یک کارشناس اقتصادی اعلام کرد که وزارت اقتصاد به دلیل تلاش برای جبران کسری بودجه دولت، تمایلی به کاهش نرخ ارز ندارد. حتی زمانی که قیمت‌ها کمی کاهش می‌یابد، این تصور عمومی وجود دارد که این وضعیت موقتی است و دلیلی برای تغییر قیمت‌ها وجود ندارد.

آلبرت بغزیان، استاد دانشگاه و اقتصاددان، با اشاره به اینکه دولت به دنبال کسب ریال بیشتر برای پر کردن کسری بودجه خود است، بیان کرد: من با اطمینان می‌گویم که بانک مرکزی چندان موافق افزایش نرخ ارز نیست، زیرا این اقدام سیاست‌های ضدتورمی این نهاد را زیر سوال می‌برد. با این حال، انگیزه جبران کسری بودجه از طریق افزایش نرخ ارز بسیار قوی است و همین موضوع باعث می‌شود وزارت اقتصاد تمایلی به کاهش نرخ ارز نداشته باشد. حتی زمانی که نرخ ارز در بازار کمی کاهش می‌یابد، تغییری در قیمت‌ها مشاهده نمی‌شود، زیرا عموم مردم این کاهش را موقتی می‌دانند و دلیلی برای تغییر قیمت‌ها نمی‌بینند. بنابراین، قیمت‌ها ثابت نگه داشته می‌شوند تا اطمینان حاصل شود.

وی افزود: پس از آنکه وزارت اقتصاد و بانک مرکزی با ایجاد بازار ارز ترجیحی تلاش کردند نرخ ارز را به صورت شناور تنظیم کنند، نرخ ارز از ۴۲ هزار تومان به ۶۸ هزار تومان افزایش یافت. اختلاف ۱۰ هزار تومانی نرخ ارز چیزی نیست که ما بتوانیم آن را جبران کنیم. واضح است که بازار آزاد نیازهای ارزی گروه‌های کوچک مانند دانشجویان یا افرادی که بدون دسترسی به بازار ارز ترجیحی بازمی‌گردند را تامین خواهد کرد. در شرایطی که تقاضا همچنان قوی است، نمی‌توان انتظار کاهش نرخ ارز را داشت.

این اقتصاددان با اشاره به اینکه تاکید وزیر اقتصاد بر تک‌نرخی شدن ارز عملاً راه را برای کاهش نرخ ارز می‌بندد، توضیح داد: به دلیل شرایط تحریمی، کشور ذخایر ارزی محدودی دارد و اینگونه نیست که هر کس هر میزان ارز بخواهد به او تعلق بگیرد. بنابراین، عملاً دو نرخ ارز باقی خواهد ماند.

بغزیان در پاسخ به این سوال که چرا با وجود کاهش نگرانی‌ها نسبت به جنگ و اظهارات اخیر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، قیمت‌ها همچنان بالا هستند، گفت: اولاً نمی‌توان به حرف‌های ترامپ اعتماد کرد، زیرا هیچ سیاستمداری برنامه‌های خود را به طور شفاف اعلام نمی‌کند. ثانیاً، حتی زمانی که اظهارنظرهای مثبتی مطرح می‌شود، واکنش بازار به این سخنان چندان قابل توجه نیست. این نشان می‌دهد که این بخش توسط وزارت اقتصاد هدایت می‌شود. من با اطمینان می‌گویم که بانک مرکزی چندان موافق افزایش نرخ ارز نیست، زیرا این اقدام سیاست‌های ضدتورمی آن را زیر سوال می‌برد.

وی ادامه داد: ارزش ذاتی نرخ ارز امروز به سیاست‌های اقتصادی و سیاسی دیگر بستگی دارد. در شرایط فعلی، قیمت‌ها افزایش می‌یابند، زیرا رفتار وزارت اقتصاد را مشاهده می‌کنند. حتی اظهارنظرهای برخی از نزدیکان دولت در شبکه‌های اجتماعی که نرخ دلار را بر اساس تورم آمریکا و رابطه PPP تعیین می‌کنند، تاثیرگذار است و باعث می‌شود قیمت‌ها به سمت بالا گرایش داشته باشند.

بغزیان با تاکید بر اینکه وزارت اقتصاد در شرایط فعلی تمایلی به کاهش قیمت ارز ندارد، عنوان کرد: حذف ارز نیمایی نه تنها به تک‌نرخی شدن نرخ ارز منجر نشد، بلکه قیمت‌ها را افزایش داد، زیرا سازوکار ارز ترجیحی به اندازه کافی شفاف نیست. حذف ارز نیمایی باعث نشد که تقاضای همه افرادی که به این بازار مراجعه کردند، تامین شود.

وی افزود: برخی از افراد بدون دسترسی به ارز بازگشتند و به بازار آزاد روی آوردند تا نیازهای خود را تامین کنند. گروهی دیگر نیز ارز خود را برای عرضه آورده بودند، اما حاضر نبودند آن را با قیمت‌های اعلام شده بفروشند. طبیعی است که عدم تمایل صادرکنندگان به عرضه ارز در بازار ترجیحی در افزایش قیمت‌ها موثر بوده است. بنابراین، با توجه به محدودیت‌های ارزی ناشی از تحریم‌ها و عدم اعلام ذخایر ارزی توسط کشورها به دلیل خطرات آن، این ابهام نیز به افزایش قیمت‌ها دامن زده است.