مهدی شکیبایی، کارشناس مسائل غرب آسیا در مصاحبهای با ایکنا به تحلیل اظهارات ضد ایرانی هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه، پرداخت. او گفت: «این تهدیدات نشاندهنده است که ترکیه چرا به این نوع رابطه با جمهوری اسلامی ایران روی آورده است.»
شکیبایی ادامه داد: «پس از سقوط دولت بشار اسد، نقش جدیدی برای ترکیه تعیین شد که بر اساس آن باید در سوریه نقشی ایفا کند. اما با توجه به اتفاقات نهایی در منطقه و آنکه زمان زیادی از سقوط دولت اسد نگذشته است، این نقش شامل اختیاراتی برای ترکیه است تا بتواند در سوریه و فلسطین اقداماتی داشته باشد.»
اجرای طرح «دالان تورانی» توسط ترکیه
او تاکید کرد: «برخی قدرتها اجازه دادهاند تا ترکیه اقداماتی انجام دهد. ترکیه میخواهد از این فرصت برای دنبال کردن طرح دالان تورانی استفاده کند، که بر مبنای نفی حاکمیت ارمنستان و القای حاکمیت ترکها — با عضویت ترکیه و جمهوری آذربایجان — بر منطقه میباشد. این طرح همچنین کشور ترکیه را با کشورهای ترکزبان آسیای میانه ارتباط میدهد، اما جمهوری اسلامی ایران همواره با این طرح که مقدمهای برای حضور ناتو در مرزهای ایران است، مخالف بوده است.»
این کارشناس افزود: «با توجه به نقش جدیدی که به ترکیه داده شده است، ترکها احساس میکنند میتوانند در محیط اطراف خود اقداماتی علیه کشورها مانند جمهوری اسلامی ایران داشته باشند و تلاش دارند ایران را در موقعیت دفاعی قرار دهند تا بتوانند طرحهای خود را هم در سوریه و هم در قفقاز جنوبی اجرایی کنند.»
ایجاد رعب توسط تهدیدات ترکها
شکیبایی تأکید کرد: «ترکیه احساس میکند که تنها رقیب خود در منطقه جمهوری اسلامی ایران است. اکنون ترکها توجه و نوک حملات خود را به جمهوری اسلامی ایران هدایت کردهاند تا هم رعب در ایران ایجاد کنند و هم فرایند حضور خود در قفقاز را آغاز کنند. این اقدامات نیازمند آن هستند که بتوانند با استفاده از سوریه به عنوان یک دریچه به خاک ایران وارد شوند.»
او در مورد دلایلی که دولت ترکیه را به تهدید جمهوری اسلامی ایران وادار کرده است، گفت: «این مرتبط است با اتفاقات اخیر در سوریه. ترکیه قصد داشت پس از سقوط دولت بشار اسد، آرامش نسبی و استقرار سیاسی در سوریه را ایجاد کند. اما شکلگیری گروههای مختلف مانند اکراد، علویان و شیعیان و هستههای مقاومتی علیه دولت جدید سوریه و رژیم صهیونیستی، ترکیه را از دستیابی به اهداف خود بازداشت و موجب شد تا این کشور جمهوری اسلامی ایران را مقصر دانست.»
رویکرد ایران نسبت به این اظهارات خصمانه
شکیبایی تاکید کرد: «بیشتر این تندروی و عصبانیت ترکیه مرتبط است با اتفاقات سوریه. نقشی به ترکیه داده بودند، اما با گذر زمان، ترکیه توانسته به آن نقش به طور جامع دست یابد.» او افزود: «این اظهارات تهدیدی هستند. هر دو کشور ترکیه و ایران منافع و تهدیدات مشترک دارند و در طول چهار دهه گذشته هیچ تخاصم جدی نداشتهاند. ایران همواره در زمینههای اطلاعاتی، امنیتی و استخباراتی با ترکیه همکاری کرده و ترکیه نیز همینگونه عمل کرده است.»
او در پایان گفت: «این اظهارات از سوی ترکیه میتواند ناشی از فریب خوردن از وضعیت حال حاضر منطقه یا نقشی باشد که به این کشور داده شده است. بدون شک، این نقشها از ترکیه گرفته خواهد شد. بازیهای قدرت در منطقه همواره مزیتها و معیوبیتها دارند، و در این موارد معیوبیتها برای ترکیه بیشتر است. لذا بهتر است که جمهوری اسلامی ایران از طریق کانالهای دیپلماتیک با ترکیه مذاکره و گفتوگو کند تا این سوء تفاهم را حل کند.»
گفتوگو از سمیرا انصاری
انتهای پیام
منبع