نیویورکتایمز در گزارش تحقیقی مفصلی که ظرف شش ماه نگاشته شده با بررسی جزئياتی که تاکنون منتشر نشده، به روایت داستان پشتپرده بقای سیاسی بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائيل و چگونگی تقویت جایگاه او همزمان با تداوم جنگ پرداخته است.
این گزارش خواننده را از بیمارستان محل بستری آقای نتانیاهو در ژوئیه ۲۰۲۳ به خانهاش دقایقی پس از آغاز حملات هفتم اکتبر و سپس به مقر اصلی ارتش اسرائیل، چندین مذاکره آتشبس و جلسات کابینه در سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ میبرد.
این روزنامه آمریکایی در این گزارش از طریق مصاحبه با بیش از ۱۱۰ مقام اسرائیل، ایالات متحده و کشورهای عربی، و همچنین بررسی دهها سند دولتی و منابع دیگر، نشان داده است که اقدامات آقای نتانیاهو چگونه در ابتدا اسرائیل را در برابر حملات هفتم اکتبر آسیبپذیر کرد و سپس به تداوم و گسترش جنگ دامن زد. در حالی که گسترش جنگ، بهطور غیرمنتظرهای به شکست حزبالله و ضربه به ایران انجامید، ادامهی جنگ در غزه، مصائب بیوقفهای برای فلسطینیان، مرگ گروگانهای اسرائیلی و در نهایت تعویق حسابرسی سیاسی آقای نتانیاهو را به همراه داشت.
نتانیاهو پیش از هفتم اکتبر هشدارهای مکرر درباره خطر حمله را نادیده گرفت
هنگامی که بنیامین نتانیاهو در ژوئیه ۲۰۲۳ در بیمارستان بستری بود، یکی از مقامات عالیرتبه ارتش ارزیابی اطلاعاتی نگرانکنندهای به او ارائه کرد. بنابر این ارزیابی، دشمنان اسرائیل، از جمله حماس با مشاهده بیثباتی داخلی اسرائیل ناشی از طرح بحثبرانگیز آقای نتانیاهو برای تضعیف قوه قضائیه، برای حمله آماده میشدند.
با این حال، آقای نتانیاهو این گزارش و هشدارهای مشابه را نادیده گرفت و دولت او قانون محدودکننده قدرت قوه قضائیه را تنها چند ساعت بعد تصویب کرد. تصویب این لایحه به ناآرامیهای بیشتری در کشور منجر شد. دو روز بعد، رهبران حماس با مشاهده آشوبهای داخلی اسرائیل، تصمیم گرفتند زمان مناسب برای اجرای حملهی از پیش برنامهریزیشده فرا رسیده است.
نتانیاهو از مسئولیت شانه خالی کرد و مقامات دفاعی را مقصر جلوه داد
آقای نتانیاهو تنها چند دقیقه پس از آغاز حملات هفتم اکتبر در بحرانیترین زمان کارنامه سیاسی خود تلاش برای حفظ جایگاه را آغاز کرد. او در یکی از نخستین تماسهای تلفنی آن روز گفت: «در ارزیابیهای اطلاعاتی چیزی نمیبینم.»
این نخستین اقدام نخستوزیر اسرائيل برای شانهخالی کردن از تقصیر و نمود اولیه راهبرد او برای نجات سیاسی از طریق مقصر جلوه دادن مقامات ارشد اطلاعاتی و نظامی بود.
همچنان که نبرد در جنوب اسرائیل در جریان بود، تیم آقای نتانیاهو با برگزاری جلسه توجیهی برای چهرههای شبکههای اجتماعی و رسانههای همسو، به آنها گفت که مقامات عالیرتبه ارتش مسئول این شکست دفاعی تاریخی اسرائيل بودند.
این تیم با توقف ضبط رسمی جلسات نظامی آقای نتانیاهو و بازرسی مقامات عالیرتبه نظامی چون هرتزی هالوی، رئیس ستاد ارتش برای یافتن میکروفونهای مخفی همزمان تلاش کرد از افشای مکالمات دردسرساز آقای نتانیاهو جلوگیری کند.
تیم نخستوزیر اسرائیل در ادامهی جنگ به مسئولان بایگانی دستور داد تا سوابق رسمی نخستین تماسهای تلفنی صبح هفتم اکتبر را تغییر دهند.
آنها سپس، با دور زدن نظام سانسور ارتش اسرائيل، یک سند محرمانه را به رسانه خارجی درز دادند، تا اعتبار منتقدان آقای نتانیاهو، از جمله خانوادههای گروگانها را که همچنان در غزه بودند، تضعیف کنند.
نتانیاهو برای جلب رضایت متحدان افراطی مذاکرات آتشبس را به تعویق انداخت
بنیامین نتانیاهو در ساعات اولیه پیشنهاد رهبر اپوزیسیون مبنی بر تشکیل دولت وحدت ملی را رد کرد و ترجیح داد با افراطیترین احزاب راست باقی بماند؛ زیرا احتمال بیشتری وجود داشت که آنها پس از پایان جنگ، او را در قدرت نگه دارند. این تصمیم باعث شد که آقای نتانیاهو در طول جنگ، بهویژه در مورد مذاکره یا آتشبس با حماس درگیر خواستههای راستگرایان افراطی شود.
هر بار که بارقه امیدی به آتشبس پدیدار میشد، آقای نتانیاهو ناگهان اهداف نظامی را که پیشتر بیاهمیت به نظر میآمدند و حتی مقامات ارشد نظامی نیز گفته بودند که این اهداف ارزش ندارند را برجسته میکرد. این اتفاق در چند مورد از جمله تصرف رفح در جنوب و همچنین مرز نوار غزه و مصر اتفاق افتاد.
بهرغم آمادگی واشنگتن و ریاض برای انعقاد توافق تاریخی صلح عربستان سعودی و اسرائیل، نتانیاهو مخالفت کرد
بنابر این گزارش، رهبران سعودی در مذاکرات فشرده مه ۲۰۲۴ با آمریکاییها گفتند که به شرط پایان جنگ غزه، دریافت امتیازاتی از آمریکا و آغاز روند به رسمیت شناختن کشور فلسطین از سوی اسرائیل، آمادهی عادیسازی روابط با این کشور هستند. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، در نشستی با جیک سولیوان، مشاور امنیت ملی جو بایدن، رئیسجمهوری وقت آمریکا گفت: «بیایید این کار را تمام کنیم.»
اما مخالفت آقای نتانیاهو با این مسیر، یکی از موارد تنشزا میان او و دولت جو بایدن بود. در دسامبر ۲۰۲۳، با افزایش تلفات غیرنظامیان در غزه، آقای بایدن در تماس با آقای نتانیاهو بهشدت عصبانی شد و ناگهان تماس را قطع کرد. ماهها بعد، در حالی که مذاکرات آتشبس متوقف شده بود، مقامات آمریکایی به نظرسنجیهایی اشاره کردند که نشان میداد بیش از ۵۰٪ اسرائیلیها به جای جنگ خواهان توافق آتشبس و آزادی گروگانها هستند.
آقای نتانیاهو در پاسخ به این موضوع گفت: «اما نه ۵۰ درصد از رایدهندگان به من.»
درگیری در لبنان، سوریه و ایران اعتبار از دسترفتهی نتانیاهو را بازگرداند
بنیامین نتانیاهو در آغاز جنگ تلاش کرد از گسترش درگیری به جنگ تمامعیار با حزبالله و ایران جلوگیری کند. او حملهای بزرگ به حزبالله را در روزهای نخست جنگ لغو و از تشدید غیرقابلکنترل تنش با ایران پرهیز کرد.
اما نزدیک به یک سال بعد، موفقیتهای غیرمنتظرهی اطلاعاتی منجر به کشتهشدن چند فرمانده ارشد حزبالله شد. آقای نتانیاهو که اکنون جسورتر شده بود، دستور ترور رهبر حزبالله و حمله به پایگاههای اصلی آن در جنوب لبنان را صادر و بخش زیادی از زرادخانهی حزبالله را نابود کرد.
اسرائیل سپس حمله و نابودی بخش اعظم سیستم پدافند هوایی ایران تهدید تهران را بهشدت کاهش داد. اکنون، ایران و حزبالله دیگر توان حمایت از بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه را در برابر پیشروی شورشیان نداشتند و این امر به برکناری یکی دیگر از دشمنان دیرینه اسرائیل انجامید.
با آسیبپذیر شدن تهران، آقای نتانیاهو حمله به ایران را تدارک دید که به نقطهی اوج دوران سیاسیاش تبدیل شد. این عملیات نظامی که در داخل اسرائیل به عنوان پیروزی بزرگ تلقی شد، جایگاه حزب بنیامین نتانیاهو را در نظرسنجیها به قویترین موقعیت از آغاز جنگ در اکتبر ۲۰۲۳ رساند.
source