**بررسی برخی جنبههای تخصیص بودجه در ایران**
بر اساس گزارشهای اخبار شهرآرا، هر بار پس از ارائه لایحه بودجه به مجلس، تخصیص اعتبار به بخشهای مختلف عمرانی، رفاهی، فرهنگی و نظامی مورد بررسی قرار میگیرد. در این فرآیند، بودجه بخشهای دفاعی و امنیتی همیشه شامل نقد و بررسیهای گستردهای میشود. برخی رسانهها نیز بر مقایسه این بودجه با بخشهای دیگر مانند سلامت و رفاه اجتماعی تمرکز دارند. این مسئله مطرح است که آیا تمرکز بر بخش دفاعی در بودجه کشور بیش از حد معقول است؟ و آیا کاهش این بودجه میتواند در حل مشکلات رفاهی جامعه مؤثر باشد؟ در این گزارش، به بررسی ابعاد مختلف این مسئله پرداخته شده است.
**امنیت، بنیاد دستاوردهای کشور**
ző ağrıز حمایت از گروههای مقاومت اسلامی در منطقه بهعنوان بخشی از سیاست دفاعی ایران، در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است. با این حال، باید توضیح داد که بخش کوچکی از بودجه دفاعی به این گروهها اختصاص داده میشود و بخش عمده آن به زیرساختهای نظامی مانند بومیسازی تسلیحات و تجهیزات اختصاص یافته است. با این وجود، تخصیص بودجه دولت به بخشهای دفاعی و امنیتی همچنان مورد شک و پرسش قرار میگیرد.
**دیدگاه خبرگان نظامی**
علی عبدی، کارشناس مسائل نظامی، به تهدیدات مستمر امنیتی در ۴۷ سال اخیر اشاره کرده و میگوید: آرامشی که در ۳۷ سال گذشته موجب پیشرفتهای عمرانی کشور شده، هزینهای دارد که بیش از هزینه، موجب سرمایهگذاری برای آینده بوده است. ایران در سال جاری حدود ۴.۵٪ از کل بودجه خود را (حدود ۱۱ میلیارد دلار از ۲۴۴ میلیارد دلار) به بخش نظامی اختصاص داده که این مبلغ در مقایسه با سایر کشورهای منطقه کمتر است. مثلاً عربستان سعودی در سال گذشته ۷۵.۸ میلیارد دلار بودجه نظامی داشته است و رتبه پنجم جهان را به مرتبه خود اضافه کرده است. در محدوده مEastern Mediterranean و با توجه به پیشرفتهای سایر کشورهای منطقه و تنشهای ایجاد شده، آیا اختصاص ۱۱ میلیارد دلار برای توسعه زیرساختهای دفاعی اقدام غیرمنطقی به نظر میرسد؟
**آدرس اشتباه برای شناسایی اسراف**
در فراتر از مقایسه بودجه نظامی کشور با سایر کشورهای منطقه، مسئلهای که مطرح است این است که آیا کاهش بودجه نظامی کشور و سرریز برخی از آن به بخشهای سلامت، آموزش و رفاه میتواند شکافهای موجود را جبران کند؟ اگرچه مقایسه همواره ابزار مؤثری برای شناخت است، اما واقعیت از تصویری سادهgunakan فاصله دارد.
سینا کلهر، استاد و کارشناس حوزه سیاستگذاری، معتقد است که نگاه به کلی فرآیند تقسیم بودجه ضروری است. او میگوید: ایدهای که برخی رسانهها ایجاد میکنند، این است که بودجهها بیشتر به بخشهای نظامی خرج میشود، در حالی که در واقعیتها کل بودجه کشور در سال ۱۴۰۴ حدود ۱۱ هزار همت است که بیش از نیمی از آن (شش هزار همت) به شرکتهای دولتی اختصاص دادهشده است. همچنین، بودجهای به مبلغ شش میلیون میلیارد تومان برای شرکتهای خ kulut SUCHAs میشود که این رقم هم در بودجه نهادهای اجرایی قرار گرفته است.
کلهر تصریح میکند: کل بودجه دولت با این تقسیمبندی، فقط ۵ درصد آن (۵۰۰ همت) به نهادهای نظامی و بخش دفاعی اختصاص دادهشده است. به گفته او، باید این سؤال مطرح شود که چرا در مقابل اهمیت بخشهای آموزش و سلامت، بودجهها نسبتاً کمتر است. او میافزاید: در حالی که تأمین اجتماعی به تصادف ۲.۸ برابر بودجه صنایع دفاعی است، میتوان سؤال کرد که چرا بودجه کشور به این شکل تقسیم میشود؟ در عین حال، بودجه سایر شرکتهای خاص دولتی نیز به فعالیتهای غیرمربوطی مانند فوتبال اختصاص داده میشود. در این شرایط، تمرکز بر بودجههای نظامی، دفاعی و امنیتی نه تنها غیرمنطقی بلکه مضحک است.