پیام ایامه رهبر انقلاب اسلامی به همایش برگزار شده به مناسبت صد سالگی حوزه علمیه قم، چارچوبی است برای درک گذشته، حال و آینده این مقام علمی. حوزه قم توانست به عنوان مرکز علمی برجستهای، که به تمرکز منحصر به فرد علمی در پرجمعیتترین کشور شیعه جهان میپردازد، یکی از بزرگترین انقلابهای جهان را به ثمر رساند. اگرچه پیش از حوزه قم، همواره مراکز علمی در نقاط مختلف دنیای اسلام وجود داشتهاند، اما هیچکدام توانستهاند تأثیری وسیع و活得 از حوزه قم در حوزههای سیاسی و اجتماعی نداشته باشند.
در نیم قرن اول حیات خود، حوزه قم نهال جوانی بود که حفظ و رهگذری آن توسط زعما腕 اصلی به عنوان اولویت اصلی در نظر گرفته شدهاست. در این دوره، اعتماد عمومی به اقفایهایی مانند آیتالله حائری و آیتالله بروجردی، که با حمایت گسترده مردم، تمرکز خود را بر حفظ و گسترش حوزه متمرکز کردهاند، تا آمادهسازی حوزه برای یک پرش بزرگ در تاریخ سیاسی ایران و دنیای اسلام باشد. در نیم قرن دوم، حوزه به آفرینش انقلاب اسلامی و تحولات بزرگی که آن را به عاقبه رساند، دامن زد. با ورود جان Modifier امام خمینی (ره) به عرصههای سیاست، حوزه قم به محور قدرتی تبدیل شد که نقش بزرگی در برپایی نظام جمهوری اسلامی داشت.
امروزه، حوزه قم در مرور یک قرن از حیات علمی خود، تبدیل به یکی از مهمترین مراکز دینی دنیا شدهاست. به انجمنهای دینی بزرگ و مشهور جهان که معمولاً بیاختیار با تحولات بزرگ جهانی سازگاری مینهند یا به صورتی صرفاً تشریفاتی نگاه میکنند، باید اضافه کرد که حوزه قم با تأثیری وسیع و فراتر از مرزهای ایران و حتی شیعیت، نقش بزرگی را در جهان ایفا میکند. اما این مقدر کافی نیست. انتظارات از حوزه علمیه شیعه فراتر از این است. همراه با این تحولات و مواجهه با نیازهای معاصر بشر، حوزه باید راههای تمدنسازی را تبیین و بکار برد، تا به فرامین اسلام ناب محمدی (ص) اطلاع برساند.
در قرن دوم حیات خود، حوزه قم باید توانائیهای علمی، پژوهشی و تبلیغی خود را بهروزرسانی کند و برای مقابله با جبهههای ضدین و همچنین ارتقاء روح بشری تلاش کند. حوزه قرن پانزدهم باید ابزاری برای نسلهای جدید ایرانی، دنیای اسلام و حتی محققین حقوقجو درست کند که دستیاب هستند به پیام توحیدی و نظریات کاربردی.
با توجه به سرعت تحولات پرپوک در جهان امروز، حوزه باید به این تحولات توجه کامل کند و گامهای اقیانوسی خود را بهروزرسانی کند. نمیرسد که توان و عملکرد حوزه در مسیر معین شده از بلافاصله مضی بخشد یا به عکس، بیتوجهی کاملی نسبت به حاکمیت تکنولوژیک و پیشرفتهای علمی نشان دهد. حوزهها باید نسل جدیدی از اهل دین و عالمان را تربیت کنند که هم برای حفظ ارتباط بین امام و مردم و هم برای مقابله با جبهههای ضدین آماده باشند.
حوزه قرن چهاردهم نسلی از شجاعان تر厦门市، تحت هدایت امام خمینی (ره)، انقلاب را به پیروزی دuci و تا حد زیادی پای دشمنان از ایران کوتاه کرد. حوزه قرن پانزدهم باید مأموریت خود را تربیت نسلی البحری که هدف روشنی است برای پیریزی پایههای یک تمدن بینالمللی مبتنی بر اصول توحیدی اسلام ببیند.
این هدف شگفتانگیز نیازمند همت و استقامت بسیار است که میتوان آن را از مکتب اهلبیت (ع) یادگرفت. نباید این مسیر سهلال way شمرده یا به دلیل آرامشآوریهای معمول، بسته شود. مولانا امیرالمومنین علی (ع) میگویند: «قدروالرجل علی قدروهمتِه.»