خبرگزاری مهر، گروه جامعه میپرسد: چه اهمیتی زبان و ادبیات فارسی در سیستم آموزشی کشور دارد؟ چقدر سیستم آموزش و پرورش ایران به آموزش صحیح این زبان توجه دارد؟ برنامههای کلی سیستم آموزشی تا چه حد به این مسئله اهمیت میدهد؟ سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به عنوان یک سند راهبردی میطلبد تا ارزشها و هدفهای متعالی انقلاب اسلامی را در حوزه آموزش و پرورش تحقق بخشد.
برنامهریزی آموزشی در ایران متمرکز است و توسط کارشناسان و متخصصان در سطح وزارت آموزش و پرورش انجام میشود. مناطق آموزشی در این فرآیند نقشی مستقل ندارند. در سند تحول بنیادین، زبان و ادبیات فارسی به عنوان زبان مشترک کشور مورد توجه قرار گرفته است. در این سند به زبان فارسی به عنوان عاملی وحدتبخش و تقویتکننده هویت ملی اشاره شده است.
بر اساس چشمانداز ۲۰ ساله کشور، زبان فارسی نقش مهمی در تقویت هویت ملی دارد. در پنجمین اصل این چشمانداز، تقویت هویت ملی بر پایه اسلام و انقلاب اسلامی و آگاهی از تاریخ و فرهنگ ایرانیاسلامی، در کنار توجه به زبان فارسی، تأکید شده است. در اصل سیوسوم، تقویت هویت ایرانی و اسلامی ایرانیان خارج از کشور و حمایت از ترویج زبان فارسی مورد بررسی قرار گرفته است.
در برنامهریزی آموزشی ملی، زبان فارسی اهمیت قابل توجهی دارد. این برنامه شامل هدفهای آموزشی، روشها، شیوههای یادگیری و ارزشیابی است. به عنوان مثال، در طول ۱۲ سال تحصیل، حدود یکپنجم ساعات آموزشی به آموزش زبان و ادبیات فارسی اختصاص داده شده است.
در دوره ابتدایی و متوسطه، روشهای آموزش زبان فارسی متفاوت است. در دوره ابتدایی، تأکید بر مهارتهای خواندن و نوشتن ابتدایی است، اما در دوره متوسطه، نوشتن خلاقانه و پیشرفتهتر مورد بررسی قرار میگیرد. در دوره اول متوسطه، مهارتهای کار با متون مطرح است، در حالی که در دوره دوم متوسطه، رویکردهای گوناگون خواندن و نوشتن و تحقیق مورد توجه قرار میگیرد.
در برنامه درسی ملی، کتابها و منابع آموزشی با توجه به نیازهای معاصر انتخاب میشوند. تدوین کتابها به صورت بسته آموزشی، شامل کتاب درسی، کتاب کار، کتاب راهنمای معلم و برنامه درسی، همچنین استفاده گسترده از آثار شاعران و نویسندگان فارسیزبان در برنامهریزی آموزشی مورد تأکید است.
در نهایت، نیازها و ارزشهای اقلیتهای قومی و زبانی در برنامهریزی آموزشی ملی لحاظ شده است تا دانشآموزان در سرتاسر کشور به ملیت خود تعلق بیشتری داشته باشند و با برنامه درسی بیگانگی نکنند. کتاب ادبیات ایران با محتوای متنوع و جذاب به معرفی تاریخ و فرهنگ ایرانیاسلامی و تقویت هویت ملی کمک میکند.