معاون اول رئیس‌جمهور، محمدرضا عارف، در اجلاس نخست‌وزیران اتحادیه اقتصادی اوراسیا که در آلماتی، پایتخت قزاقستان، برگزار شد، حضور یافت و در این نشست بر اهمیت دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد. وی اعلام کرد که ایران آمادگی دارد همکاری‌های خود را در حوزه‌های کلیدی مانند انرژی، فناوری‌های نوین، ترانزیت و مواصلات با کشورهای عضو این اتحادیه گسترش دهد.

عارف که به نمایندگی از ایران برای اولین بار در جایگاه کشور ناظر در این اجلاس سخنرانی می‌کرد، از دولت و ملت قزاقستان به خاطر میزبانی مناسب تشکر کرد و از اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا به دلیل اعطای موقعیت ناظر به ایران قدردانی نمود. وی همچنین ریاست بلاروس بر این اتحادیه در سال ۲۰۲۵ را تبریک گفت.

وی در ادامه افزود که کسب موقعیت ناظر در اتحادیه اقتصادی اوراسیا گامی مهم در راستای تعمیق روابط اقتصادی متقابل است و اجرای موافقتنامه تجارت ترجیحی در پنج سال گذشته و همچنین اجرایی شدن موافقتنامه تجارت آزاد در آینده نزدیک، از دیگر اقدامات ارزشمند در این مسیر محسوب می‌شوند. عارف ابراز امیدواری کرد که با تصویب قرارداد تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا توسط مجلس شورای اسلامی، شاهد افزایش چشمگیر مبادلات تجاری و اقتصادی ایران با کشورهای عضو این اتحادیه باشیم.

معاون اول رئیس‌جمهور همچنین بر اهمیت دیپلماسی اقتصادی ایران در سازوکارهای منطقه‌ای و چندجانبه تأکید کرد و گفت که ایران همواره تلاش کرده است تا به عنوان عضوی مؤثر و قابل‌اتکا در ترتیبات منطقه‌ای حضور داشته باشد. وی به نقش ایران در سازمان‌هایی مانند اکو، بریکس، دی‌هشت، ACD، آیورا و سازمان همکاری شانگهای اشاره کرد و افزود که کسب موقعیت ناظر در اتحادیه اقتصادی اوراسیا نویدبخش حضور مؤثر ایران در فعالیت‌های این نهاد مهم اقتصادی خواهد بود.

عارف در بخش دیگری از سخنان خود اعلام کرد که همکاری‌ها نباید به موافقتنامه تجارت آزاد محدود شوند و ایران آمادگی دارد تا همکاری‌های خود را در حوزه‌های کلیدی مانند انرژی، فناوری‌های نوین، ترانزیت و مواصلات گسترش دهد. وی بر لزوم تاب‌آوری جمعی در برابر شوک‌های احتمالی آینده تأکید کرد و گفت که حرکت به سمت درهم‌تنیدگی اقتصادی، گامی ضروری برای تحقق اقتصادهای تاب‌آور ملی و منطقه‌ای است.

در حوزه انرژی، عارف اظهار داشت که منطقه می‌تواند الگوی موفقی از همکاری بین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان انرژی ایجاد کند و اتحادیه اقتصادی اوراسیا می‌تواند روی ظرفیت‌های ایران در این حوزه حساب کند. وی همچنین به ارائه طرح مشابهی توسط ایران به سازمان همکاری شانگهای اشاره کرد.

در بخش ترانزیت، معاون اول رئیس‌جمهور از همکاری‌های خوب منطقه‌ای در قالب سازمان‌هایی مانند اکو و کریدور بین‌المللی شمال-جنوب یاد کرد و گفت که ایران و اتحادیه اوراسیا می‌توانند با تقویت همکاری‌ها در حوزه لجستیک، به بهره‌وری کریدورهای موجود در منطقه کمک کنند.

عارف همچنین اعلام کرد که ایران آمادگی دارد تا برای حمایت از تعاملات تجاری در چارچوب منطقه آزاد تجاری، کریدور ایران-اتحادیه اقتصادی اوراسیا را ایجاد کند و تسهیلات لازم را برای روان‌سازی تجارت بین شش کشور عضو منطقه اوراسیا فراهم آورد. وی افزود که ایران آماده است تا ظرفیت‌های ترانزیتی بنادر جنوبی در خلیج‌فارس و دریای عمان را برای اتصال کشورهای محصور در خشکی عضو اتحادیه به بازارهای جهانی تقویت کند.

در حوزه فناوری‌های نوین، عارف به ظرفیت‌های عظیم هم‌افزایی بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا اشاره کرد و گفت که گسترش همکاری‌های دیجیتال‌محور بر پایه فناوری‌های نوین در این اتحادیه و منطقه ضروری است. وی بر لزوم ایجاد زیرساخت‌های لازم برای شبکه‌های ارتباطی و فناوری‌های نوین مشترک میان ایران و کشورهای عضو اتحادیه تأکید کرد و گفت که این اقدامات می‌تواند به تقویت جریان اطلاعات و تسهیل تجارت دیجیتال در منطقه کمک کند.

در پایان، عارف برای این نشست مهم آرزوی توفیق کرد و برای دولت‌ها و ملت‌های عضو اتحادیه اوراسیا، رفاه، آسایش و افق‌های روشن آرزو نمود.