مطابق با گزارشهای ارائه شده از پایگاه خبری ایسنا، ایران طی مذاکرات کارشناسی و فنی با معاون مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در هفتههای اخیر، اطلاعاتی را ارائه کرده که نشاندهنده وجود احتمال بالای خرابکاری و سندسازی میباشد. در آخرین سفر ماسیمو آپارو، معاون مدیرکل آژانس به ایران، مقامات ایرانی شواهدی از وجود خرابکاری در دو مکان ورامین و تورقوزآباد ارائه دادهاند که این موارد توسط مقامات امنیتی کشور آشکار شده و بر احتمال بالای خرابکاری مبنای قوی فراهم آوردهاند.
اطلاعات ارائه شده توسط ایران برای پوشش کمبودهای اطلاعاتی آژانس نشان میدهد که یک شبکه خرابکاری در این زمینه در حال فعالیت است. مقامات ایران اعلام کردهاند، مستندات اضافی و پشتیبان را خواهند ارائه که میتوانند تأییدکنندهای برای این ادعاها باشند.
با توجه به عدم حساسیت این دو مکان از نظر هستهای و امنیتی، طبیعی است که تا قبل از طرح موضوعات مربوط به این مکانها در فضای عمومی و رسانهای، دوربینهای امنیتی در نقاط مذکور نصب نبوده باشد و به همین دلیل، ثبت حادثههای قبل از آن ممکن نبوده است. بنابراین، انتظاری مبنی بر ثبت و ارائه حوادث قبلاً اتفاق افتاده، غیر واقعی میباشد.
ایران تأکید میکند که وجود خرابکاری در مکانهای تورقوزآباد و ورامین، نشاندهنده وجود به سرعت خرابکاری است و ارزیابیهای آژانس در مورد اورانیوم ۲۳۵ غنیشده تا ۱۸٪ در تورقوزآباد بیپایه است. در پاسخ به گزارش جامع آژانس، ایران اعلام کردهاست که هیچ دلیل اصلی برای این ارزیابی وجود ندارد و احتمال خرابکاری به عنوان سبب آن مطرح میشود.
بخش قابل توجهی از اطلاعات در گزارش جامع آژانس برای اولین بار مطرح شده است، به طوری که حتی ایران هم قبل از این به آنها آشنا نبوده است. ایران همچنین اعلام کردهاست که بر اساس تحقیقاتی که انجام داده، هیچ کانتینری به صورت دستنخورده از مکان تورقوزآباد خارج نشده است.
در پاسخ به استدلال آژانس مبنی بر یافتن ذراتی با نشانههای مشابه در آزمایشگاه جابربن حیان (JHL) در تورقوزآباد، ایران اعلام کردهاست که این امر بیسابقه و متعارض با ادعاهایی است که در بخش دیگر گزارش آمده است. بر این اساس، ایران مدعی است که هیچ عدم موازنه موادی در JHL وجود نداشته و مراقبتها تحت نظارت مداوم آژانس بوده است.
در مورد ورامین، آژانس در گزارش جامع خود اطلاعات جدیدی مطرح کرده که تا پیش از این، با ایران در میان نگذاشته بود. ایران ادعا کردهاست که وجود کارخانهای غیراعلام شده در مقیاس آزمایشی بین سالهای ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۳ بیاساس است و این ادعا مبتنی بر اسناد جعلی ارائه شده توسط یک نهاد بدنیت به آژانس است. ایران همچنین اعلام کردهاست که اطلاعات و توضیحات لازم در مورد مکان ورامین به آژانس ارائه شده است.
با توجه به این رویکرد، مقامات ایران معتقدند که ارزیابی آژانس، واقعی نیست و اسناد و مستندات لازم را در اختیار نداشته است. ایران همچنین تأکید کردهاست که احتمال خرابکاری در ورامین قابل توجه و بسیار واقعی است. همچنین، ایران مستندات و حتی اعترافاتی از افراد دستگیر شده در این مورد را در اختیار دارد و حتی فیلمهای شبیهسازیشدهای را از چگونگی فعالیت در این مکانها به آژانس ارائه کرده است.
با این حال، به نظر میرسد که آژانس همچنان بر سر ادعاها و اطلاعاتی که در دسترس دارد، پافشاری میکند. ایران خود را آماده ارائه توضیحات بیشتر معرفی کرده است، اما با توجه به رفتار و رویکرد مدیرکل آژانس در ماههای اخیر، انتظار نمیرود که آژانس در حل این مسائل موقعیت بیطرف و فنی را حفظ کند.