سخنان اخیر رؤیساز دولت به همراه اقداماتی مانند اخراج اتباع غیرمجاز و طرح‌های مسدود کردن مرزها، نشان‌دهنده عزم دولت برای اجرای این برنامه‌ها است، هرچند که چالش‌هایی نظیر عدم دسترسی به آمار دقیق و پیامدهای اجتماعی حضور مهاجران همچنان محور توجه کارشناسان است.
در روز شنبه‌ی ۱۷ خرداد، رؤیساز دولت در مورد مشکلاتی که برای اتباع مجاز افغانستانی ایجاد شده است، صریح شد: دولت تفکیک بین اتباع مجاز و غیرمجاز را انجام می‌دهد. هدف از این سیاست ترددهای غیرمجاز را متوقف کرده و برای اتباع مجاز اقامت متعهد به قوانین را امکان‌پذیر کند.
فاطمه مهاجرانی نیز در پاسخ به خبرگزاری مهر، برای بررسی‌های لازم در مورد آمار اتباع مجاز و غیرمجاز و اعلام آن به وزارت کشور دعوت کرد.
ساماندهی اتباع بیگانه، به‌ویژه اتباع غیرمجاز افغانستانی، یکی از اولویت‌های اصلی دولت چهاردهم از ابتدای فعالیت خود بوده است. این سیاست به‌منظور تفکیک اتباع مجاز از غیرمجاز و مدیریت حضور مهاجران در کشور، با همکاری نیروهای مسلح و تأکید بر انسداد فیزیکی مرزهای شرقی کشور، به یکی از محورهای کلیدی برنامه‌ها تبدیل شده است.
سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، در بازدیدی از آخرین مراحل تثبیت و انسداد مرزهای شرقی، این طرح را برای دفاع از امنیت مرزها، مقابله با تروریسم و جلوگیری از ترددهای غیرمجاز و تهatoi مواد مخدر توصیف کرد.
حجت صدیقی، دادستان عمومی و انقلاب اسلامی، در ۱۷ فروردین اعلام کرد که در سال گذشته بیش از ۳۳ هزار اتباع غیرمجاز افغانستانی توسط نیروهای مسلح در مرز تایباد شناسایی شدند. او تاکید کرد که امنیت مرزهای مشترک ایران و افغانستان به توان و اقتدار نیروهای مسلح و همکاری‌های قضایی و اجرای طرح‌های بزرگ عمرانی بستگی دارد.
مصطفی میرتبار، فرماندار بابل، در ۱۸ اسفند سال گذشته اعلام کرد که فرایند اخراج اتباع غیرمجاز از این شهرستان در حال انجام است. بیش از ۲ هزار اتباع غیرمجاز از این منطقه اخراج شده‌اند. سرهنگ عبدالله حسن‌زاده، فرمانده انتظامی ساری، نیز در ۱۰ بهمن ۱۴۰۳ از اخراج ۵۲۰ اتباع غیرمجاز خبر داد.
اسکندر مومنی، وزیر کشور، در ۱۲ دی سال گذشته گفت که لایحه‌ای برای ساماندهی اتباع بیگانه در پیش‌دهی مجلس آماده شده است. او تاکید کرد که هدف کسب اختیارات مورد نیاز برای آغاز فعالیت سازمان ملی مهاجرت است. مومنی در ۲۲ آبان ۱۴۰۳ نیز اعلام کرد که از آغاز کار دولت چهاردهم، ساماندهی اتباع بیگانه در دستور کار جدی قرار گرفته است.
حضور افغان‌های مهاجر همیشه در جامعه ایران مورد بحث بوده است. برخی از کارشناسان معتقدند که این حضور برای کشور فرصت‌ها و تهدیداتی همراه دارد. جعفر خیرخواهان، اقتصاددان، در مورد یارانه‌های پنهان مصرفی مهاجران افغانستانی و لزوم تهیه آمار دقیق توضیح داد. او تاکید کرد که بدون برنامه‌ریزی مناسب، پیامدهای ممکن برای جامعه ایران مشکل و جبران‌ناپذیر خواهد بود.