به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، آیت الله جوادی آملی در درس اخلاق خود که در مسجد اعظم قم برگزار می‌شود، به تفسیر حکمت 165 از کلمات نورانی امیرالمؤمنین (ع)، «لَا طَاعَةَ لِمَخْلُوقٍ فِي مَعْصِيَةِ الْخَالِقِ» پرداخت. ایشان این حکمت را به‌عنوان اصل اساسی که بر تمام روابط فردی، اجتماعی و سیاسی حاکم است، معرفی کردند.

آیت الله جوادی آملی با تأکید بر این نکته که هیچ‌کس نمی‌تواند نافرمانی خدا را به بهانه اطاعت از مسئول یا قرارداد توجیه کند، بیان داشت: هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید من مأمورم یا معذورم، یا چون کارمندم، مجبورم هرچه را مسئول من دستور می‌دهد، آن را انجام دهم. این مغالطه‌ای آشکار است و هیچ حکمی نباید خلاف شرع باشد.

آیت الله جوادی آملی، با اشاره به قاعده فقهی «المؤمنون عند شروطهم»، افزودند: این قاعده از ثروت فقهی، اجتماعی و سیاسی است. به این معنی که اگر کسی تعهدی بسته باشد، باید وفاددار به آن بماند. این مقصود اسلام است که فردی مؤمن و متمدن، حتی با مشرکان نیز می‌تواند تا زمانی که آن‌ها به تعهدشان وفا می‌کنند، نیز وفادار باشد.

اشاره کردند به آیه 7 سوره توبه: «فَمَا اسْتَقامُوا لَكُمْ فَاسْتَقِيمُوا لَهُمْ»، و بیان کردند: اگر کشوری تعهد کرده است، باید پای تعهدش بماند. ایشان خاطرنشان کردند که حتی خداوند به ما دستور داده است که با مشرکان وفادار باشیم، طالما که آن‌ها به تعهدشان وفا می‌کنند.

آیت الله جوادی آملی با توضیح الأمور به تفاوت بین جملات فقهی «یجب الوفاء بالشرط» و «اوفوا بالعقود» با جمله ایمانی «المؤمنون عند شروطهم»، این قاعده را به‌عنوان «شناسنامه ایمان» معرفی کردند و بیان کردند: مؤمن باید پای امضایش بیاید. این فقه اکبر است با زبان فقه اصغر.

در شرح حکمت 166 از نهج‌البلاغه، ایشان از امیرالمؤمنین (ع) نقل کردند: «لَا يُعَابُ الْمَرْءُ بِتَأْخِيرِ حَقِّهِ، إِنَّمَا يُعَابُ مَنْ أَخَذَ مَا لَيْسَ لَهُ». این بیان می‌کند که ننگ انسان در آن نیست که موقتاً از حقش بازدارد، بلکه ننگ در آن است که به مال دیگران یا بیت‌المال دست دراز کند.

آیت الله جوادی آملی با اشاره به وضعیت اخلاقی جامعه، هشدار دادن به آن، بیان نمودند: امام علی (ع) می‌گویند: «تعجب برای کسی است که خود را گم کرده‌است، اما دنبال گمشده‌اش می‌گردد.» من تعجب می‌کنم که مردم برای پیدا کردن یک دستمال یا کتاب اعلامیه می‌دهند، اما برای خودشان نه. ایشان تأکید کردند بر اهمیت خودیابی و بیداری اخلاقی در جامعه و بیان کردند: جامعه‌ای که خود را گم کرده‌است، از مسیر رشد و تمدن بازمی‌ماند.

آیت الله جوادی آملی در بخش نهایی سخنرانی خود، به حکمت 167 از نهج‌البلاغه اشاره کردند: امیرالمؤمنین (ع) می‌فرمایند: «الْإِعْجَابُ يَمْنَعُ الِازْدِيَادَ» (خودپسندی مانع رشد است). اگر کسی خودپسند شود، از رشد علمی، اخلاقی و ایمانی بازمی‌ماند. انسان هر چه فهمیده‌تر باشد، متواضع‌تر است. اگر انسان خود را گم نکند، می‌تواند آسمان و زمین را تحت تعهد خود بگیرد؛ اما تکبر و خودپسندی او را از این جلال محروم می‌کنند.

در خاتمه‌ی سخنرانی خود، آیت الله جوادی آملی به حقیقت مرگ دعوت کردند و بیان کردند: خواب مانند یک مرگ موقتی است و مرگ نیز همان مرگ دائمی. خداوند در قرآن فرموده‌اند: «اللَّهُ يَتَوَفَّى الأَنْفُسَ حِينَ مَوْتِهَا وَالَّتِي لَمْ تَمُتْ فِي مَنَامِهَا». ما باید همیشه در آستانه ورود به دنیای آخرت باشیم. این سفر بسیار نزدیک است.