حجت‌الاسلام قاسم شبان نیا، عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، در گفت‌وگوهایی با سرویس سیاسی خبرگزاری رسا به تحلیل مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و آمریکا پرداخت. او گفت: اصل مذاکرات برای برطرف کردن اختلافات بین کشورهاست، اما مهم این است که چگونه وارد این فرآیند شویم تا حداکثر مزایای ممکن را برای خود به دست آوریم.

شبان نیا تأکید کرد که اگر جامعه تصور کند تنها راه حل مشکلات کشور از طریق مذاکرات و توافق است، این رهیافت می‌تواند منجر به نتایج مخ;*/
اما نکته مهم این است که اگر مردم تصور کنند مذاکرات و توافق تنها راه حل مشکلات کشور است، این تصور می‌تواند به نفع دشمن برای کسب مزایای بیشتر از ایران باشد. این نوع شرطی‌سازی می‌تواند باعث انحراف از مسیر صحیح دیپلماسی شود و سبب می‌شود که نظام اسلامی به پذیرش خواسته‌های غیرمنطقی دشمن واداشته شود.

استاد حوزه علمیه افزود که این نوع تفکر می‌تواند منجر به از بین رفتن فرصتها و مزایای مذاکرات شود. برای مثال، نقش رهبری و هدایت‌های رهبر معظم انقلاب، حاکمیت آیت‌الله خامنه‌ای، در مواجهه با تهدیدات دشمن بسیار مهم است. هنگامی که ترامپ در یادداشتی توهین‌آمیز خواسته‌هایی مازاد از ایران مطرح کرد، رهبر معظم انقلاب تأکید کرد که این خواسته‌ها غیرقابل قبول هستند. این هدایت‌ها نشان‌دهنده هوشمندی و اقتدار نظام اسلامی بود.

شبان نیا اشاره کرد که با وجود تلاش‌های آمریکا برای وادار کردن ایران به تسلیم در مسائل هسته‌ای، توان موشکی و حمایت از مقاومت منطقه، توجیهات و هدایت‌های رهبری مسیر مقابله با این تهدیدات را روشن کرده‌اند. رهبری ایران بر این باور است که مذاکرات می‌تواند مسیری برای تأمین منافع و عزت ملی باشد، اما فقط در شرایطی که شروط وحودی رعایت شود.

حشمت حوزوی تأکید کرد که در صورتی که افکار عمومی جامعه بر مذاکره‌ها تمرکز کنند و دولتمردان به این روش برای حل مشکلات می‌اندیشند، بهتر است از این فرصت دیپلماتیک بهره‌مند شویم. هدایت‌های رهبری بر حفظ عزت و اقتدار ملی و عدم عبور از خطوط قرمز تکیه کرده و فرموده‌اند که تنها مذاکرات غیرمستقیم باید صورت گیرد و مذاکرات مستقیم ممکن است تبعات منفی داشته باشد.

آیت الله شبان نیا افزود که ایران ترجیح داده میزبان این مذاکرات را عمان برگزیند، به این ترتیب که در صورت تخطی یا مطرح کردن مطالب غیرقابل قبول توسط آمریکا، طرف ثالثی در کنار ایران حضور داشته باشد. او تأکید کرد که حفظ منافع ملی و عزت در فرآیند مذاکرات غیرمستقیم بسیار مهم است و مسیر مذاکرات تحت شروط مشخصی ادامه می‌یابد.

نماینده علمی به عبرت‌گیری از برجام اشاره کرد و گفت که تجربه نشان داده که بر دست آوردن جدی از وعده‌ها و ضمانت‌های آمریکا باید اعتماد نکرد، زیرا آن‌ها هیچ‌گاه بر خود وظیفه تحقق توافق‌ها را نداشته‌اند. ایران با درایت و هوشمندی در همان شرایط از مذاکرات به عنوان فرصت استفاده کرده، اما همزمان بر این نکته تأکید کرده که مذاکرات باید به درستی طی شود و دشمن از این فرصت سوءاستفاده نکند.

شبان نیا بیان کرد که مسؤولان کشور باید بدانند که نباید سرنوشت کشور را تنها به مذاکرات گره‌بندی کنند، زیرا تجربه برجام نشان داده که توجه بیش از حد به مذاکرات می‌تواند آسیب‌های جدی برای منافع ملی کشور به همراه داشته باشد. حمایت از حقوق اساسی و مسلم ایران در مسائل هسته‌ای مانند غنی‌سازی مهمل نباید شود، زیرا ملت ایران بر حق خود در این زمینه اصرار دارد.

عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) تذکر داد که مسیر مذاکرات باید با موضع مقتدرانه و آگاهی کامل پیش برود و از اعتماد بی‌مورد به طرف مقابل پرهیز شود. تجربه‌های راهبردی ما نشان می‌دهد که مذاکرات باید بر اساس شروط وحودی و در سایه هدایت‌های خبره به انجام برسد. همچنین، او گفت که چه برخی به‌طور مطلق مذاکرات را رد کنند و چه برخی شیفته‌ی مذاکرات باشند، مسیر صحیح بر اساس رهنمودهای رهبری ترسیم می‌شود.

شبان نیا در نهایت تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران باید از ظرفیت‌های داخلی و منطقه‌ای مانند کشورهای همجوار و پیمان‌هایی نظیر برایکس بهره ببرد تا بتواند بهبود معیشت مردم و حل مشکلات داخلی را تضمین کند. او گفت که مذاکرات نباید تنها کلید حل مشکلات باشد و ایران باید درگیری‌های خود را از دیدگاه قوی و مقتدر مدیریت کند.