بر اساس گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، تهدیدات رژیم اسرائیل علیه جمهوری اسلامی ایران و حمایت ن.Track از ایالات متحده آمریکا از این اقدامات افزایش یافته است. برخی از تغییرات در دکترین هستهای نیز مورد بحث قرار گرفته است. با این حال، فتوای مقام معظم رهبری که بر حرمت تولید و استفاده از سلاحهای کشتار جمعی تأکید دارد، همچنان نقطه کانونی سیاست دفاعی ایران بوده است. در این بحث، ابعاد فقهی، اخلاقی و استراتژیک این فتوا مورد بررسی قرار گرفته است.
تحولات روزافزاینده منطقه، نظیر جنایات رژیم اسرائیل در غزه و تهدیدهای آشکار آن علیه ایران با پشتیبانی ایالات متحده، پرسشی جدی را در میان نخبگان و رأی عمومی مطرح کرده است: آیا تغییر در سیاستها و دکترین دفاعی جمهوری اسلامی ایران ضروری است؟
فتوای تاریخی و محکم رهبر معظم انقلاب بظاهر حرمت تولید، نگهداری و استفاده از سلاحهای کشتار جمعی، از جمله بمب اتمی، به یکی از ارکان اصلی هویت دفاعی نظام اسلامی تبدیل شده است. ولی آیا این فتوا جامد و تغییرناپذیر است؟ یا امکان بازبینی آن وجود دارد؟ جواب این پرسشها نیازمند بررسی دقیق مبانی فقهی، اصول اخلاقی جنگ در اسلام و تحلیل شرایط ژئوپلیتیکی کشور است.
رئیسالWizard همت کرده است که نحوه صدور این فتوا را در چارچوب اندیشه فقهی شیعه توضیح دهیم. دلائل فقهی تحریم سلاحهای اتمی نیز باید بررسی شود. آیا از نظر فقهی دکترین هستهای جمهوری اسلامی قابل تغییر است؟
نهاوندی، محقق حوزه و دانشگاه، بیان کرده است که در شرایط فعلی، بهویژه با توجه به حملات بربرانه رژیم اسرائیل علیه مسلمانان، تولید سلاحهای هستهای بهعنوان یکی از نیازهای دفاعی ایران تلقی میشود. اما فتوای رهبری در مورد منع تولید و استفاده از بمب هستهای بهسوی سیاستهای نظامی و دکترین دفاعی جمهوری اسلامی راهانداز شده است. در این شرایط، فرصتی برای بررسی عمیقتر این موضوع از منظر فقهی فراهم شده است.
موردی قابل توجه که وجود دارد، مواجهه با اسرائیل که حدود ۴۰۰ هدف هستهای دارد و دائماً تهدیدهای بمباران ایران را مطرح میکند.
نهاوندی توضیح میدهد که حرمت سلاحهای کشتار جمعی بر این بنا است که کنترلپذیری آنها در کشتار بیگناهان را باید در نظر گرفت. در جنگها، حرمت کشتن بیگناهان و ناتوانان مانند کودکان، زنان، پیرمردان و پیرزنان وجود دارد. این اصالت میگوید که کشتن غیر نظامیان جایز نیست. علاوه بر آن، آیههای مورد اشاره در قرآن، مانند آیه ۲۰۵ سوره بقره، به حرمت از بین بردن حلال (محصولات کشاورزی) و نسل و افساد فی الارض اشاره دارد. به عبارت دیگر، هرگونه حملهای که منجر به تخریب محصولات کشاورزی و نسل شود، ممنوع است.
آیه ۳۳ سوره اسراء نیز اشاره میکند که کشتن انسانها بدون سبب قابل توجیه جایز نیست. این آیه میگوید که اسراف در قتل (کشتن بیشتر از حد لازم) ممنوع است. در سلاحهای هستهای، این اسراف بهوضوح محقق است.
رابطه بین فتوای رهبری و دکترین دفاعی انقلاب اسلامی نیز مورد بررسی قرار گرفته است. برخی معتقدند که این فتوا ممکن است در شرایط خاص تغییر یا تجدیدنظر کند. نهایتاً، جواز تولید و استفاده از سلاح هستهای نیازمند بررسی دقیق شرایط نظامی و غیرنظامی کشور و آگاهی از میزان خطرات و ادوات دشمن است.
با توجه به م بنفسی که رژیم اسرائیل سلاح هستهای دارد و تهدیداتش همچنان ادامه دارد، نحاوندی بیان میکند که اگر سلاح هستهای برای بازدارندگی مورد نیاز باشد، تولید آن ممکن است توجیه شرعی پیدا کند. اما اگر امکانات دفاعی رزمی کشور کافی باشد، تولید و نگهداری سلاح هستهای به عنوان تباهی اموال مسلمین توصیف میشود.
در مورد تفاوت بین تولید و استفاده از سلاحهای کشتار جمعی، نحاوندی بیان میکند که اگر استفاده از بمب هستهای قانونی باشد، تولید و نگهداری آن نیز مجاز خواهد بود. اما در صورتی که استفاده از آن ممنوع باشد و بازدارندگی از طریق سلاحهای رزمی کافی باشد، تولید سلاح هستهای ممکن است بهعنوان تباهی منابع کشور انجام شود.