**ویژه مشکلات وعده‌دهی؛ آیا تک‌نولوژی فوتبال ایران به مرگ فراموش‌شده تبدیل شده است؟**

متن ویژه: فناوری کمک‌داور ویدیویی (VAR) که امروزه به عنوان ابزار نتیجه‌بخش و عادلانه در فوتبال مدرن محسوب می‌شود، برای ایران همچنان مانند عیاری از داستان‌های بین‌ناین خوانده می‌شود. در حینی که جام‌های جهانی و لیگ‌های معتبر جهان با این تک‌نولوژی پیش بر می‌آیند، ایران بیش از پیش درگیری‌ها و تبرؤ‌گرایی‌های متعدد پایدار است. در دوران‌های مختلف مدیریت فدراسیون فوتبال با ریاست مهدی تاج، پروژه VAR به تک‌راری وعده‌ها وrange مالی و انتخاباتی رانده شده است. این گزارش به تحلیل بخش‌های مختلف وعده‌دهی به VAR می‌پردازد و پرسش‌هایی را مطرح می‌کند: چرا فدراسیون و ریاست تاج در راه اجرای این پروژه وعده نکام ماندند؟

**وعده‌دهی‌های مکرر و دوره‌های بی‌آن‌سی**
به گزارش خبرگزاری بولتن نیوز، داستان اجرای فناوری VAR در ایران به پاییز 1398 بازمی‌گردد. آن زمان، مهدی تاج به‌عنوان رئیس فدراسیون فوتبال، وعده‌های اجرای VAR را در لیگ‌های برتر ایران مطرح کرد. با بازگشت او به ریاست فدراسیون در 1401، این وعده بار دیگر تکرار شد. با این حال، همچنان که باران 1403 را نگاه می‌کنیم، هیچ بازی رسمی‌ای با استفاده از فناوری VAR در ایران برگزار نشده است. در دسامبر 1403، فدراسیون اعلام کرد که تجهیزات اولیه وارد کشور شده‌اند و آموزش به داوران شروع شده است؛ اما در بازی‌های حساسی نظیر درهما در تهران و بازی‌های تعیین‌کننده لیگ، هیچ نشانی از این تک‌نولوژی مشاهده نشده است.

سرمایه‌گذاران، مربیان و بازیکنان به دلیل خطاهای داوری به تناوب از اعتراضات داخلی خسته شده‌اند. برای نمونه، در بازی پرسپولیس و استقلال در دسامبر 1403، یک دخالت مورد نزاع به مبحث‌های گرم هواداران و رسانه‌ها تبدیل شد. متخصصان داوری معتقدند که فناوری VAR می‌توانست ابهام این موارد را برطرف کند. اما سوال اصلی این است: چرا این پروژه تاکنون به پایان نرسیده است؟ آیا مشکل در امکان‌پذیری تک‌نولوژی است یا در نیت‌های اجرایی؟

**هزینه‌ها و شبکه‌های مالی**
یکی از بزرگ‌ترین مشکلات مطرح شده برای اجرای سیستم VAR، هزینه‌های بالای آن است. فدراسیون مدعی است که تحریم‌ها و مشکلات ارزی، روند خرید و آموزش داوران را دشوار کرده‌اند. با این وجود، در دسامبر 1403، زمانی که تاج از انحراف بودجه بیش از 119 میلیارد تومانی از پخش می‌گفت، سوالی مطرح شد: چرا بخشی از این میلیاردها به پروژه VAR اختصاص نیافته است؟ متخصصان تخمین می‌زنند که راه‌اندازی این سیستم در ایران حداقل 500 هزار دلار هزینه دارد. با توجه به درآمدهای فدراسیون از فیفا و کنفدراسیون آسیا، این مبلغ از نوعی که باید جای تعجب و سؤال داشته باشد.

پرکلاهی‌ها، دیگری نیز درباره واگذاری قراردادهای تک‌نولوژی به شرکت‌های خصوصی بدون مناقصه‌های شفاف، شنیده‌اند. یک مدیر سابق فدراسیون، بدون افشاء نام خود، از این ا 샱ه‌ge و معامله‌های مالی نطق کرد: “پروژه‌ VAR به جای یک خطاهای فنی، به یک معامله مالی تبدیل شده است.” این مسایل مالی علی‌رغم تمرکز رسانه‌ای بر دیگر جنبه‌های مدیریت تاج، کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند.

**آموزش داوران: مانیپولاسیون یا واقعیت؟**
فدراسیون اعلام کرده که دوره آموزشی داوران برای استفاده از فناوری VAR در حال انجام است. با این حال، گزارش‌ها نشان می‌دهند که این روند کند و ناکفایانه است. در بهمن 1403، تنها تعداد محدودی از داوران دوره‌های آموزشی را به پایان رسانده‌اند و هیچ برنامه مشخصی برای گسترش این آموزش‌ها اعلام نشده است. برخی کشورهای منطقه مانند قطر و عربستان، با برنامه‌ریزی دقیق، این سیستم را تا سال‌های قبل راه‌اندازی کرده‌اند.

یک داور بازنشسته در گفت‌وگوهای خود معتقد است: “آموزش داوران به عنوان مانیپولاسیونی برای توجیه تأخیر استفاده می‌شود. اگر اراده بنظیر باشد، این کار را می‌توان در چند ماه انجام داد.” کندی این روند در کنار عدم زیرساخت‌های فنی در مراکز ورزشی، نشان‌دهنده‌ی ناکارآمدی فدراسیون در هم‌زمان بودن امکانات و تک‌نولوژی است.

**مقایسه با کشورهای منطقه و عقب‌ماندگی آشکار**
در هنگامی که فوتبال ایران با وعده‌هایی بی‌اثر دست‌یافتنی مواجه بود، کشورهای منطقه قدم‌های بلندی برداشتند. عربستان سعودی از فصل 1399-1400، سیستم VAR را در تمامی مسابقات لیگ خود درآورد. قطر نیز با میزبانی جام‌جهانی 2022، این تک‌نولوژی را بسیار پیشرفته رساند. حتی امارات عربی متحده نیز در مسابقات خود این سیستم را عملی کرد.

این پیشرفت‌ها نشان‌دهنده‌ی ادراک آگاه و توانمند کشورهای منطقه در تک‌نولوژی است. مشکل ایران نه تنها به تحریم‌ها و کمبود مالی برمی‌گردد، بلکه ناشی از فقدان مدیریت کارآمد است. تاج، صاحب تجربه بین‌المللی در کنفدراسیون فوتبال آسیا، نتوانسته است از روابط خود بهره‌مند شود تا پروژه VAR را به سرعت راه‌اندازی کند. این عقب‌ماندگی، نه تنها اعتبار فوتبال ایران را تحت تنش قرار می‌دهد، بلکه هواداران را از تجربیات عادلانه و شفاف فوتبال محروم می‌کند.

**نتیجه‌گیری: تاج و حلم‌سرایی غیر محقق برای پروژه‌ificance VAR**
در پایان دوره ریاست مهدی تاج در فدراسیون فوتبال ایران در اسفند 1403، پروژه VAR همچنان مانده وعده‌ای ناتمام؛ وعده‌ای که می‌توانست عدالت و شف.SerializedName‌سازی را به زمین‌های فوتبال ایران بیاورد، اما در متاه CACHE ناکارآمدی و ابهام گم کرده است. در دسامبر و بهمن 1403، زمانی که فدراسیون مشغول دفاع از عملکرد مالی و انتخاباتی خود بود، این پروژه بار دیگر به آرام برای سپردن به فراموشی ر البحث کرد.

فوتبال ایران به راستی توانایی‌های بیشتری را آ省教育 انگیخته‌است. فناوری VAR نه فقط به عنوان ابزار فنی، بلکه به عنوان نمادی از تعهد به پیشرفت حساب می‌شود. اگر تاج و مدیران فدراسیون نتوانند این تعهد را قدم‌اصیلی به سوی پیشرفت بگذارند، میراث آن‌ها برگردانده شدن به پایین برخوردار از جام‌های جهانی خواهد بود، نه صعودی چشم‌کش. هم‌اکنون زمان پاسخ‌گویی را بر وی عبور نیکو و زیبا آورده‌است؛ آیا تاج این بار هم با سکوت از کنار این شکست عبور خواهد کرد؟