به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری رسا، محمدرضا فرزین، رئیسکل بانک مرکزی، در نشست تحلیلی ارتقای حکمرانی پولی و بانکی و سیاستهای سرمایهگذاری و تولید بانک مرکزی اعلام کرد که حذف صفر از واحد پول کشور یکی از اولویتهای سال جاری است. فرزین بیان کرد که بسیاری از کشورها قبلاً این مرحله را طی کردهاند و ایران نیز میتواند با اجرای مناسب این سیاست، یک آرایش جدید برای ریال رقم بزند.
بانک مرکزی در سالهای اخیر، به دلیل کاهش ارزش پول ملی و نیاز به سادهسازی معاملات پولی، طرح «حذف چهار صفر از پول ملی» را ارائه کرده است. براساس این طرح، واحد پول رسمی کشور از ریال به تومان تغییر خواهد یافت و هر تومان معادل ۱۰,۰۰۰ ریال خواهد بود. این تغییر شامل انتشار اسکناسها و سکههای جدید و بازتعریف ساختار پولی و حسابداری در کشور خواهد بود.
به نظر میرسد که این تصمیم میخواهد بازگرداندن اعتماد عمومی به پول ملی، کاهش هزینههای چاپ و حمل اسکناس، و افزایش کارایی معاملات مالی را تضمین کند. اما اجرای موفق آن مشروط به پیش Zamaneha بنیادی است، بهطوریکه بدون آنها ممکن است این تغییر تنها به تشدید مشکلات اقتصادی منجر شود.
انگیزههای اصلی طرح حذف چهار صفر عبارتند از: بازگرداندن اعتماد عمومی، کاهش هزینههای مبادلات و حسابداری، افزایش اعتبار پول ملی در سطح بینالمللی، کاهش هزینه چاپ و توزیع اسکناس. با اینوجود، کارشناسان معتقدند که موفقیت طرح مشروط به هماهنگی با اصلاحات بزرگتر اقتصادی است، و اجرای فقط طرح حذف صفر بدون این اصلاحات بیاثر باقی میماند.
چالشها و معایب احتمالی حذف چهار صفر شامل هزینههای سنگین اجرایی، سردرگمی عمومی و اختلال در معاملات، مقاومت اجتماعی، تشدید تورم، توهم تغییر بدون اثر واقعی، و احتمال بازگشت به شرایط قبلی هستند.
تجربه حذف صفر در بیش از ۵۰ کشور جهان نشان میدهد که این سیاست معمولاً در واکنش به تورم شدید یا تغییرات ساختاری در نظامها انجام شده است. موفقیت این اقدام به زمینههای اقتصادی و نهادی هر کشور بستگی دارد. برخی مانند ترکیه به نتایج مثبتی دست یافتهاند، در حالی که دیگران مانند زیمبابوه به مشکلات بیشتری مواجه شدهاند.
در ایران، کارشناسان معتقدند که موفقیت طرح حذف صفر مشروط به اجرای اصلاحات بنیادی است. صمصامی، اقتصاددان و نماینده مجلس، معتقد است که بدون اجرای این اصلاحات، حذف صفر ممکن است حتی به تشدید بیاعتمادی عمومی نسبت به سیاستگذاران اقتصادی منجر شود. بدین ترتیب، اگر دولت عزم جدی برای اصلاحات اقتصادی داشته باشد، حذف صفر میتواند بخشی مؤثر از این اصلاحات شود، در غیر این صورت، سودی نخواهد داشت و حتی میتواند به تشدید ناپایداریها منجر شود.