نگارش از یورونیوز فارسی
تاریخ انتشار
آگهیاین حملات تازه‌ترین فصل از کارزار حوثی‌ها علیه کشتیرانی در پی جنگ اسرائیل و حماس است.
این کارزار در حالی رخ می‌دهد که جنگ تقریباً ده‌ساله در یمن همچنان ادامه دارد و نشانه‌ای از پایان آن دیده نمی‌شود.
شورشیانی درگیر سال‌ها نبرد
حوثی‌ها پیروان فرقه زیدی، شاخه‌ای اقلیت از اسلام شیعه هستند که حدود هزار سال تا ۱۹۶۲ بر یمن حکومت می‌کردند. آن‌ها سال‌ها با دولت مرکزی یمن جنگیدند و سرانجام از محل استقرار خود در شمال به سمت جنوب سرازیر شدند و در سال ۲۰۱۴ پایتخت، صنعا را تصرف کردند.
این رویداد جرقهٔ جنگی فرسایشی شد که همچنان در این کشور ادامه دارد.
در سال ۲۰۱۵ ائتلافی به رهبری عربستان سعودی برای بازگرداندن دولت در تبعید و به رسمیت شناخته‌شدهٔ بین‌المللی یمن مداخله کرد.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
سال‌ها نبرد خونین و بی‌نتیجه با ائتلاف سعودی به یک جنگ نیابتی در بن‌بست میان عربستان و ایران تبدیل شد که گرسنگی و فلاکت گسترده‌ای در یمن، این فقیرترین کشور جهان عرب به بار آورد. این جنگ بیش از ۱۵۰ هزار کشته برجای گذاشته که شامل نیروهای نظامی و شهروندان غیرنظامی می‌شود و یکی از بدترین فجایع انسانی جهان را رقم زده است.
آتش‌بس رسمی که در اکتبر ۲۰۲۲ پایان یافت، هنوز تا حد زیادی رعایت می‌شود. عربستان سعودی و حوثی‌ها مبادلهٔ اسرا انجام داده‌اند. هیأتی از حوثی‌ها در سپتامبر ۲۰۲۳ به مذاکرات صلح در سطح بالا در ریاض دعوت شدند که بخشی از تنش‌زدایی گسترده‌تر میان عربستان و ایران بود. با وجود اعلام «نتایج مثبت»، هنوز هیچ صلح دائمی‌ای برقرار نشده است.
پشتیبانی تهران و برجسته شدن نقش منطقه‌ای حوثی‌ها
ایران مدت‌هاست از حوثی‌ها حمایت می‌کند. با وجود مدارک فیزیکی، موارد متعدد توقیف محکواه‌های سلاح و نظر کارشناسان که منشأ این سلاح‌ها را ایران می‌دانند، تهران همواره ارسال سلاح به شورشیان را انکار کرده است. احتمالاً تهران نمی‌خواهد به دلیل نقض تحریم تسلیحاتی سازمان ملل بر حوثی‌ها، با تحریم‌های بیشتر مواجه شود.
حوثی‌ها اکنون قوی‌ترین گروه در محور موسوم به «محور مقاومت» ایران به شمار می‌آیند. دیگر گروه‌های این محور مانند حزب‌الله لبنان و گروه فلسطینی حماس پس از حملهٔ ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حماس که جنگ فرسایشی اسرائیل در غزه را به راه انداخت، ضربه‌های شدیدی از اسرائیل خورده‌اند.
ایران خود نیز پس از حمله ۱۲ روزه اسرائیل به این کشور و حملات آمریکا به تأسیسات هسته‌ای‌اش در بحران قرار دارد.
در عین حال، حوثی‌ها با حملاتشان به اسرائیل، جایگاه منطقه‌ای خود را بالا برده‌اند، چرا که بسیاری از مردم جهان عرب از رنج فلسطینیان در نوار غزه خشمگین‌اند.
حمله حوثی‌ها به کشتی‌ها به بهانه جنگ اسرائیل و حماس
حوثی‌ها موشک‌ها و پهپادهای انتحاری را علیه کشتی‌های تجاری و نظامی در منطقه شلیک کرده‌اند. رهبری این گروه این حملات را تلاشی برای پایان دادن به تهاجم اسرائیل به حماس در نوار غزه توصیف کرده است.
بین نوامبر ۲۰۲۳ و دسامبر ۲۰۲۴، حوثی‌ها بیش از ۱۰۰ کشتی تجاری را با موشک و پهپاد هدف قرار دادند، دو کشتی را غرق کردند و چهار ملوان را کشتند. این کارزار جریان تجارت در گذرگاه دریای سرخ را به شدت کاهش داد، مسیری که سالانه حدود ۱ تریلیون دلار کالا از آن عبور می‌کند.
حوثی‌ها در آخرین حمله خود که در اوایل دسامبر رخ داد، کاروان ناوهای جنگی آمریکایی را که از کشتی‌های تجاری محافظت می‌کردند، هدف گرفتند. آتش‌بس در جنگ اسرائیل و حماس از ژانویه برقرار شد و تا مارس ادامه یافت. پس از آن آمریکا حملات گسترده‌ای به شورشیان انجام داد که چند هفته بعد و در پی اعلام ترامپ مبنی بر قول شورشیان به توقف حمله به کشتی‌ها، پایان یافت.
از آن زمان حوثی‌ها گاه‌وبیگاه به اسرائیل موشک شلیک کردند، اما دیگر به کشتی‌ها حمله نکرده بودند تا همین هفته گذشته. با وجود پایین‌تر بودن ترافیک دریایی از حد معمول، در هفته‌های اخیر حرکت کشتی‌ها در دریای سرخ افزایش یافته بود.
حملات تازه، خشونت‌بارتر و پیچیده‌تر
حملات به دو کشتی «مجیک سیز» و «اترنتی سی» نشان‌دهنده سطح تازه‌ای از خشونت حوثی‌هاست.
کارشناسان این حملات را «پیچیده» توصیف کرده‌اند، چون شورشیان مسلح ابتدا با قایق‌های تندرو به سمت کشتی‌ها یورش بردند و با سلاح سبک و راکت‌انداز به آن‌ها شلیک کردند. سپس از موشک‌های ضدکشتی و پهپادها و شهپادهای پر از مواد منفجره برای حمله به کشتی‌ها استفاده کردند.
این حملات هماهنگ باعث شد تنها در چند روز دو کشتی غرق شوند، یعنی تعداد کشتی‌های غرق‌شده توسط آن‌ها دو برابر شد. همچنین نگرانی‌ها از این وجود دارد که حمله به «اترنتی سی» مرگبارترین حمله دریایی آن‌ها بوده باشد، چرا که برخی خدمه همچنان مفقودند.
این حملات همچنین نشان می‌دهد که اسرائیل و آمریکا با حملات هوایی خود توان حمله شورشیان را به‌طور کامل از بین نبرده‌اند.
یورونیوز فارسی را در ایکس دنبال کنید
بضاعت دفاعی اندک در کشتی‌های تجاری
برای حوثی‌ها، حمله به کشتی‌های تجاری به مراتب ساده‌تر از حمله به ناوهای جنگی است، چون این کشتی‌ها سامانه دفاع هوایی ندارند. برخی فقط چند نگهبان مسلح دارند که می‌توانند به مهاجمان یا پهپادهای نزدیک‌شونده شلیک کنند. ساقط کردن پهپاد دشوار است و هدف قراردادن موشک با تسلیحات موجود عملاً ناممکن.
نگهبانان مسلح عموماً برای مقابله با دزدی دریایی آموزش دیده‌اند و معمولاً با شیلنگ‌های فشارقوی به قایق‌های نزدیک آب می‌پاشند یا با نصب سیم خاردار روی عرشه مانع بالا آمدن مهاجمان می‌شوند. با این حال، حوثی‌ها تجربه حملات هوایی با بالگرد دارند و به‌احتمال زیاد می‌توانند یک تیم امنیتی خصوصی کوچک را که اغلب فقط سه نفر در هر کشتی هستند، از پا درآورند.
انگیزه‌های بین‌المللی و داخلی برای از سرگیری حملات
به گفتهٔ حوثی‌ها، این کارزار تازه حملات «نقطه عطفی کیفی در روند نبرد آشکار برای حمایت از غزه» به شمار می‌آید. خبرگزاری سبا، وابسته به حوثی‌ها، اعلام کرده که اسرائیل «روزانه مرتکب کشتار جمعی علیه غیرنظامیان در غزه می‌شود و برای تأمین مالی تجاوز خود و حفظ محاصره‌اش به مسیرهای دریایی متکی است.»
شورشیان گفته‌اند: «ما با این موضع به محکومیت یا بیانیه بسنده نمی‌کنیم و کارمان با اقدام نظامی مستقیم همراه است، و این تلاشی آشکار برای حمایت از فلسطینیان در جبهه‌های مختلف است.»
با این حال، حوثی‌ها در اواخر دسامبر، هم‌زمان با برقراری آتش‌بس میان اسرائیل و حماس، حملات خود را متوقف کردند. آن‌ها رسماً حملاتشان را به حال تعلیق درآوردند، هرچند اعلام کردند کشتی‌ها یا شرکت‌هایی که به بنادر اسرائیلی رفت‌وآمد کنند همچنان ممکن است هدف قرار گیرند.
شورشیان حوثی همچنین ممکن است پس از تحمل حملات سنگین هوایی آمریکا نیروهای خود را دوباره سازماندهی کرده باشند. آن‌ها خسارت‌های مادی خود را از این حملات نپذیرفته‌اند، در حالی که آمریکا گفته بیش از دو هزار بمب بر بیش از هزار هدف ریخته است.
همچنین احتمالاً ملاحظات بین‌المللی و داخلی در کار است. در خارج، امکان برقراری آتش‌بس جدید میان اسرائیل و حماس و آینده مذاکرات میان آمریکا و ایران بر سر برنامه هسته‌ای آسیب‌دیده تهران همچنان نامشخص است. حوثی‌ها در گذشته ابزاری برای فشار تهران بوده‌اند، هرچند کارشناسان درباره میزان دقیق نفوذ ایران در انتخاب اهداف توسط حوثی‌ها اختلاف‌نظر دارند.
در داخل، حوثی‌ها با نارضایتی فزاینده از نحوه حاکمیت خود روبه‌رو هستند، چرا که اقتصاد یمن در هم شکسته و آن‌ها کارزار بازداشت کارکنان سازمان ملل و امدادگران را به راه انداخته‌اند. ازسرگیری حملات می‌تواند دستاویزی برای نمایش قدرت و تحکیم کنترلشان در داخل باشد.
source