سلامتی پاپ فرانسیس، رهبر ۸۸ ساله کاتولیک‌ها، بهبود جزئی یافته اما او هنوز در بیمارستان بستری است. این وضعیت باعث شده تا سؤال‌های بسیاری درباره توانایی او برای ادامه وظایف خود مطرح شود.
از فوریه ۲۰۲۳، وضعیت سلامتی پاپ فرانسیس به یکی از موضوعات اصلی بحث در تصمیم‌گیرندگان مذهبی تبدیل شده است. او در مواجهه با تعداد زیادی اضطراب‌های سلامتی، از جمله دو بار ابتلا به بحران‌های تنفسی، مجبر به استفاده از دستگاه تهویه مکانیکی غیر تهاجمی شده است.
این تردیدها و شکست‌ها عمدتاً به دلیل کناره‌گیری پاپ بندیکت شانزدهم در سال ۲۰۱۳، به دلیل وضعیت جسمانی طبیعی، بیش از حد افزایش یافته است. این کناره‌گیری بی‌سابقه بود و در ۶۰۰ سال اخیر در تاریخ کلیسای کاتولیک رخ نداده بود.
به طور معمول در مورد پاپ از عبارت “کناره‌گیری” استفاده می‌شود، زیرا او نیازی به تأیید هیچ مقام بالاتر برای کناره‌گیری از موقعیت خود ندارد. بر پایه ماده ۳۳۲ قانون کلیسای کاتولیک، کناره‌گیری از مقام پاپی باید “آزادانه و به‌طور رسمی” اعلام شود تا معتبر باشد.
پاپ فرانسیس در مارس ۲۰۱۳ به مقام پاپی رسید و در ۲۰۲۲ اعلام کرد که اگر احساس کند نمی‌تواند وظایف خود را انجام دهد، از این مقام کناره خواهد رفت. با این حال، او بر این اصل تأکید کرد که کناره‌گیری پاپی “نباید به یک وقت و مکان عادی تبدیل شود”.
کاردینال ایتالیایی جانفرانکو راوازی، رئیس سابق شورای پاپی فرهنگ، استدلال کرده است که پاپ فرانسیس تنها در صورتی می‌تواند کنار برود که توانایی‌اش برای “ارتباط مستقیم، فوری و قاطع” مختل شود. این احتمال پس از اعلامیه‌ی واتیکان در ۲۵ فوریه، که فراخوان پاپ فرانسیس برای یک جلسه کانسیستوری کاردینال‌ها را به این نتیجه داشت که هیچ تاریخ دقیقی برای آن تعیین نشده است، تقویت شد.
“کانسیستوری” یا “شورای کاردینال‌ها” نشستی است که در رم به ریاست پاپ برای رسیدگی به موضوعات مهم تشکیل می‌شود. پاپ فرانسیس از بیمارستان جمِلی که در آن بستری بود، فراخوانی برای این جلسه صادر کرد. این موضوع برخورداری از جلسه‌ای که در ۱۱ فوریه ۲۰۱۳ برگزار شد و طی آن پاپ بندیکت شانزدهم کناره‌گیری کرد، دارد و باعث افزایش گمان‌ها شده است.
کانسیستوری‌ها به دو نوع تقسیم می‌شوند:
۱. کانسیستوری فوق‌العاده برای مشاوره با کاردینال‌ها در مとなってهای مهم کلیسای کاتولیک.
۲. کانسیستوری عادی برای بررسی و تصمیم‌گیری در م darmات‌های مهم کلیسای کاتولیک.
کاخ واتیکان معمولاً هر سال یک کانسیستوری تشکیل می‌دهد، بنابراین تشکیل آن لزوماً نیز نمی‌تواند به این معنی باشد که پاپ فرانسیس قصد کناره‌گیری دارد.
در صورت کناره‌گیری یا درگذشت پاپ، مجمع انتخاب جدید (کانکلاو) تشکیل می‌شود. این مجمع شامل گروهی از کاردینال‌های انتخاب‌گر برای انتخاب پاپ جدید است که در همگ란 بسته‌ای مانند کلیسای سیستین در واتیکان برگزار می‌شود.
برای انتخاب پاپ جدید، کاندیدا باید حداقل دو سوم آرا را بدست‌آورد. این فرآیند می‌تواند طولانی باشد؛ مثلاً در ۲۰۰۵ دو روز و در ۱۹۲۲ پنج روز طول کشید. آراء کاردینال‌ها پس از هر دور رای‌گیری سوزانده می‌شوند و ماده‌ای به اوراق زده می‌شود که رنگ دود خارج شده را تعیین می‌کند. دود سیاه نشان‌دهنده‌ی نتیجه‌ی منفی رای‌گیری است و دود سفید به معنای انتخاب پاپ جدید.
در فرآیند انتخاب پاپ جدید، تنها کاردینال‌های زیر ۸۰ سال سن واجد شرایط رأی دادن هستند. طبق آخرین اطلاعات در مارس ۲۰۲۵، شورای کردینال‌ها شامل ۲۵۲ عضو است که از این میان ۱۳۷ نفر کمتر از ۸۰ سال سن و مجاز به رأی دادن هستند. بیشتر کاردینال‌های رأی‌دهنده اهل اروپا هستند و ۱۹ نفر آن‌ها ایتالیایی‌اند. دیگر کاردینال‌ها نیز از مناطق مختلف جهان، از جمله ۲۴ نفر از آمریکای لاتین و ۲۴ نفر از آسیا، حضور دارند.