قرقیزستان در روز پنجشنبه اعلام کرد که قرار است بخشهایی از مناطق مورد اختلاف با تاجیکستان، که از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی وجود داشتهاند، مبادله شوند. با این کار، چندین دهه تنش میان این دو همسایه آسیای مرکزی به پایان خواهد رسید.
مرز بین این دو کشور از زمان استقلال آنها در سال ۱۹۹۱، به دلیل اختلاف بر سر دسترسی به منابع آب و طبیعی، بارها میانـهگیری مرگبار شده است. در دسامبر سال گذشته، دو کشور توافقی برای تعیین مرزها امضا کردند، با این حال، جزئیات مربوط به واگذاری اراضی تاکنون مشخص نشده بود.
بر اساس این توافق جدید، قرقیزستان حدود ۲۵ کیلومتر مربع از اراضی تاجیکستان را دریافت خواهد کرد و در مقابل، بخشی از اراضی خود را به تاجیکستان واگذار کرده و دسترسی بهتری به منابع آب مJacoby خواهد فراهم کرد. این موضوع توسط کامچیبک تاشیف، رئیس سازمان امنیت ملی قرقیزستان، اعلام شد.
تاشیف در پارلمان قرقیزستان اظهار کرد: «مذاکرات به مرحله نهایی رسیده و از امروز میتوان آن را بهطور رسمی مطرح کرد. پس از بررسی پارلمان، رئیسان جمهور قرارداد را امضا خواهند کرد و سپس تصویب رسمی بر آن انجام خواهد شد. در ادامه نسخه نهایی این توافق برای تصویب توسط سران دو کشور تهیه خواهد شد و یک معاهده رسمی میان دو کشور تنظیم خواهد گردید.»
بر اساس این توافق، برخی از جادههای مورد اختلاف بهعنوان مناطق بیطرف معرفی خواهند شد و هر دو کشور میتوانند از آنها استفاده کنند. همچنین، دسترسی به چاههای نفتی برای هر دو کشور آسانتر خواهد شد.
سازمانها همچنین اعلام کردند که ساکنان برخی از روستاهایی که در اثر این توافق محل مبادله خواهند بود، جابهجا خواهند شد. برخی از این روستاها نیاز به تعمیر یا ساخت مجدد دارند.
ضمناً، دو کشور توافق کردهاند که دسترسی به یک کانال آب حیاتی برای کشاورزی آسانتر خواهد شد.
اختلافات مرزی بین قرقیزستان و تاجیکستان ریشه در دوران اتحاد جماهیر شوروی دارد که در آن زمان تنها یک مرز اداری ساده بین این دو کشور ترسیم شده بود. در پاییز ۲۰۲۲، شدیدترین درگیریهای مرزی از زمان سقوط شوروی رخ داد که منجر به صدمه و جانباختی شد.
این توافق در زمانی اعلام میشود که روابط میان پنج جمهوری سابق اتحاد جماهیر شوروی در آسیای مرکزی، از جمله قزاقستان، ترکمنستان، و ازبکستان، در حال بهبود است.
سادیر جباروف، رئیسجمهور قرقیزستان، و همتایش امامعلی رحمان، رئیسجمهور تاجیکستان، در سال ۲۰۲۳ در اجلاس سازمان ملل متحد در خصوص مسائل مرزی گفتگو کردند که این امر امیدهایی را برای رسیدن به توافق را افزایش داد.