محمد شیربیگی، پژوهشگر مدیریت رسانه، در گفتوگو با ایکنا، به ارزیابی حاکم بر فضای رسانهای مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا از منظر رسانههای داخلی پرداخت. او گفت: آمریکاییها و رسانههای غربی توانستهاند تأثیر قابل توجهی بر فضای رسانهای ایران داشته باشند و دودستگی را در میان مردم و رسانهها ایجاد کنند.
شیربیگی افزود: این دودستگی شامل دو طیف متفاوت است: یک طیف که به توافقهای ایران و آمریکا و حل مشکلات کشور با همپ(wallet1)sفری میآید و دسته دیگری که به مذاکرات بدبین هستند. این دو گروه با رسانههای خاص خود فعالیت میکنند.
قدرت خبرگزاریها و رسانههای خارجه با تأکید بر واژهشناسی و ایجاد نگرشهای پیشبین، بدأتنامههای مذاکرات را متمایز کردهاند. این تأثیر موجب شده است که برخی رسانههای ایران نیز با این نگرشها نوسان کنند.
ایران در مدل جنگ رسانهای نابرابر
شیربیگی بیان کرد: فضای رسانهای ایران تحت تأثیر دو نگرش نوسانآمیز است: نگرشی که به توافقهای ایران و آمریکا باور دارد و نگرشی که به مذاکرات خیربینی ندارد. این نگرشها بر خطدهی روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت خارجه و برخی رسانهها تأثیر گذاشته است.
وی با اشاره به بیانیههای مقام معظم رهبری، که با تأکید بر پرهیز از خوشبینی و بدبینی بیشازحد، نیازمندیهای کشور را از مذاکرات متمایز میکند، بیان کرد: دولت ایران برای دفاع از موضع خود در مواجهه با رسانههای خارجه، بر اعلامیات رئیسجمهور، وزیر امور خارجه و سخنگوی وزارت خارجه تأکید کرده است. این اعلامیات نشاندهندهی موضعی تدافعی هستند که مذاکراتی جدا از مسائل دیگر کشور خط میخورد.
وی با تأکید بر تلاشهای طیفهای رسانهای برای اثبات و برداشتن این واقعیتها، بیان کرد: ما در جنگ رسانهای نابرابری قرار داریم؛ اما طیفی که توافق با آمریکا را به عنوان حل مشکلات کشور میبیند، مخاطب و رسانههای بیشتری دارد. طیف دیگر به دنبال این است که نباید به مذاکرات خوشبین باشیم زیرا مسیر آنها را پیشتر طی کردهایم و به نتیجهای نرسیدهایم. این گروه که در اقلیت قرار دارد، تأثیر خود را جریانسازی نکرده است.
پوشش موفق صدا و سیما در دور دوم مذاکرات
شیربیگی به ضرورت مدیریت رسانهای مذاکرات از سوی ایران تاکید کرد و بیان کرد: صدا و سیما جمهوری اسلامی در دور دوم مذاکرات کاری موفق انجام دادند. خبرنگاری را با تیم مذاکرات همراه کردند و در طول مذاکرات توانستند با سخنگو ارتباط برقرار کنند و پیامهای عمده را منتقل کنند. این کارها به خنثیسازی اخبار نادرست آمریکاییها کمک کرد.
شیربیگی به انتشار اخبار نادرست و جعلی در جریان مذاکرات اشاره کرد و گفت: خبرگزاریهایی مانند خبرگزاری رویترز و شبکهی العربیه، نقد برداشتهای نادرست و غیرواقعی از مذاکرات را منتشر کردند. اقدامات خبرنگاران ایرانی موجود در مذاکرات توانستهاند این اخبار را خنثی کنند.
در پایان، محمد شیربیگی تأکید کرد: هرچه از پوششهای موفق و اعتباردهی بیشتر به مذاکرات انجام شود، تأثیری مؤثرتر در روایتگری رسانهای خواهد داشت. با این حال، ایران در مواجهه با تعداد بیشتر رسانههای مهم غرب و آمریکا همچنان در موضع بروز نابرابری است.
گفتوگو از سمیرا انصاری
انتهای پیام