اسعد حسن شیبانی، وزیر خارجه سوریه روز چهارشنبه ۱۲ فوریه (۲۴ بهمن) اعلام کرد که موضوع روابط با ایران روسیه همچنان «زخمی باز» برای سوریهاست، اما در عین حال تأیید کرد که دمشق «پیامهای مثبتی» از جانب مسکو و تهران دریافت میکند.
هر دو کشور ایران و روسیه تا پیش از این متحدان اصلی رئیسجمهور برکنار شده سوریه یعنی بشار اسد بودند.
وزیر خارجه جدید سوریه یادآوری کرد که این دو کشور در طول جنگ داخلی درازمدت از بشار اسد، رئیسجمهور مستبد سوریه حمایت کردند.
اسعد شیبانی که در اجلاس جهانی دولتها در دبی در امارات متحده عربی سخن میگفت، برخی دریافت نشانههای مثبت از مسکو و تهران را تأیید کرد، اما در این زمینه توضیح بیشتری نداد. با این حال، او بر تمایل دولت جدید دمشق برای بهبود روابط با غرب و لغو تحریمهای سوریه تأکید کرد تا این کشور بتواند پس از جنگ ویرانگر ۱۴ ساله، بازسازی خود را آغاز کند.
او گفت: «سوریه پس از دههها استبداد، آزادی و کرامت خود را بازیافته است. اکنون دورهای جدید از صلح و بازسازی است.»
ادامه تنش با ایران و روسیه
با وجود تلاش دیپلماتیک دولت جدید سوریه، تنشها میان این کشور با روسیه و ایران همچنان ادامه دارد زیرا مسکو به دنبال حفظ پایگاههای دریایی و هوایی خود در سوریه در سواحل مدیترانه است و ایران نیز همواره از سوریه به عنوان مسیر انتقال تسلیحات به حزبالله لبنان و سایر گروههای وابسته در «محور مقاومت» خود علیه اسرائیل و آمریکا استفاده کرده است.
آقای شیبانی در دبی درباره روسیه و ایران گفت: «مردم سوریه از رنج و زخمی که این دو کشور بر آنان وارد کردهاند، در عذابند. برای احیای این روابط، مردم سوریه باید نسبت به این ارتباط احساس راحتی داشته باشند.»
تلاشها و دیدارهای دیپلماتیک مقامات سوریه
مقامهای جدید سوریه همچنان به تلاشهای خود برای تقویت روابط با رهبران عرب و غربی ادامه میدهند. دولت جدید سوریه پس از یک دوره طولانی تنشها، در تلاش است روابط خود را با قدرتهای منطقهای و بینالمللی تقویت کند.
در این راستا، احمد شرع و دیگر مقامات جدید سوریه از زمان به قدرت رسیدن به ویژه در تلاش برای تقویت روابط با رهبران عرب و غربی هستند.
حضور آقای شیبانی در اجلاس دبی و سخنرانی او، نشاندهنده تلاشهای شورشیان پیشین است که در ماه دسامبر گذشته اسد را سرنگون کردند و اکنون در پی جلب حمایت بینالمللی هستند. قطر و ترکیه روابط بسیار نزدیکتری با گروههای مخالف اسد داشتند که در نهایت دمشق را تصرف کردند.
اسد طی جنگ سوریه که نزدیک به ۱۴ سال به طول انجامید، روابط پرتنشی با سایر رهبران جهان عرب داشت. آقای شرع که رهبری نیروهای مخالف مسلح را برای سرنگونی بشار اسد بر عهده داشت و ماه گذشته میلادی به عنوان رئیس دولت انتقالی سوریه منصوب شد، اوایل ماه جاری در نخستین سفر خارجی خود از زمان تصدی قدرت، در ریاض با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان دیدار کرد.
همچنین امیر قطر، شیخ تمیم بن حمد آل ثانی در دمشق با رئیسجمهور موقت سوریه دیدار کرد و بدین ترتیب، نخستین رهبر عربی شد که پس از سرنگونی اسد در دسامبر گذشته از پایتخت سوریه دیدار کرده است.
امارات متحده عربی در اواخر ۲۰۱۸ در راستای گرمتر شدن روابط با دمشق سفارت خود را در سوریه بازگشایی کرد. بشار اسد نیز در سال ۲۰۲۲ به امارات سفر کرد.
ابوظبی معتقد بود اسد با وجود خشونتهایی که نیروهایش در سوریه مرتکب شدند، باید دوباره در جمع کشورهای عربی پذیرفته شود. اما پس از برکناری اسد در دسامبر، امارات از اظهار نظر درباره حضور او در این کشور خودداری کرد. بعدها تأیید شد که اسد به روسیه گریخته و پناه گرفته است، جایی که ولادیمیر پوتین، از نزدیکترین متحدان او، همچنان قدرت را در دست دارد.
تحریمها و چالشهای اقتصادی سوریه
یکی از نگرانیهای کلیدی آقای شیبانی، تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا است. برآوردها نشان میدهد که بازسازی سوریه حداقل ۲۵۰ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت، درحالیکه نرخ فقر در این کشور ۹۰ درصد است و تولید ناخالص داخلی آن به کمتر از نصف مقدار قبل از جنگ کاهش یافته است.
وزیر خارجه سوریه در دبی گفت: «تحریمها به دلیل سرکوبهای رژیم سوریه اعمال شد و اکنون که آن رژیم سقوط کرده، کاملاً طبیعی است که این تحریمها برداشته شوند.»
یورونیوز فارسی را در ایکس دنبال کنید
پیشینه شیبانی و تغییرات دولت سوریه
آقای شیبانی که اهل استان حسکه در شمال شرق سوریه است، فردی نسبتاً جدید در عرصه دیپلماتیک محسوب میشود، اگرچه در ژانویه در اجلاس جهانی اقتصاد در داووس شرکت کرده بود. بر پایه زندگینامه منتشر شده توسط وزارت خارجه سوریه، او در اعتراضات سال ۲۰۱۱ علیه اسد که بخشی از قیام بهار عربی بود، شرکت داشت.
در طول جنگ، او از چندین نام مستعار استفاده میکرد و به عنوان عضو سابق گروه تروریستی تحریر شام که زمانی با القاعده همپیمان بود، در استان ادلب فعالیت داشت. وی در دسامبر، پس از حمله برقآسایی که به حکومت ۵۴ ساله خاندان اسد پایان داد، به عنوان وزیر خارجه موقت سوریه منصوب شد.
قرار است دولت جدید از اول مارس قدرت را در دست بگیرد.
با این حال، ارتباطات گذشته دولت موقت با القاعده یکی از نگرانیهای غرب درباره مخالفان سابق و رئیسجمهور موقت، احمد شرع، است. آقای شیبانی همچنین روز چهارشنبه مدعی شد که دولت جدید تمامی چالشهای امنیتی و قاچاق کاپتاگون که روابط سوریه با اردن را متشنج کرده بود، برطرف کرده است.
کاپتاگون، یک ماده مخدر تحریککننده است که یکی از منابع اصلی درآمد رژیم اسد بود.
source