روز کارگر، که در دهها کشور در جهان به رسمیت شناخته میشود و طی دههها به بخش جداییناپذیری از تقویم جهانی تبدیل شده است. اگرچه این روز معمولا رنگوبوی اروپایی دارد اما ریشههای آن به دو قاره دیگر بازمیگردد.
ریشههای تاریخی روز کارگر
در ۲۱ آوریل ۱۸۵۶، سنگتراشان شهر ملبورن استرالیا در اعتراض به شرایط دشوار کاری دست به اعتصاب زدند و سرانجام با کارفرمایان به توافقی دست یافتند که منجر به رسمیشدن روز کاری هشتساعته شد.
چند دهه بعد، در ماه مه ۱۸۸۶، واقعه سرکوب خونین تظاهرات کارگری در شیکاگو که با نام «حادثه میدان هیمارکت» شناخته میشود به نقطه عطفی در تاریخ جنبش کارگری تبدیل شد. این رخداد باعث شد تا «انترناسیونال دوم» در پاریس، چهار سال بعد، فراخوان برگزاری تظاهراتی در یادبود آن روز را صادر کند. از پایان قرن نوزدهم، بسیاری از کشورهای اروپایی به این حرکت پیوستند و روز کارگر به پدیدهای جهانی بدل شد.
فرانسه: اعتراض علیه راست افراطی و برای عدالت اجتماعی
در فرانسه اتحادیههای کارگزی مردم را به تظاهرات سراسری با شعار «علیه راست افراطی، برای صلح، آزادی و عدالت اجتماعی» فراخواندهاند. سال گذشته، ۱۲۱ هزار نفر در سراسر کشور به خیابانها آمدند.
وزارت کشور فرانسه اول ماه مه امسال را «روز پرتنش» توصیف کرده است. برونو رتایو، وزیر کشور، در گفتوگو با شبکه «یوروپ ۱» اعلام کرد که نیروهای امنیتی «در صورت بروز کوچکترین نشانه خشونت، فورا مداخله خواهند کرد». انتظار میرود حدود ۱۵ هزار نفر تنها در پاریس راهپیمایی کنند.
آلمان: تداوم سنت مبارزه کارگری از سال ۱۸۹۰
در آلمان، اول ماه مه از سال ۱۸۹۰ به عنوان روز مبارزه جنبش کارگری شناخته میشود. در آن زمان، کارگران برای دستیابی به حقوق سیاسی بیشتر و شرایط کاری بهتر اعتصاب کردند. امسال نیز اتحادیههای کارگری و سازمانهای اجتماعی راهپیماییهایی را در سراسر کشور برگزار کردند. پلیس برلین اعلام کرده است که بیش از ۵ هزار نفر در یکی از ۳۶ تجمع برنامهریزیشده در مقابل شهرداری این شهر شرکت کردهاند. خواسته اصلی آنها افزایش دستمزدها و بهبود نظام تأمین اجتماعی است.
ایتالیا: شکاف میان دولت و اپوزیسیون
در ایتالیا نیز راهپیماییهایی در چندین شهر با محوریت سه اتحادیه اصلی برگزار شده است. جورجیا ملونی، نخستوزیر محافظهکار، در پیامی در شبکه ایکس عملکرد دولت خود را در ایجاد اشتغال ستود و نوشت: «کار یکی از ستونهای اصلی اقدامات این دولت بوده است. طی دو سال و نیم گذشته، بیش از یک میلیون شغل ایجاد شده و شمار افراد شاغل به رکورد ۲۴.۳ میلیون نفر رسیده است.»
اما الی شلین، دبیر حزب دموکرات (چپمیانه)، با انتقاد از دولت گفت: «ما به قانون حداقل دستمزد نیاز داریم، اما اکثریت پارلمانی آن را مسکوت گذاشته است. ملونی به ۳.۵ میلیون کارگر فقیر پشت کرده است و درباره آمارها دروغ میگوید. او مدعی است که مشکلی به نام دستمزد پایین وجود ندارد، در حالی که مؤسسه آمار ملی ایتالیا تأیید کرده که سطح دستمزدها ۸ درصد کمتر از سال ۲۰۲۱ است.»
اسپانیا: کاهش ساعات کاری و اصلاح قوانین اخراج
در اسپانیا، کارگران در بیش از ۵۰ شهر برای افزایش حقوق و کاهش ساعات کاری به خیابانها آمدند. اتحادیهها دو خواسته اصلی دارند: نخست، کاهش هفته کاری از ۴۰ به ۳۷.۵ ساعت بدون کاهش حقوق و سپس اصلاح فرآیند اخراج از کار که به گفته آنها بسیار آسان و بدون نظارت انجام میشود.
یولاندا دیاز، وزیر کار اسپانیا گفت: «این آخرین روز کارگر با هفته کاری ۴۰ ساعته در کشور ما خواهد بود. بنابراین، راه بازگشت وجود ندارد.»
ترکیه: روز کارگر در سایه بازداشت شهردار استانبول
در ترکیه روز کارگر علاوه بر مطالبات صنفی به بستری برای اعتراض به سرکوب سیاسی تبدیل شد. معترضان به زندانیشدن اکرم اماماوغلو، شهردار مخالف دولت در استانبول، در ماه مارس اعتراض داشتند. این بازداشت بزرگترین اعتراضات یک دهه اخیر را در پی داشته است.
دولت ترکیه دسترسی به مرکز استانبول را مسدود و خطوط حملونقل را متوقف کرد. یک انجمن حقوقی اعلام کرد که تا پیش از ظهر، بیش از ۲۰۰ معترض از جمله چندین وکیل در نزدیکی میدان تقسیم بازداشت شدهاند.
آسیا: سایه سیاستهای ترامپ بر تظاهرات کارگری
از توکیو تا تایپه و مانیل، کارگران در آسیا نیز با برگزاری راهپیماییهایی نسبت به سیاستهای دونالد ترامپ و نگرانی از بیثباتی اقتصاد جهانی ابراز نگرانی کردند.
در ژاپن، برخی از شرکتکنندگان در راهپیمایی توکیو با نصب عروسکی شبیه ترامپ بر کامیونی اعتراضی، نمادین سیاستهای او را هدف انتقاد قرار دادند. خواستههای آنان شامل افزایش دستمزد، برابری جنسیتی، بهبود خدمات درمانی، کمک به قربانیان بلایای طبیعی، آتشبس در غزه و پایان تهاجم روسیه به اوکراین بود.
جونکو کوراموچی، عضو یک گروه مادران در توکیو، گفت: «برای اینکه فرزندان ما بتوانند با امید زندگی کنند، باید حقوق کارگران به رسمیت شناخته شود.»
در تایپه، حدود ۲۵۰۰ عضو اتحادیههای کارگری از دفتر ریاستجمهوری تا میادین مرکزی شهر راهپیمایی کردند. آنها هشدار دادند که تعرفههای جدید ترامپ ممکن است باعث از بین رفتن مشاغل شود. کارلوس وانگ، یکی از رهبران اتحادیهها، از دولت خواست تا برنامههایی برای حمایت از کارگران ارائه دهد. یک اتحادیه خودروسازی نیز با ماکتی از خودرو که تصویری از ترامپ بر آن بود در راهپیمایی شرکت کرد.
رئیسجمهور تایوان، لای چینگ ته، در پیامی فیسبوکی اعلام کرد که دولت وی لایحهای به ارزش ۴۱۰ میلیارد دلار تایوانی (معادل ۱۱.۳ میلیارد یورو) برای حمایت از صنایع و تثبیت بازار کار ارائه کرده است.
در فیلیپین، هزاران کارگر در نزدیکی کاخ ریاستجمهوری در مانیل راهپیمایی کردند، جایی که پلیس با ایجاد موانع دسترسی را مسدود کرده بود. خواستههای آنها شامل افزایش حقوق و حمایت بیشتر از مشاغل و کسبوکارهای داخلی بود.
اندونزی: وعده حذف فقر
در اندونزی، پرابووو سوبیانتو، رئیسجمهور جدید، با حضور در مراسم روز کارگر در پارک یادبود ملی جاکارتا مورد استقبال هزاران کارگر قرار گرفت. وی در سخنرانی خود گفت: «دولتی که من رهبری میکنم، با تمام توان برای ریشهکنکردن فقر در اندونزی تلاش خواهد کرد.»
بر اساس اعلام رئیس کنفدراسیون اتحادیههای کارگری اندونزی، سعید اقبال، حدود ۲۰۰ هزار کارگر در تظاهرات روز کارگر در سراسر بزرگترین اقتصاد آسیای جنوب شرقی شرکت کردهاند. خواستههای آنان شامل پایاندادن به قانون برونسپاری کار، افزایش دستمزد و حمایت از کارگران داخلی و مهاجر است.
source