احتمال وقوع جنگ همواره وجود دارد، بهویژه در حوزه مسائل هستهای. این موضوعی است که نمیتوان به سادگی از کنار آن گذشت. در این زمینه، دیپلماتهای پیشین وزارت امور خارجه نظراتی را مطرح کردهاند که نشان میدهد روابط بینالملل بر پایه منافع و قدرت استوار است. محمدقاسم محبعلی، سفیر سابق ایران در مالزی و یونان، در گفتوگویی با رسانهها به این موضوع اشاره کرده و تاکید کرده است که تنها از طریق گفتگو و توافق میتوان مسائل را مدیریت کرد.
محبعلی در این گفتوگو به اعلام آمادگی ایران برای مذاکره با دولت ترامپ اشاره کرد و گفت: در دنیای امروز، بهترین راه حل برای اختلافات بین کشورها، مذاکره است. ایران و آمریکا سالهاست که بر سر مسائل مختلف اختلاف دارند و این اختلافات باید از طریق گفتگو حل شود. وی همچنین به تجربه جنگ هشتساله ایران با عراق اشاره کرد و گفت که در نهایت، دو طرف در میز مذاکره نشستند و اختلافات خود را از طریق گفتگو حل کردند. این رویکردی است که در روابط بینالملل به عنوان یک قاعده پذیرفته شده است.
وی در ادامه به موضوع تضمینها در توافقهای بینالمللی پرداخت و گفت: در روابط بینالملل، تضمین خواستن یک شوخی است. کشورها بر اساس منافع خود عمل میکنند و تا زمانی که منافع مشترکی وجود داشته باشد، تضمینی نیز وجود خواهد داشت. کشورها از ابزارهای مختلفی مانند قدرت اقتصادی، سیاسی، نظامی و امنیتی استفاده میکنند و روابط بینالملل بر پایه این ابزارها استوار است.
محبعلی همچنین به احتمال وقوع جنگ بین ایران و آمریکا اشاره کرد و گفت: این احتمال را نمیتوان رد کرد، بهویژه با توجه به تنشهای اخیر بین ایران و اسرائیل. اگر این تنشها مدیریت نشود، ممکن است به جنگی گسترده منجر شود. وی تاکید کرد که تنها راه حل، مذاکره است و اگر مذاکرهای انجام نشود، مدیریت اوضاع بسیار دشوار خواهد بود.
در بخش دیگری از این گفتوگو، محبعلی به تهدیدات غربیها و فشارهای حداکثری ترامپ اشاره کرد و گفت: در مذاکرات، طرفین سعی میکنند از ابزارهای خود برای کسب امتیاز بیشتر استفاده کنند. این موضوع بهویژه برای کشورهایی مانند اسرائیل و برخی گروهها در آمریکا که به دنبال درگیری هستند، صدق میکند. وی تاکید کرد که باید بر سر میز مذاکره نشست و به حرفهای واقعی طرف مقابل گوش داد.
محبعلی همچنین به روابط ایران و روسیه اشاره کرد و گفت: روسها در مواقعی که لازم باشد، به خاطر منافع ملی خود مصالحه میکنند. وی به تجربه روسیه در سوریه و عراق اشاره کرد و گفت که روسها در ازای توافق با غرب، ممکن است روابط خود با ایران را واگذار کنند. این موضوع نگرانیهایی را در مورد آینده روابط ایران و روسیه ایجاد کرده است.
در پایان، محبعلی تاکید کرد که سیاست خارجی بر پایه منافع ملی است و نه رضایت خدا. وی گفت: باید منتظر ماند و دید که تحولات آینده به چه سمتی پیش میرود. در حال حاضر، پیشبینی آینده سیاست خارجی ایران دشوار است، چرا که وزارت امور خارجه و دولت به تنهایی تعیینکننده نیستند و نهادهای دیگر نیز در این زمینه نقش دارند.