محسن پاک‌آیین، دیپلمات سابق ایران و سفیر پیشین کشورمان در جمهوری آذربایجان، در گفت‌وگویی با ایکنا به بررسی تأثیر توافقنامه جامع راهبردی ۲۰ ساله بین ایران و روسیه بر کاهش تحریم‌ها و گسترش روابط امنیتی و اقتصادی پرداخت. وی اظهار داشت: سفر آقای پزشکیان به مسکو و امضای این موافقتنامه از این جهت حائز اهمیت است که تمامی حوزه‌های همکاری میان دو کشور را پوشش می‌دهد.
پاک‌آیین افزود: این توافقنامه شامل ۴۷ ماده و یک مقدمه است و در آن به حوزه‌های مختلفی مانند همکاری‌های اقتصادی، امنیتی، دفاعی و فرهنگی توجه ویژه‌ای شده است. به ویژه در بخش اقتصادی، بر توسعه بخش‌هایی مانند انرژی، گردشگری، تجارت، حمل و نقل، کشاورزی و صنعت تأکید شده است.
وی در ادامه گفت: در بخش دفاعی و امنیتی، موضوعاتی مانند معاملات تسلیحاتی و همکاری‌های امنیتی و دفاعی در مقابله با تروریسم، جرایم سازمان‌یافته و قاچاق مواد مخدر مورد توجه قرار گرفته‌اند. در حوزه فرهنگی نیز مسائلی مانند گردشگری و مدیریت ارتباطات مردمی از سوی طرفین مورد تأکید واقع شده‌اند.
**توافقنامه ۲۰ ساله ایران و روسیه نیازمند تصویب مجلس**
پاک‌آیین با اشاره به مراحل قانونی این توافقنامه بیان کرد: پس از امضا، این موافقتنامه باید به صورت لایحه توسط دولت به مجلس ارائه شود. پس از بررسی مفاد آن در مجلس، به شورای نگهبان ارجاع داده خواهد شد و در صورت تأیید این نهاد، به طور رسمی و قانونی اجرایی می‌شود. وزرای مشخص‌شده نیز مسئولیت بررسی حوزه‌های مختلف این توافقنامه و پیشبرد اقدامات مرتبط با آن را بر عهده دارند.
وی تأکید کرد: این توافقنامه ۲۰ ساله به تسریع روابط ایران و روسیه در حوزه‌های مختلف منجر می‌شود و تأثیر مهمی در تعمیق همکاری‌های تهران و مسکو دارد. همچنین، حوزه‌های مختلف همکاری به تفکیک شرح داده شده و مسئولیت وزارتخانه‌های مربوطه مشخص شده است. رؤسای جمهور هر دو کشور نیز نظارت عالی بر روند اجرای این توافقنامه خواهند داشت.
**امضای موافقتنامه‌های راهبردی نشانه اعتماد متقابل**
این دیپلمات پیشین با بیان اینکه امضای چنین موافقتنامه‌هایی نشان‌دهنده اعتماد بالای کشورها به یکدیگر است، گفت: ایران و روسیه روابط خوب و گسترده‌ای دارند، به ویژه در حوزه‌های امنیتی و دفاعی که همکاری‌های چشمگیری بین دو کشور وجود دارد. اگر اعتماد حداکثری میان کشورها نباشد، قطعاً چنین موافقتنامه‌هایی امضا نمی‌شوند. بنابراین، امضای این توافقنامه نشان‌دهنده حسن نیت طرفین و عزم جدی آن‌ها برای توسعه روابط در تمامی حوزه‌ها است.
پاک‌آیین همچنین به سیاست خارجی مستقل جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و گفت: برخی در فضای مجازی و رسانه‌ای این‌گونه القا می‌کنند که موافقتنامه‌های ایران با چین و روسیه، قدرت مانور کشور را در توسعه روابط با غرب و دیگر نقاط جهان محدود می‌کند. اما باید تأکید کرد که چنین ادعایی صحت ندارد، چرا که سیاست خارجی ایران بر پایه اصول عزت، حکمت و مصلحت استوار است و روابط با بازیگران بین‌المللی بر این اساس تعریف می‌شود.
**تأثیر موافقتنامه ۲۰ ساله بر کاهش آثار تحریم‌ها**
وی در ادامه افزود: همه کشورهای جهان در برنامه‌ریزی سیاست خارجی ایران جای دارند و برای هر یک از آن‌ها اهداف خاصی تعریف شده است. اگر اروپا با رویکرد مثبت و در چارچوب احترام متقابل خواستار بهبود روابط با ایران باشد، قطعاً ما نیز از این رویکرد استقبال خواهیم کرد. اعتمادسازی بدون تهدید و ارعاب امکان‌پذیر است و روابط ایران و روسیه مانعی در این مسیر محسوب نمی‌شود.
پاک‌آیین با اشاره به توسعه همکاری‌های ایران و روسیه در قالب ائتلاف‌های منطقه‌ای مانند شانگهای و بریکس، گفت: به نظر می‌رسد یکی از محورهای اصلی دیدار آقای پزشکیان با پوتین، توسعه این همکاری‌ها بوده است. با پیگیری و اجرای این توافقنامه، آینده روشنی در روابط ایران و روسیه قابل تصور است. در توافقنامه‌های راهبردی، وزن مفاد اقتصادی معمولاً بیش از مفاد امنیتی است و از آنجا که هر دو کشور تحت تحریم‌های بین‌المللی قرار دارند، این موافقتنامه به آن‌ها کمک می‌کند تا شرایط تحریمی را بهتر مدیریت کرده و آثار سوء آن را کاهش دهند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: مهار آثار تحریم‌ها و عادی‌سازی فعالیت‌های اقتصادی و توسعه سرمایه‌گذاری از اهداف مهم هر دو دولت است و بر این اساس می‌توان به آینده این توافقنامه خوش‌بین بود.
**گفت‌وگو از سعید امینی**
انتهای پیام