امیرعلی ابوالفتح، کارشناس روابط بینالملل، در گفتوگو با خبرنگار سیاسی دفاعپرس، درباره بدعهدیهای آمریکا در مذاکرات با ایران اظهار داشت: سخنان اخیر رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره عهدشکنی آمریکا بر اساس تجربه بوده و کاملاً شفاف و صریح است. وی افزود: اکنون دیگر بحث مذاکره با آمریکا مطرح نیست، بلکه موضوع اصلی «توافق» است. اگر با آمریکا به توافق برسیم، دو اتفاق ممکن است رخ دهد: اول اینکه فردی مانند ترامپ ممکن است بدعهدی کند و توافق را از بین ببرد. دوم اینکه مشکل اصلی ما دولت آمریکا (قوه مجریه) نیست، زیرا تمامی قوانین تحریمی علیه ایران در کنگره آمریکا تصویب شده و ریاست جمهوری تنها آن را اجرا میکند. بنابراین، لغو این قوانین نه تنها برای ایران، بلکه در هر جای دنیا به تصمیم کنگره بستگی دارد.
ابوالفتح ادامه داد: با نگاهی به کارنامه رئیسجمهوری مانند دونالد ترامپ، مشخص میشود که وی از توافقات و پیمانهای بینالمللی زیادی خارج شده است. توافق با چنین فردی بیمعناست، زیرا تضمینی وجود ندارد که نه تنها ترامپ، بلکه هر فرد دیگری که در جایگاه ریاست جمهوری آمریکا قرار گیرد، بر سر توافق باقی بماند.
وی همچنین بیان کرد: اگرچه رئیسجمهور آمریکا اختیار تعلیق تحریمها را دارد، اما از زمان برجام به بعد، کنگره اختیارات رئیسجمهور را برای تعلیق مصوبات کنگره در قبال تحریمهای ایران کاهش داده است. ابوالفتح گفت: شاید باراک اوباما، رئیسجمهور اسبق آمریکا، در سال ۲۰۱۶ راحتتر میتوانست تحریمها را تعلیق کند، اما اکنون در سال ۲۰۲۵ این کار برای رئیسجمهور آمریکا دشوار است. بنابراین، تصور اینکه با آمریکاییها به توافق برسیم، درست نیست و تضمینی برای همراهی کنگره وجود ندارد. این تصور که با ارتباط با آمریکا مشکلات رفع شده و مثلاً دلار ارزان میشود، تصور غلطی است. به همین دلیل، مسئولان مختلف در حوزههایی مانند اجتماعی، اقتصادی و امنیتی کشورمان باید به دنبال راهحلهای داخلی برای رفع مشکلات باشند.
ابوالفتح خاطرنشان کرد: ما با کنگرهای روبهرو هستیم که سناتور لیندسی گراهام، که رفیق و حامی ترامپ است، در روزهای اخیر پس از سخنرانی ترامپ درباره تمایل به توافق با ایران، اعلام کرد که چنین چیزی صحت ندارد و علیه ایران سخنرانی مفصلی کرد. این نشان میدهد که جمهوریخواهان کنگره آمریکا نیز با ترامپ در این زمینه همراهی ندارند، چه برسد به حزب مخالف، یعنی دموکراتها. بنابراین، باید تلاش کنیم تحریمها رفع شود، اما این تصور که با ارتباط با آمریکا مشکل رفع میشود، صحیح نیست.
وی در پاسخ به این سوال که آیا مشکلات فعلی کشور ناشی از مذاکره یا عدم مذاکره با آمریکا است، گفت: همانطور که بیان شد، ما ۴۵ سال است با آمریکا مذاکره داشتیم. بحث مذاکره با توافق فرق دارد. اکنون بحث بر سر توافق است و تصور من این است که نظر رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز بر همین مبناست. در حقیقت، ایالات متحده آمریکا و جمهوری اسلامی بر سر موضوعات مختلف مذاکره میکنند و فلسفه وجود سفارت سوئیس در تهران و دفتر حافظ منافع آمریکا در تهران برای انجام مذاکرات روزمرهای است که همه وزارتخانهها در آن فعال هستند. اما بحث ما در اینجا ناظر بر توافق است.
ابوالفتح ادامه داد: هرچند بخشی از مشکلات اقتصادی کشورمان ناشی از قدرت تطمیع، تهدید و ارعابکنندگی آمریکاست؛ یعنی آمریکا هزینه و تهدید میکند تا دیگر کشورهای دنیا با ما دشمنی کنند، اما قطعاً تمام مشکلات ما ناشی از این مسئله نیست. زیرا قبل از انقلاب و پیش از تحریمهای آمریکا نیز ما مشکلاتی داشتیم. بهطور مثال، از زمان ناصرالدین شاه تاکنون، دریافت مالیات در کشور ما دچار مشکل بوده است.
وی در پایان با بیان اینکه نمیتوانیم به شکل صفر و صد به موضوع تأثیرات توافق نگاه کنیم، گفت: در برخی موضوعات مانند تجارت خارجی و مبادلات بانکی نمیتوان نقش آمریکا را نادیده گرفت، اما سوء مدیریت، فساد، ناکارآمدی دستگاههای اداری، بیتوجهی به قوانین و مقررات از جمله مواردی است که نمیتوان آنها را بر گردن عدم توافق با آمریکا نهاد.