رویداد24| علیرضا کیانپور – هشتم مارس 2025 نیز گذشت، اما هنوز کاری از تصویب لایحه‌ای که قرار است به حمایت از زنان ایرانی در مواجهه با خشونت بپردازد، شنیده نشده است. این لایحه که تقریباً دهه‌ای در دستور کار قرار داشته‌است، با جرم‌انگاری «خشونت علیه زنان»، که به طور مداوم و بلکه‌ها سال‌هاست وادار به تبعیض و نابرابری علیه زنان بوده است، می‌خواهد شدت و گستردگی آن کاهش یابد.
حدود 15 سال پیش، زمانی که محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور ایران بود و نرخ دلار جدیداً از مرز هزار تومان عبور کرده بود، نخستین نسخه این لایحه که به نام «لایحه حفظ کرامت و حمایت از زنان در مواجهه با خشونت» شناخته می‌شد، توسط هیات وزیران دولت تصویب شد. با این حال، از آنجا که ماهیت قضایی داشت، از دستور کار دولت خارج شد تا روندی آغاز شود که در تمامی این سال‌ها دوام آورده‌است. در طول این مدت، چهار دولت و پنج مجلس آمدند و رفتند، و با وجود تغییرات متعدد در متن و جزئیات آن، هیچ‌یک به نهایت آن نرسیدند.
به طور جالب، زهرا بهروزآذر، که حاضر است به‌عنوان معاون رئیس‌جمهور در امور زنان به‌جزئیات تصویب و نهایی‌سازی این لایحه پیگیری کند، در یکی از اظهارات خود که هفته‌ها پیش در اسفندماه جاری اعلام شد، از نمایندگان مجلس دوازدهم و به‌خصوص اعضای کمیسیون اجتماعی پارلمان دDimه که کلیات این لایحه در فروردین‌ماه 1402 در مجلس یازدهم تصویب شد و به کمیسیون اجتماعی هدایت شد، اما هنوز در اسفندماه 1403 به نتیجه‌ای نرسیده است. برخی محققان و فعالان حوزه زنان معتقدند که حتی اگر این لایحه تصویب شود، لزوماً نمی‌تواند اهداف مهم و جدی زنان ایرانی را برآوردار کند، زیرا مشکلات این گروه به‌مراتب جدی‌تر و عمیق‌تر از چیزی است که با تصویب یک قانون حل می‌شود. مرضیه آذرافزا نیز معتقد است که باید به مسائل زنان نگاه واقع‌بینانه داشت.
ناآشنایی جامعه با جایگاه معاونت زنان ریاست‌جمهوری
این فعال سیاسی-اجتماعی، در حمایت از روز جهانی زن، با تعدادی مشکل ساختاری در جامعه معتقد است که معاونت زنان ریاست‌جمهوری، ofsrunه فعالیت نموده و جامعه نمی‌شناسد. او معتقد است که این نهاد هنوز به‌خوبی با زنان ارتباط برقرار نکرده و جامعه حس نمی‌کند که چنین نهادی وجود دارد و فعال است.
اما او تقاضا می‌کند تا کارهای خوبی که توسط معاونان مختلف رئیس‌جمهور در دهه‌های مختلف انجام شده است، برای عموم جامعه شناخته شوند. او می‌گوید که هر کدام از این معاونان توانسته‌اند کار‌هایی را به سرانجام برسانند، اما جامعه از این موفقیت‌ها خبر ندارد.
تعارض اقتدارگرایان و نوگرایان در بحث زنان
آذرافزا به نشستی اشاره کرد که زهرا بهروزآذر اخیراً برگزار کردهاست و گفت که این جلسه برنامه‌ریزی شده بود تا همه گروه‌های مختلف زنان ایرانی را جایگیر کند، اما در واقع محدود به گروهی خاص از زنان محجبه بود. او بر این دست از محدودیت‌ها تأکید کرد و گفت که تعارضی جدی میان جریان‌های سنتی و اقتدارگرای که به تشدید محدودیت‌ها علاقه‌مند هستند، و جریان‌های نوگرایانه که به گشایش و بهبود اوضاع مvêیل هستند، وجود دارد.
150 سال تکاپوی جامعه ایرانی برای دموکراسی و حقوق مدنی
در همین حال، آذرافزا خوشبین است و معتقد است که جامعه ایرانی در یک روند کند، اما پایدار، به سوی اهداف خود حرکت کرده است. او معتقد است که جامعه در طی بیش از 150 سال گام‌های مهمی در جهت دستیابی به نظام قانون‌مدار و دموکراتیک برداشته و دارد. فعالان حقوق زنان نیز در این مسیر حرکت می‌کنند.
او می‌گوید که همچنین باید دسته‌های جوان جامعه، به‌ویژه دختران، مدعی شوند که شرایط محدودیت‌های مورد تحمیل قبول نمی‌کنند و الگوی زندگی خود را مطابق با آزادی‌های خود ترسیم می‌کنند.
پزشکیان می‌داند که قانون حجاب اجباری قابل اجرا نیست
در پاسخ به پرسش‌های در مورد سرنوشت لایحه حمایت از زنان در مواجهه با خشونت، آذرافزا به موضع‌گیری اخیر پزشکیان اشاره کرد که با تعجب خورد که بر اجرای قانون حجاب اجباری نخواهد پرداخت. او معتقد است که این قانون قابل اجرا نیست و برای آن دلیل، بدون تغییرات بی‌مورد، موضع خود را صریح‌تر اعلام می‌کند.
او معتقد است که در بستر جنبش «زن، زندگی، آزادی» و اعتراضات سال 1401، باید بر مطالبه خاص لغو حجاب اجباری ایستاده و بقیه موارد را کنار گذاشت. او معتقد است که جامعه به‌طور کلی از این قوانین محدودکننده خسته شده و آماده تغییرات است.
تأکید آذرافزا بر اهمیت پذیرش جامعه نسبت‌به تصویب قوانین
آذرافزا به این نکته تأکید کرد که بدون ایجاد پشتوانه اجتماعی، حتی قوانین مترقی‌تری نیز موفقیت‌آمیز نخواهند بود. او معتقد است که مسئله اصلی در تصویب یا ملغای کردن قوانین نیست، بلکه نیاز به شرایط ملایم‌سازی جامعه است. او معتقد است که اگر پذیرش جامعه فراهم باشد، حتماً به سوی تصویب قوانین مثبت خواهیم رفت.