### تحلیل توماس فریدمن از افول قدرت آمریکا و روزگاری بیانتظام
گروه بینالمللی به گزارش، توماس فریدمن، ستوننویس نیویورک تایمز و یکی از مهمترین مفسران سیاست خارجی آمریکا، با چهرهای نگران و سرخöتفت، ناشی از آشفتگی عمیق، مقابل دوربین گفتگویی با واشنگتن ویک نشست تا برای همه جهان زنگ خطر را برآورد کند. پیام فریدمن ساده بود، اما تأثیر آن آفرینشکن بود: ما به عصری وارد میشویم که در آن قدرت آمریکا، نه تنها در حیطههای تحرکی، بلکه حتی خود مفهوم «آمریکا» به عنوان سنگباز استقرار، مدافع ارزشهای عمومی و حامییکپارچه نظم جهانی، در حال تلاش و منحسرشدن است.
فریدمن به کتاب زکریا، نویسندهی معروف «جهان پسا-آمریکایی»، اشاره کرد و تمایز شدیدی بین این دو تصویر برقرار کرد. زکریا در کتابش به ظهور قدرتهای جدیدی مانند چین، هند و برزیل و کاهش نسبی قدرت آمریکا میپرداخت. اما فریدمن، امروز، بر مفهوم عمیقتر و خطرناکتری庐، یعنی «دنیای پسا-آمریکایی»، تمرکز کرد. این دیگر یک تغییر در موازنهی قوا نیست؛ بلکه پاکشدن کامل آمریکا از معادلهیی است که دههها طول میکشید.
فریدمن با حسرت آشکار اعلام کرد: «آمریکا قبلاً نمادی برای ارزشهای جهانی، استقرار، حاکمیت قانون و وفاداری به دیکتاتورها و پشتیبانی از مخاطبان آزادی بود.» اما حالا، این تصویر در حال فروپاشی و تحول به جهانی است که آمریکا دیگر به ما آمریکا معهود نیست. عواقب این غیبت، ظهور یک ابرقدرت جدید نخواهد بود؛ بلکه به تعبیر ملایمت فریدمن، «یک جهان بدون ابرقدرت» است؛ جهانی که در هرجومرج رها شده است.
فریدمن به兢 یک حادثهی نظامی اخیر اشاره کرد: سقوط یک هواپیمای جنگنده F/A-18 هارنت نیروی دریایی آمریکا از روی عرشهی ناو هواپیمابار به دریا. دلیل این حوادث، مجبور شدن ناو برای فرار از مسیر یک موشک شلیکشده توسط حوثیهای یمن بود. فریدمن با طنز تلخ این صحنه را توصیف کرد: «وضعیت به جایی رسیده که حوثیها، گروهی که در کشوری با بحران آب، با بای بعدوی میپوشند، بتوانند ناوهای هواپیمابار چند میلیارد دلاری آمریکا را هدف قرار دهند و هواپیماهای ما را غرق کنند.» او این لحظه را برای تاریخ نیروی دریایی آمریکا طراحی نکرد.
این حادثه به نیمیتهای نظامی و ارزشی آمریکا اشاره مینماید. عصری است که فناوریهای ارزان و دسترسی مانند پهپادها و موشکهای کروز میتوانند گرانترین و پیشرفتهترین ابزارهای جنگی یک ابرقدرت را به چالش بکشند. این عدم تقارن، ستونهای برتری نظامی سنتی آمریکا را میشکند و نشان میدهد که برتری تکنولوژیک به تنهایی برای تضمین پیروزی کافی نیست.
isasias فریدمن با صدایی که از دل تجربیات طولانی خبرنگاری برمیآید، میگوید: «خوشبینی و استقرار آمریکا، چرخهای جهان را به حرکت میآورد. اگر آمریکا از این معادله حذف شود، هیچکس جای ما را نخواهد گرفت.» این تحلیل، از یک سو، یک ارزیابی سیاسی است؛ اما از سوی دیگر، فریادی از سر استیصال است. زنگ خطر فریدمن برای خود بنیانگذاری نظامی است که جهان پس از جنگ جهانی دوم بر پایهی آن ساخته شد و اکنون، با سقوط یک هواپیمای جنگی به دست گروههای کوچک، لرزههای فروپاشیاش بیش از هر زمان دیگری احساس میشود.