عفیفه عابدی، کارشناس مسائل بین‌الملل

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی، روز چهاردهم خرداد در اجتماع عظیم و پرشور مردم در حرم مطهر امام خمینی(ره)، در تبیین مسئله ملی هسته‌ای، برخورداری ایران از چرخه کامل و افتخارآمیز سوخت هسته‌ای را نتیجه باور عمیق ملت و دانشمندان جوان کشور به شعار «ما می‌توانیم» خواندند. ایشان با اشاره به تأثیرات گسترده و راهبردی صنعت هسته‌ای در پیشرفت علوم و صنایع دیگر، تأکید کردند: «صنعت عظیم هسته‌ای بدون غنی‌سازی عملاً بی‌فایده است و آمریکا و رژیم صهیونیستی باید بدانند که برای تحقق هدف اصلی خود یعنی جمع کردن صنعت هسته‌ای در ایران، هیچ غلطی نمی‌توانند بکنند.

رهبر انقلاب ضمن رد طرح‌های ارائه شده آمریکا که در تضاد با روحیه ملی «ما می‌توانیم» است، تصریح کردند که تلاش‌های استکبار جهانی برای محدود کردن پیشرفت هسته‌ای ایران محکوم به شکست است و جمهوری اسلامی با تکیه بر توان علمی جوانان و اراده ملی خود، به پیشرفت‌های مهم و افتخارآمیزی دست یافته است.

در این راستا ایکنا با عفیفه عابدی، کارشناس مسائل بین‌الملل گفت‌وگو کرده که در ادامه می‌خوانیم:


بیشتر بخوانید: 


پیشرفت صنعت هسته‌ای برای ایران هزینه‌های زیادی داشت

ایکنا ـ بیانات رهبر انقلاب در ۱۴ خرداد درباره موضوعات هسته‌ای و ضرورت حفظ چرخه غنی‌سازی در داخل کشور، تا چه اندازه در راستای حفظ استقلال ملی، حیاتی است؟

بیانات رهبر معظم انقلاب در سی و ششمین سالگرد امام راحل، ناظر بر اصول بنیادین در سیاست ملی ایران است. مهمترین این اصول حفظ استقلال علمی، فناوری و راهبردی کشور است که بر مبنای اعتقادی «نفی سبیل» نیز قابل تبیین است.

پیشرفت صنعت هسته‌ای برای ایران هزینه‌های زیادی به همراه داشته و ملت ایران برای آن مقاومت زیادی از خود نشان داده و بر همین اساس حفظ چرخه غنی‌سازی نه صرفاً یک موضوع فنی بلکه نماد حاکمیت و اقتدار ملی محسوب می‌شود. 

کشوری که چرخه غنی‌سازی بومی دارد، توانایی مدیریت امنیت انرژی، سوخت هسته‌ای و حتی قدرت بازدارندگی فناوری را در اختیار می‌گیرد. این موضوع برای جمهوری اسلامی ایران با توجه به تجربه‌های تلخ سال‌های گذشته که شاهد بدعهدی‌های مکرر غربی‌ها در تأمین سوخت بود، اهمیت مضاعفی دارد. لذا این توانمندی مانع وابستگی و تسلط بیگانگان بر صنعت هسته‌ای کشور می‌شود. بنابراین، فرمایشات رهبر معظم انقلاب در این زمینه، یک نقشه راه راهبردی تلقی می‌شود که ضمن تقویت عزت ملی، وابستگی کشور را به بازیگران غیرقابل اعتماد بین‌المللی کاهش می‌دهد.

شفافیت موضع رهبر انقلاب؛ عنصر بازدارنده در برابر زیاده خواهی‌های آمریکا

ایکنا ـ این موضع صریح و شفاف رهبری چقدر می‌تواند به تیم مذاکره‌کننده در پیشبرد مذاکرات کمک کند و به نوعی مسیر آن‌ها را شفاف‌تر کرده و مانع از زیاده‌خواهی آمریکا شود؟

قطعا هنگامی که رهبر معظم انقلاب با بیانات خویش، خطوط قرمز ایران را به‌طور دقیق و غیرقابل تفسیر، ترسیم می‌کنند، این موضع شفاف در حقیقت پشتوانه محکم حقوقی و سیاسی برای تیم مذاکره‌کننده ایجاد می‌کند. به طوری که مذاکره‌کنندگان از موضع قدرت بیشتری وارد گفت‌وگو می‌شوند.

علاوه بر این، صراحت موضع ایران باعث می‌شود طرف‌های غربی به ویژه آمریکایی‌ها نتوانند در میز مذاکرات با ابهام‌آفرینی یا فشار روانی مسیر گفت‌وگو را به سمت زیاده‌خواهی، مطالبات غیرمنطقی و غیرقانونی سوق دهند. به عبارت دیگر، شفافیت موضع مقام معظم رهبری، خود یک عنصر بازدارنده در برابر زیاده‌خواهی‌های آمریکا محسوب می‌شود.

 تثبیت یک حق قانونی و مشروع ذیل معاهدات بین‌المللی

ایکنا ـ روند مذاکرات را در پرتو پافشاری ایران بر حفظ چرخه غنی‌سازی در داخل کشور، چگونه ارزیابی می‌کنید؟

ایران با پافشاری بر حفظ چرخه غنی‌سازی در داخل خاک کشور عملاً در حال تثبیت یک حق قانونی و مشروع ذیل معاهدات بین‌المللی است. ماده ۴ معاهده NPT به صراحت حق استفاده صلح‌آمیز از فناوری هسته‌ای را به رسمیت می‌شناسد و هیچ محدودیتی برای مکان انجام غنی‌سازی قائل نیست.

از منظر مذاکراتی و دیپلماتیک، این پافشاری حامل یک پیام مهم سیاسی به طرف‌های مقابل است؛ ایران حاضر به پذیرش محدودیت‌های فراتر از تعهدات خود در NPT نیست و صرفاً دنبال یک توافق عادلانه و متوازن است، نه یک توافق مبتنی بر فشار و محدودیت یک‌جانبه. در نتیجه، این موضع اصولی روند مذاکرات را به سمت یک توافق منطقی و پایدار هدایت می‌کند، هرچند ممکن است روند آن را پیچیده‌تر و زمان‌برتر کند اما در نهایت موجب تقویت بنیان‌های استقلال کشور خواهد شد.

توافق در قالب کنسرسیوم با حفظ چرخه کامل غنی‌سازی

ایکنا ـ درباره موضوع کنسرسیوم، ایران با چه شرایطی ممکن است با تشکیل آن موافقت کند؟ به‌ویژه با توجه به اینکه در سال‌های گذشته نیز چنین پیشنهادی مطرح شد اما طرف‌های غربی به وعده‌های خود در تأمین سوخت ایران عمل نکردند.

آمادگی ایران برای بررسی گزینه کنسرسیوم، همواره با یک اصل اساسی همراه بوده و آن اینکه این موضوع نباید به هیچ‌وجه نافی حق مشروع ایران در حفظ و استمرار چرخه غنی‌سازی در داخل خاک کشور باشد. به‌عبارت دیگر، هرگونه توافق در قالب کنسرسیوم تنها در صورتی قابل پذیرش است که با حفظ زیرساخت‌های فنی، راهبردی و چرخه کامل غنی‌سازی در ایران همراه باشد.

در عین حال، موضوع مالکیت، بهره‌برداری و نظارت فنی نیز باید به گونه‌ای تعریف شود که استقلال ایران مخدوش نشود و کشور در آینده در معرض اعمال اراده و فشار طرف‌های خارجی قرار نگیرد. 

گفت‌وگو از سمیرا انصاری

انتهای پیام

source

توسط jahankhabari.ir