خسرو غنی‌زاده، کارشناس مسائل اقتصادی، در متنی که به صورت اختصاصی برای ایکنا تهیه کرده است، به تحلیل پپول ملی کشور پرداخته است.
با اشاره به این مطلب، او در ادامه می‌افزاید:
یکی از عمیق‌ترین چالش‌های سیستم اقتصادی ایران، ناپایداری و عدم پشتوانگی پول ملی است. این بحران به جایی رسیده که حوضه معیشت عمومی را متأثر کرده و اعتماد مردم به ساختار حکمرانی اقتصادی را نیز مزدود است. تفاوت درک از مفهوم “پشتوانه پول” و بی‌توجهی به اصول اقتصاد اسلامی، جزو هسته‌ای از مشکلات اقتصادی معاصر کشور هستند.
پرسش‌های اساسی به مسئولان اقتصادی و بانکی نیز مطرح شده است: چرا در دوره‌ی حکومت علی بن ابی‌طلح (ع)، پول اسلامی به یکی از پول‌های ارزشمند تبدیل شد، اما در جمهوری اسلامی ایران، با گذراندنش چهار دهه از انقلاب، پول ملی به یکی از پول‌های بی‌ارزش‌تر تبدیل شده است؟
این تناقض نشان‌دهنده فاصله عمیق بین ساختار بانکی و پولی فعلی کشور و مبانی اقتصاد اسلامی است. خلق پول بدون پشتوانه، مهم‌ترین اختلال در این روند است؛ یک اختلال که علاوه بر ایجاد تورم‌های بی‌سابقه، عدالت اقتصادی را نیز مورد سؤال قرار داده است.
مرحوم آیت‌الله حائری شیرازی به سوگیری خود اشاره کرد که پول اسلامی باید پشتوانه‌دار، استوار، شفاف و عادلانه باشد. از نظر ایشان، حفظ ارزش پول ملی، نه‌تنها یک وظیفه اقتصادی، بلکه یک وظیفه شرعی است که مسئولان کشور می‌بایست به آن پاسخ دهند.
پول، معیار سنجش ارزش است. آیا این معیار در اقتصاد ایران امروز همچنان قرار دارد؟ وقتی واحد اندازه‌گیری ارزش نوسانات دائمی دارد، چگونه می‌توان از عدالت در مبادلات، قیمت‌گذاری و حتی در کار و تلاش سخن گفت؟ هنگامی که ارزش زحمات مردم به دلیل کاهش روزانه قدرت خریدی پولشان فراموش می‌شود، عدالت اجتماعی به یک شعار تهی تبدیل می‌شود.
جای پرسش است:
پول ملی ما بر اساس چه فرمول و معیاری علمی، دینی و عقلانی خلق و کنترل می‌شود؟
چگونه ممکن است به پول بدون پشتوانه اعتماد کنیم؟
چرا سیاست‌گذاران اقتصادی هنوز آماده نشده‌اند تا به زبان ساده برای عموم مردم توضیح دهند که چرا ارزش پولشان روز به روز کاهش می‌یابد؟
WHETHER بانک‌نویسان سند مالکیت مردم نیستند؟ پس چرا ارزش این اسکناس‌ها روز به روز کاهش می‌یابد؟
در نظام اقتصاد اسلامی، پول باید وسیله‌ای برای مبادله و حفظ عدالت باشد، نه دست‌ام STREET برای مخاطره‌یابی و برنده‌ی مخفی. وقتی منابع طبیعی کشور (نفت، گاز، معادن) به جای آنکه عمودی پشتوانه پول ملی باشند، به هزینه‌های جاری و واردات بی‌هوشی صرف می‌شوند، اعتماد مردم به پول ملی به‌درستی تضعیف می‌گردد.
اکنون که مجلس شورای اسلامی به بانک مرکزی مسئولیت اجرای طرح بانکداری اسلامی را سپرد، آیا این نهاد آماده است تا به وظیفه‌ای شرعی و قانونی خود، یعنی حفظ و ارتقای ارزش پول ملی، عمل کند؟
براساس ماده 3 این طرح، بانک مرکزی باید به اهدافی مانند کنترل تورم، استقرار استقرار ثبات شبکه بانکی، حمایت از رشد اقتصادی و حفظ ارزش پول ملی عمل کند. اگرچه این اهداف روی کاغذ قابل تحسین هستند، اما بدون کنار آمدی قدرت‌های پایدار و فرآیندهای شفاف، می‌توانند طولانی مدت موفقیتی نداشته باشند.
مرحوم آیت‌الله حائری تأکید کرد که با پول قوی، می‌توان به قدرت اقتصادی منطقه‌ای رسید. از دیدگاه ایشان، پول اسلامی نه گران است و نه ارزان، بلکه باید دارای پشتوانه‌ای استوار باشد.
در نهایت باید گفت که اقتصاد اسلامی بدون عدالت پولی به سرانجام نمی‌رسد. پول بدون پشتوانه ریشه‌یا ربای مخفی، فقر ساختاری و گسترش نابرابری طبقاتی است. تا زمانی که خلق پول بدون شفافیت ادامه داشته باشد و ارزش پول ملی در بازی‌های سیاسی و تورمی قربانی شود، انقلاب اسلامی در بعد اقتصادی از آرمان‌های خود فاصله خواهد گرفت.
استفاده از منابع طبیعی به عنوان پشتوانه پول، پایان دادن به خلق پول بدون منطق، شفاف‌سازی فرآیند خلق و توزیع نقدینگی و آموزش عمومی در مورد ماهیت واقعی پول و وظایف مردم و دولت در قبال آن از راهکارهای مؤثر در تقویت ارزش پول ملی هستند. انقلاب اسلامی برای تحقق عدالت به‌پا خاست؛ عدالتی که بدون یک پول سالم و باارزش ممکن نیست.
انتهای پیام
منبع