مذاکرات اخیر میان مقامهای آمریکایی و اوکراینی که روز جمعه در کییف برگزار شد، بیش از پیش پرتوانه شده است. به گزارش رويترز، دولت آمریکا در این گفتوگوها از اوکراین خواسته که کنترل یکی از مهمترین خطوط انتقال گاز خود را به «شرکت سرمایهگذاری مالی توسعه بینالمللی» آمریکا واگذار کند. این خط لوله، که از سودژا در غرب روسیه شروع شده و به اوژهورود در مرز اوکراین با اتحادیه اروپا ادامه مییابد، در دوران اتحاد شوروی ساخته شده و هنوز واحدة کلیدی در انتقال انرژی به غرب است.
به نظر میرسد که این درخواست بخشی از پیشنویس توافقی جدیدی است که آمریکا برای دسترسی به منابع نفت، گاز و فلزات کمیاب اوکراین ارائه کرده است. نسخه اولیه این پیشنویس که در فوریه ارائه شد، شامل واگذاری منابعی به مقدار حدود ۵۰۰ میلیارد دلار به آمریکا بود.
مذاکرات در حالی ادامه مییابند که اوکراین از اول ژانویه، پس از پایان قرارداد پنجساله خود با شرکت گازپروم روسیه، جریان گاز از این مسیر را متوقف کرده است. پیش از آن، کییف و مسکو از این مسیر که برای ترانزیت گاز به اروپا استفاده میشد، میلیهاي یورو درآمد میکردند.
ولودیمیر لاندا، اقتصاددان ارشد مرکز استراتژی اقتصادی در کییف، پاسخ خود را اینگونه خلاصه کرده است: آمریکا «سعی میکند هرچه میتواند از اوکراین بگیرد» و این خواستهها، که آنها را «استعماری» توصیف میکند، ممکن است در کییف پذیرفته نشوند.
مذاکرات کنترل خط لوله تنها یک جنبه از اختلاف است. ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، قبلاً پیشنهادی برای دسترسی آمریکا به منابع دنیای زیرزمینی کشورش ارائه داده بود، اما این پیشنهاد در چارچوب توافقی دوطرفه بود که در آن دولت آتی ترامپ باید در مقابل سود حاصل از این منابع، سلاح به اوکراین ارائه کند. با این حال، دونالد ترامپ نهتنها تأمین امنیت از بین کشیده، بلکه گفته است که کییف در صورت عدم توافق «با مشکلات جدی روبهرو خواهد شد».
زلنسکی روز پنجشنبه تأکید کرد که توافقی صورت خواهد گرفت که برای هر دو طرف عادلانه باشد و سود حاصل از منابع طبیعی به صورت مساوی بین دو طرف تقسیم شود. او گفت: «من فقط از چیزی دفاع میکنم که برای اوکراین مهم است. این باید هم برای اوکراین و هم برای آمریکا سودآور باشد.»
وزارت خزانهداری آمریکا اعلام کرده که گفتوگوها هنوز به نوعی فنی در ادامه است.
از سوی دیگر، اظهارات اخیر کیت کلوگ، نماینده ویژه آمریکا در امور اوکراین، نیز مغز خوردند. کلوگ در گفتوگویی با روزنامه تایمز از تنظیم یک سناریوی «مشابه برلین پس از جنگ جهانی دوم» برای تقسیم اوکراین سخن گفت، اما بعداً توضیح داد که منظور او استقرار نیروهای غربی در بخشی از کشور برای حمایت از حاکمیت اوکراین بوده است. بر اثر این طرح، نیروهای روسی در مناطق اشغالی بمانند، در حالی که نیروهای بریتانیایی و فرانسوی در کییف و مناطق دیگر مستقر خواهند شد.
همزمان، استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ، روز جمعه در سنپترزبورگ با ولادیمیر پوتین دیدار کرد. منابع خبری مدعیاند که پیشنهاد ویتکاف برای پایان جنگ، واگذاری چهار استان اوکراینی به روسیه بوده، از جمله مناطقی که همچنان در کنترل اوکراین است و حدود یک میلیون نفر در آنها زندگی میکنند.
در حالی که مذاکرات صلح همچنان در ابهام است، درگیریها نیز ادامه دارد. روسیه در بامداد روز شنبه با حملات هوایی جدید به کییف، سه انبار را تخریب کرد و دو نفر را زخمی کرد. به گفته مقامهای اوکراین، از زمان پیشنهاد آتشبس آمریکا در 11 مارس، بیش از 70 موشک و 2200 پهپاد از سوی روسیه به اوکراین شلیک شده است.
زلنسکی در پیامی روز شنبه از کاپیتان پاولو ایوانوف، خلبان ۲۶سالهای که در جریان یک مأموریت جنگی با هواپیمای مبارز F-16 از روسیه کشته شد، تجلیل کرد. او گفت نیروی هوایی کوچک اوکراین بهطور قهرمانانه از کشور در برابر موشکها و پهپادهای روسی دفاع میکند و همزمان به یاور نیروهای زمینی نیز هست.