به گزارش شهرآرانيوز، رهبر انقلاب در دیداری با کارگزاران نظام به مAuthenticated issues regarding the commitment violations by three European countries after the United States withdrew from the JCPOA (the Iran nuclear deal) has been addressed. ایشان اشاره کردند: “این سه کشور اروپایی اعلامیههایی دادهاند و اعلام کردهاند که ایران به تعهدات هستهای خود در برجام عمل نکرده است. از آنجا که این کشورها از ابتدا خود به لیست وعدههای خود عمل نکردهاند، پرسشی منطقی و عادلانه وجود دارد که این کشورها چرا برای اجرای تعهداتشان اقدام نکردهاند.، شما به تعهدات خود در برجام عمل کردید؟” رهبر انقلاب تأکید کرد: “باید متوجه باشیم که بیچشمورویی تا یک حد میرود؛ اگر کسی خودش به تعهداتش عمل نکند، نمیتواند از دیگران بخواهد تعهدات خود را رعایت کنند.”
در سال 2018، آمریکا از برجام خارج شد و سه کشور اروپایی (فرانسه، آلمان و بریتانیا) اعلام کردند که برنامهی ادامه همکاری اقتصادی با ایران را دارند و برای کاهش فشار اقتصادی تهدیدکننده، راهحلهایی را خواهند پیدا کرد. یکی از این راهحلها، ایجاد مکانیزم «اینستکس» (INSTEX) بود.
گزارش از مسئول پیشین ایران
مسعود پاک آیین، دیپلمات سابق ایران، در بیان این مسئله گفت: “پس از خروج ترامپ از برجام، کشورهای اروپایی تصمیم گرفتند تا خروج ایالات متحده را جبران کنند و تعهد دادند مسیر تبادلات بانکی ایران را با کشورهای جهان رها کنند. اما به دلیل وابستگی شدید اروپا به امریکا و عدم اراده قدرتمند در میان کشورهای اروپایی، این وعدهها هرگز به نتیجه نرسیدند.”
پاک آیین ادامه داد: “در پایان، کشورهای اروپایی طرحی به نام اینستکس (INSTEX) را معرفی کردند که اعلام کردند از طریق این مسیر میخواهند تحریمها را لغو کنند. اما این طرح نیز به دلایل مختلف موفق نبود و حتی اگر موفق میشد، تنها در زمینه مواد غذایی و دارویی به کار میرفت که تحت فشار تحریمهای آمریکا قرار گرفت.”
پاک آیین تاکید کرد: “این مسئله را باید بپرسیم که آیا کشورهای اروپایی به تعهدات خود عمل کردند؟ آیا مسیر مبادلات بانکی ایران را هموار کردند؟ آیا اجازه دادند شرکتهای اروپایی به ایران بیایند و سرمایهگذاری کنند؟ آیا توانستند یورو را به جای دلار به عنوان ارز تجارت معرفی کنند و تحریمها را مدیریت و خنثی کنند؟”
ناتوانی طرح اینستکس
پاک آیین خاطرنشان کرد: “هیچیک از این تعهدات توسط کشورهای اروپایی انجام نشده است و این موجب شدهاست که ایران پس از یک سال، برخی از تعهدات خود در حوزه انرژی هستهای را کاهش دهد. همانطور که رهبر معظم انقلاب فرمود، اروپا باید پاسخگو باشد که چرا به تعهدات خود عمل نکرده و چرا مسیر ایران را برای انجام تعهداتشها هموار نکردهاست.”
اقدام راهبردی برای لغو تحریمها
پس از خروج ایالات متحده از برجام، دولت ایران در پنج مرحله تعهدات خود نسبت به برجام را کاهش داد و آخرین گام را در دی 1398 انجام داد. به دلیل بدعهدیهای کشورهای اروپایی و عدم عمل به تعهدات شان، مجلس شورای اسلامی در تاریخ 12 آذر 1399 قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از حقوق ملت ایران» را تصویب کرد. این قانون به ایران اجازه داد که برخی از تعهدات هستهای خود را به دلیل بدعهدیها کاهش دهد و از حقوق ملت ایران در برابر تحریمها دفاع کند.
پاک آیین در پایان گفت: “این ناکامی و ناتوانی بهطور عمده به اثر وابستگی اتحادیه اروپا به آمریکا برمیگردد. علیرغم ادعاها از استقلال تصمیمگیری، تصمیمهای اروپاییها متناسب با اراده آمریکا میباشد. این ناتوانی در مختلفین مسائل بینالمللی، مانند بحران اوکراین قابل مشاهده است. تلاشهای اروپاییها تقریباً همیشه مطابق با هدفهای آمریکا هستند و آنها هیچ استقلالی در تصمیمگیریهای کلیدی ندارند.”
منبع: فارس