وزارت دفاع در گزارشی اعلام کرد که امیر سرتیپ خلبان عزیز نصیرزاده در همایش ملی جنگ شناختی که به میزبانی دانشگاه صنعتی مالک اشتر برگزار شد، به تغییر شکل جنگ‌ها در دنیای امروز اشاره کرد. او گفت که جنگ‌ها دیگر محدود به نیروهای نظامی و مرزها نیستند، بلکه به خیابان‌ها، خانه‌ها، دانشگاه‌ها و مدارس نیز کشیده شده‌اند.

نصیرزاده افزود که در جنگ شناختی، تحمیل اراده وجود ندارد. برخلاف جنگ‌های سخت که در آن طرف مقابل مجبور به پذیرش شکست می‌شود، در جنگ شناختی افراد با اراده و اشتیاق کامل، خواسته‌های دشمن را اجرا می‌کنند. این نوع جنگ ابتدا در بخش نظامی نهادینه شد و سپس به حوزه‌های غیرنظامی نیز راه یافت.

**تمرکز اصلی عملیات شناختی بر تغییر رفتار و ساختارهای اجتماعی است**

وزیر دفاع با اشاره به تاریخچه جنگ شناختی، بیان کرد که این مفهوم همواره در زندگی بشر وجود داشته، اما در دوره‌ای خاص کشف و به مباحث دانشگاهی تبدیل شده است. او به سال ۲۰۰۶ اشاره کرد که وزارت دفاع آمریکا برای اولین بار مفهوم “جنگ تأثیر محور” را مطرح کرد. این مفهوم به همراه جنگ الکترونیک و شبکه‌محور، به عنوان یکی از سه محور مهم جنگ‌های مدرن شناخته شد.

نصیرزاده تأکید کرد که هسته اصلی عملیات شناختی، تغییر رفتار و ساختارهای اجتماعی است. این موضوع به تدریج به گرایش‌های تحصیلی تبدیل شد و در دانشگاه‌ها به صورت تخصصی بررسی می‌شود. به عنوان مثال، در یکی از دانشگاه‌های آمریکا، این موضوع تحت عنوان “شبکه‌های اجتماعی” تدریس می‌شود.

**جنگ شناختی بر دو عامل اساسی تکیه دارد**

وزیر دفاع گفت که جنگ شناختی بر دو عامل اصلی استوار است: ابزار و فناوری‌های شناختی و مهارت‌های لازم برای استفاده از این فناوری‌ها. او افزود که ابزارهایی مانند رسانه‌های جمعی، ماهواره‌ها و شبکه‌های اجتماعی در این جنگ نقش کلیدی دارند. فناوری‌هایی مانند سایبرنتیک، نورولینک و هوش مصنوعی نیز به بلوغ جنگ شناختی کمک کرده‌اند.

نصیرزاده تأکید کرد که با وجود پیشرفت ابزارهای هوشمند، انسان همچنان محور اصلی است. او به نقش انسان‌ها به عنوان “آمپلی‌فایر” در علوم شناختی اشاره کرد و گفت که افراد مشهور و تأثیرگذار در جامعه می‌توانند نقش مهمی در شکل‌دهی به رفتارهای اجتماعی داشته باشند.

**پیشگیری در جنگ شناختی بسیار مهم است**

وزیر دفاع تفاوت بین عملیات روانی، ادراکی و شناختی را توضیح داد و گفت که عملیات شناختی عمیق‌ترین سطح است و تغییرات در آن به مرور زمان و با نفوذ به عمق مغز انجام می‌شود. او تأکید کرد که پیشگیری در جنگ شناختی بسیار مهم است، زیرا مقابله با تغییرات شناختی پس از وقوع، بسیار دشوار است.

نصیرزاده افزود که تمرکز ویژه باید بر نوجوانان ۱۰ تا ۱۲ ساله باشد، زیرا این گروه سنی بیشتر در معرض پذیرش تغییرات شناختی قرار دارند. او گفت که جنگ شناختی ابتدا با تغییر باورها و افکار فرد آغاز می‌شود و در نهایت به تغییر رفتار و ساختار ذهنی منجر می‌شود.

**تأثیر جنگ شناختی بر مسائل اقتصادی و اجتماعی**

وزیر دفاع گفت که امروزه مسائل اقتصادی و مشکلات معیشتی به شدت تحت تأثیر جنگ شناختی قرار دارند. او افزود که حتی افرادی که از نظر اقتصادی در وضعیت خوبی هستند، ممکن است به دلیل تأثیرات جنگ شناختی، احساس کنند که با مشکلات اقتصادی مواجهند.

نصیرزاده تأکید کرد که در جنگ شناختی، یکی از اهداف مهم تخریب سنت‌ها، فرهنگ‌ها و هویت‌های ملی است. او گفت که ایجاد تفرقه و دو قطبی‌های متعدد در جامعه یکی از استراتژی‌های کلیدی دشمن است.

**راهکارهای مقابله با جنگ شناختی**

وزیر دفاع سه راهکار اصلی برای مقابله با جنگ شناختی ارائه کرد: حکمرانی در فضای مجازی، تبیین واقعیت‌ها توسط علمای بزرگوار و دانشمندان، و تولید محتوای مؤثر. او گفت که حکمرانی در فضای مجازی به معنای وضع قوانین و مقررات برای کنترل محتوا و جلوگیری از نشر اطلاعات نادرست است.

نصیرزاده تأکید کرد که تبیین واقعیت‌ها باید به صورت جهادی و با هدف افزایش آگاهی و بصیرت انجام شود. او همچنین گفت که تولید محتوای فعال و استفاده از فرصت‌های موجود برای مقابله با تصویرسازی‌های نادرست دشمن ضروری است.

در پایان، وزیر دفاع گفت که جنگ شناختی یک جنگ پیچیده است و هیچ بازیگری نمی‌تواند به طور مطلق در آن تسلط داشته باشد. بنابراین، باید با استفاده از راهکارهای مناسب، از تأثیرات منفی این جنگ جلوگیری کرد.