزهای حضور خود در کاخ سفید، دستاوردهای دولت خود در حوزه سیاست خارجی را برجسته کرد. او اعلام کرد که دوران ریاستجمهوری او یکی از موفقترین دورهها در این زمینه بوده است. وی همچنین وضعیت ایران را به عنوان «ضعیفترین جایگاه در دهههای اخیر» توصیف کرد و آن را نتیجه استراتژیهای دولت خود دانست.
بایدن در سخنرانی خود در وزارت امور خارجه آمریکا، که تنها یک هفته پیش از ترک کاخ سفید انجام شد، اظهار داشت: «ایالات متحده در حال پیروزی در رقابتهای جهانی است.» او تاکید کرد که دوران جدیدی از «رقابت شدید» جایگزین دوران پس از جنگ سرد شده است و آمریکا در زمینههایی مانند اقتصاد جهانی، نوآوریهای تکنولوژیکی و ارزشهای انسانی از رقبای خود پیشی گرفته است.
رئیسجمهور آمریکا با طرح این پرسش که «آیا فکرش را میکردید که ایران به این نقطه برسد؟» به وضعیت کنونی ایران اشاره کرد. او حملات موشکی ایران به اسرائیل و همچنین حمله حماس به اسرائیل در اکتبر ۲۰۲۳ را محکوم کرد و گفت: «آنها دو بار شکست خوردند، زیرا ایالات متحده ائتلافی از چند کشور برای مقابله با آنها تشکیل داد و من دستور دادم هواپیماهای آمریکایی برای دفاع از اسرائیل وارد عمل شوند.»
بایدن با اشاره به آسیبهای وارد شده به حزبالله لبنان و سقوط نفوذ رژیم اسد در سوریه، تاکید کرد که «پدافند هوایی ایران اکنون در هم ریخته است.» او همچنین افزود: «اگر شواهد بیشتری از تضعیف ایران و روسیه میخواهید، کافی است به سوریه نگاه کنید. اسد، نزدیکترین متحد این دو کشور در خاورمیانه بود، اما هیچکدام نتوانستند او را در قدرت نگه دارند.»
با وجود اینکه ایران در دوران ریاستجمهوری بایدن به دستیابی به سلاح هستهای نزدیکتر شده است، او ادعا کرد که تحریمهای دولت او اقتصاد ایران را در «تنگنای ناامیدکنندهای» قرار داده است. بایدن وعده داده بود که توافق هستهای ۲۰۱۵ را احیا کند، اما این وعده محقق نشد و واشنگتن این شکست را به عدم همکاری ایران نسبت داد.
رئیسجمهور آمریکا تاکید کرد که «ایران اکنون در ضعیفترین جایگاه خود در دهههای اخیر قرار دارد» و از دولت بعدی خواست تا به تعهد خود مبنی بر جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای پایبند باشد.
بایدن همچنین اذعان کرد که ایران و روسیه مشکلات زیادی برای خود ایجاد کردهاند و اسرائیل نیز خسارات قابل توجهی به ایران و نیروهای نیابتی آن وارد کرده است. او گفت: «اقدامات ما نقش مهمی در تضعیف این کشورها داشته است.»
وی به تشکیل ائتلافهای نزدیکتر میان رژیمهای اقتدارگرا مانند روسیه، چین، کره شمالی و ایران اشاره کرد، اما استدلال کرد که این ائتلافها بیشتر ناشی از ضعف این کشورها است تا قدرت آنها.
بایدن همچنین از ائتلافی که برای محافظت از کشتیهای غیرنظامی در دریای سرخ در برابر حملات حوثیها تشکیل داده بود، دفاع کرد و از دولت بعدی خواست تا فشار بر شورشیان یمنی را حفظ کند.
او با اطمینان گفت: «دشمنان ما اکنون نسبت به چهار سال پیش ضعیفتر هستند» و این را نتیجه تلاشهای خود در بازسازی اتحادها و ائتلافها دانست.
بایدن همچنین ادعا کرد که دولت او مانع از دستیابی ولادیمیر پوتین به اهداف اصلی در جنگ اوکراین شده است. او گفت: «پوتین فکر میکرد کییف را در چند روز فتح خواهد کرد، اما اکنون تنها کسی که در مرکز کییف ایستاده من هستم، نه او.»
وی افزود: «تقریباً سه سال از جنگ در اوکراین میگذرد و پوتین هنوز به اهداف استراتژیک خود دست نیافته است. او نتوانسته اوکراین را تحت سلطه خود درآورد، وحدت ناتو را بشکند یا دستاوردهای ارضی قابل توجهی کسب کند.»
بایدن در پایان گفت: «کارهای بیشتری برای انجام دادن وجود دارد. ما ۵۰ کشور را گرد هم آوردیم تا در کنار اوکراین بایستند، از جمله کشورهای آسیایی که برای اولین بار فهمیدند آنچه در اوکراین اتفاق میافتد برای آنها نیز مهم است.»
او تاکید کرد که دولت آینده آمریکا وارث کشوری است که نسبت به دوره اول ترامپ «اساساً قویتر» است.