**مذاکرات میان اسرائیل و حماس: نقش ایران، آتش‌بس و تبادل اسرا**
**رویداد۲۴** – مذاکرات بین اسرائیل و حماس که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ (۱۵ مهر ۱۴۰۲) و در پی عملیات گسترده اسرائیل به منطقه غزه آغاز شده است، همچنان به سر می‌آید. این مذاکرات تحت میانجی‌گری کشورهای مصر، قطر و آمریکا، برای دستیابی به توافق آتش‌بس، ورود کمک‌های انسان‌دوستانه و تبادل اسرا ادامه دارد. این مذاکرات چند بار به آتش‌بس‌های موقت منجر شده‌اند، اما موضوعات متفاوتی مانند آینده حاکمیت در غزه، آزادی زندانیان بلندمدت فلسطینی و جدول زمانی پایان جنگ، موانع اصلی برای توافق نهایی هستند.
### خبر مهم ترامپ
دونالد ترامپ در نشست خبری شب گذشته در کاخ سفید، برای اولین بار به صراحت از نقش ایران در مذاکرات میان آمریکا، اسرائیل و حماس درباره بحران غزه سخن گفته است. به گزارش رويترز، رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرده که تهران در مذاکرات آتش‌بس و تبادل اسرا در غزه مشارکت دارد. ترامپ وارد جزئیات نگشته و کاخ سفید نیز تاکنون پاسخی به سؤالات مرتبط با جزئیات و نحوه مشارکت ایران در مذاکرات آتش‌بس بین حماس و اسرائیل نداده است. نمایندگی ایران نیز تاکنون هیچ واکنشی نشان نداده است.
### توافق نزدیک است؟
این اظهارات ترامپ در حالی ایجاد شده‌اند که تلاش‌های چشمگیر بین‌المللی برای رسیدن به توافقی میان اسرائیل و حماس بر سر آتش‌بس در غزه و تبادل گروگان‌ها هنوز به نتیجه‌ای نرسیده است. اسرائیل می‌گوید تا زمانی که تمام گروگان‌ها آزاد نشوند و ساختار امنیتی در غزه حفظ شود، آتش‌بس را قبول نخواهد کرد. از سوی دیگر معتقدند که آمریکا بر اسرائیل فشار آورده تا با پذیرش نوعی توافق موقت جلوی بن‌بست مذاکرات را بگیرد.
همزمان با اشاره ترامپ به نقش ایران، اکسیوس از یک مقام آمریکایی ب päنه گرفته که: «ما انتظار نداریم این هفته پیشرفت قابل توجهی حاصل شود، اما پیشرفت‌هایی به دست آمده و ما اکنون بیش از آنچه قبلاً می‌فکریم به یک توافق نزدیک‌تر هستیم.» در این شرایط، ترامپ با اشاره به وضعیت جاری در غزه گفته: «غزه هم‌اکنون در میانه مذاکرات گسترده‌ای بین ما، حماس و اسرائیل قرار دارد و ایران نیز در حقیقت در این مذاکرات مشارکت دارد. ما خواهیم دید که در غزه چه اتفاقی می‌افتد. ما به بازگرداندن گروگان‌ها متعهد هستیم.»
### نقش ایران در معادله غزه
با توجه به اینکه حماس به عنوان یکی از گروه‌های مقاومت فلسطینی به صورت معنوی توسط ایران حمایت می‌شود، اشاره ترامپ به نقش ایران در مذاکرات بحران غزه، همزمان با ابراز امید مedia غربی‌ها به نزدیکی توافق، موضوعی مهم است. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از حامیان اصلی گروه‌های مقاومت فلسطینی مانند حماس و جهاد اسلامی، به‌گرایی و نفوذ سیاسی خود را در منطقه به کار می‌گیرد و بر این گروه‌ها تأثیر به سزایی دارد.
هرگونه موضع‌گیری یا حتی سکوت ایران می‌تواند بر روند مذاکرات اثرگذار باشد و برخی تحلیلگران معتقدند که توافق پایداری بدون تأیید ایران امکان‌پذیر نیست. آمریکا و اسرائیل نیز این واقعیت را به خوبی می‌دانند.
### چشم‌انداز مذاکرات
بن‌بست‌ها و پیچیدگی‌های سیاسی در اسرائیل، به ویژه بحران شرعیت دولت نتانیاهو، و همچنین تنش‌های گسترده‌تر منطقه، امکان دستیابی به توافق جامع در کوتاه‌مدت را کمتر کرده‌اند. با این حال، اشاره ترامپ به نقش ایران در مذاکرات می‌تواند امید به اثرگذاری روند دیپلماتیک را افزایش دهد. در اظهارات جدید ترامپ، جزئیات زیادی ذکر نشده و طرف ایرانی نیز اطلاعات بیشتری در این مورد ارائه نکرده است. با این وجود، طرح این موضوع به خودی خود نشان‌دهنده این واقعیت است که آمریکا پذیرش کرده که ایران یکی از اضلاع مهم هرگونه توافق آینده در بحران غزه خواهد بود.