سیستم تیروئید یکی از سیستمهای مهم در بدن انسان است که نقش حیاتی در کنترل عملکرد متابولیک و سلامت عمومی ایفا میکند. اختلالات تیروئید، از جمله هیپوتیروئیدی (کمفعالی تیروئید) و هیپرتیروئیدی (زیادفعالی تیروئید)، میتوانند به مشکلات جدی در سلامتی افراد منجر شوند. یکی از داروهای کلیدی که به عنوان ابزار مهمی در مدیریت اختلالات تیروئید به کار میرود، داروی متی مازول است. با پرکار یا کم کار شدن غده تیروئید، بیمار دچار علائم آزاردهندهای می شود که نیاز به درمان با این دارو دارد. در ادامه به بررسی اشکال دارویی، موارد مصرف، موارد احتیاط ومنع مصرف داروی methimazole خواهیم پرداخت.
آنچه در این مقاله می خوانیم
اشکال دارویی متی مازول
اشکال دارویی متی مازول شامل قرص 5 میلی گرم و 10 میلی گرم است. پزشک با بررسی نوع اختلال یا بیماری، سن بیمار و… اقدام به تجویز اشکال دارویی مختلف این دارو میکند.
موارد مصرف قرص متی مازول
متی مازول برای درمان پرکاری تیروئید استفاده میشود، وضعیتی که زمانی رخ میدهد که غده تیروئید بیش از حد هورمون تیروئید تولید کند. همچنین قبل از جراحی تیروئید یا درمان باید رادیواکتیو مصرف شود. این دارو برای مصارف دیگر با تایید و نسخه پزشک قابل استفاده است. برخی از مهم ترین موارد مصرف این دارو شامل پرکاری تیروئید، بیماری گریوز، تیروتوکسیکوز (خارج از برچسب) و… میباشد.
موارد مصرف متی مازول در بزرگسالان
- بیماری گریوز
- تیروتوکسیکوز (خارج از برچسب)
- پرکاری تیروئید
موارد مصرف متی مازول در کودکان
- بیماری گریوز
- تیروتوکسیکوز (خارج از برچسب)
- پرکاری تیروئید
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی methimazole
مکانیسم عمل داروی متی مازول با مسدود کردن اکسیداسیون ید در غده تیروئید، سنتز هورمون تیروئید را مهار میکند. همچنین سنتز تیروکسین (T4) و تری یدوتیرونین (T3) را مسدود میکند. جذب با فراهمی زیستی 80-95٪ و شروع PO 12-18 ساعت در مدت زمان 36-72 ساعت میباشد. این دارو توسط کبد متابولیزه شده و در آخر از طریق ادرار دفع میشود.
مقدار مصرف داروی methimazole
قرص متی مازول را به صورت خوراکی با یک لیوان آب مصرف کنید. همچنین میتوانید این دارو را با غذا یا بدون غذا مصرف کنید. قبل از استفاده اطلاعات دارویی (نحوه مصرف) بر روی بستهبندی دارو را با دقت مطالعه کنید. با این حال، همیشه باید آن را به همان روش مصرف کنید تا مطمئن شوید که اثرات یکسان است. داروهای خود را با فاصلههای زمانی منظم استفاده کنید و از زمان تجویز شده در نسخه پزشک یا برچسب دارو تجاوز نکنید. استفاده این دارو در کودکان تنها با نسخه و تایید پزشک قابل مصرف است.
زمان مصرف قرص متی مازول
مقدار مصرف بر اساس وضعیت پزشکی و پاسخ شما به درمان است و برای کودکان، دوز بر اساس وزن آنها نیز تعیین میشود. دوز مصرفی خود را بدون هماهنگی با پزشک افزایش، کاهش یا قطع نکنید. از این دارو به طور منظم استفاده کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید. برای کمک به یادآوری، آن را هر روز در زمانهای یکسانی مصرف کنید. اگر وضعیت شما بهبود نیافت یا بدتر شد، به پزشک خود اطلاع دهید.
نحوه مصرف قرص متی مازول در بزرگسالان
- داروی متی مازول برای درمان پرکاری تیروئید خفیف 15 میلی گرم روزانه در ابتدا هر 8 ساعت، پرکاری تیروئید متوسط 30-40 میلیگرم روزانه به صورت خوراکی هر 8 ساعت، پرکاری تیروئید شدید 60 میلی گرم روزانه به صورت خوراکی هر 8 ساعت تجویز میشود.
- در جهت بیماری گریوز 10-20 میلی گرم یکبار در روز به صورت خوراکی که پس از ایجاد اتیروئیدیسم، دوز را 50٪ کاهش دهید و برای 12-18 ماه تجویز کنید. در صورت طبیعی بودن سطح TSH ممکن است متعاقباً دوز کاهش یابد یا متوقف شود.
- تیروتوکسیکوز (خارج از برچسب)، 15-20 میلی گرم به صورت خوراکی هر 4 ساعت در طول روز که اول به عنوان کمکی به سایر عوامل تجویز میشود. همچنین در صورت پایداری بیمار مصرف دارو را به هر 12 ساعت یا روزی یکبار کاهش دهید.
نحوه مصرف قرص متی مازول در کودکان
- برای درمان پرکاری تیروئید در کودکان 5-0.7 میلی گرم بر کیلوگرم در روز تا دوزهای تقسیمی 8 ساعته استفاده میشود. برای درمان این بیماری مقدار مصرف کلی بیش از 30 میلی گرم در روز نباشد.
- بیماری گریوز 2-0.5 میلی گرم بر کیلوگرم روزانه به صورت خوراکی که پس از ایجاد اتیروئیدیسم، دوز را 50٪ کاهش دهید و به مدت 1-2 سال تجویز کنید.
- تیروتوکسیکوز (خارج از برچسب) 5-1 میلی گرم بر کیلوگرم روزانه به صورت خوراکی استفاده میشود. همچنین دوزهای بعدی و مدت درمان را بر اساس پاسخ بیمار تنظیم کنید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف متیمازول، اگر به آن حساسیت دارید با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید تا در صورت نیاز داروهای مشابه برای شما تجویز کنند. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعال باشد که میتواند باعث واکنشهای آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. بیماران دارای سوابق پزشکی خاص مانند اختلالات خونی (آگرانولوسیتوز، ترومبوسیتوپنی)، بیماری کبد، پانکراتیت، اختلال کبدی یا کلیوی شدید و… با پزشک در رابطه با خطرات استفاده از این دارو مشورت کنند. همچنین استفاده از این دارو در 3 ماه اول بارداری توصیه نمیشود.
- بعد از مصرف داروی متی مازول هیپوپروترومبینمی و خونریزی ممکن است رخ دهد.
- واسکولیت مثبت آنتی بادی سیتوپلاسمی آنتی نوتروفیل (ANCA) گزارش شده است. در صورت وجود واسکولیت مصرف را قطع کنید.
- درمان طولانی مدت ممکن است باعث کم کاری تیروئید شود. به طور معمول سطوح T4 آزاد و TSH را کنترل کنید و تنظیم دوز در صورت لزوم برای حفظ حالت یوتیروئید انجام دهید.
- در برخی بیماران سرکوب قابل توجهی از مغز استخوان رخ میدهد. در صورت تجویز با سایر داروهایی که باعث سرکوب میلوسکوپی میشوند، احتیاط کنید. در صورت بروز آگرانولوسیتوز، لکوپنی یا کم خونی آپلاستیک قابل توجه مصرف را قطع کنید.
- هپاتیت گزارش شده؛ در صورت بروز یا اگر سطح آنزیمهای کبدی از نظر بالینی قابل توجه از جمله ترانس آمینازها بیش از 3 برابر حد بالای طبیعی مشاهده شده، مصرف دارو قطع شود.
- عوامل ضد تیروئید مرتبط با واکنشهای نادر اما شدید پوستی؛ در صورت بروز درماتیت لایه بردار مصرف را قطع کنید.
- به پزشک و داروساز خود بگویید که چه داروهای تجویزی و بدون نسخه مصرف میکنید، به ویژه داروهای ضد انعقاد (رقیقکنندههای خون) مانند وارفارین (کومادین)، مسدودکنندههای بتا مانند پروپرانولول (ایندرال)، داروهای دیابت، دیگوکسین (لانوکسین)، تئوفیلین (تئوبید، Theo-Dur) و ویتامینها
- اگر بیماری خونی مانند کاهش گلبولهای سفید خون (لکوپنی)، کاهش پلاکتها (ترومبوسیتوپنی)، کم خونی آپلاستیک یا بیماری کبدی (هپاتیت، زردی) دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر باردار هستید، قصد بارداری دارید یا در دوران شیردهی هستید به پزشک خود اطلاع دهید. متی مازول نباید در دوران بارداری یا شیردهی استفاده شود. اگر در حین مصرف متی مازول باردار شدید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
موارد منع مصرف متی مازول
- حساسیت مفرط
- شیردهی نوزاد یا بارداری (در دوران بارداری تنها با نسخه و تایید پزشک)
عوارض جانبی داروی متی مازول (methimazole)
آلوپسی، کمخونی آپلاستیک، واکنشهای پوستی (به عنوان مثال بثورات پوستی، خارش، رنگدانههای پوست)، سمیت کبدی، نوریت، پلی آرتریت، خارش، تورم غدد بزاقی، سرگیجه و… برخی از عوارض جانبی داروی متی مازول میباشد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. برخی از عوارض جانبی جدی این دارو شامل درد مفاصل یا عضله، بیحسی و سوزن سوزن شدن پوست، تنگی نفس، سرفه خونی، علائم مشکلات کبدی و… میباشد. در صورت بروز این موارد مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید.
- آگرانولوسیتوز
- آلوپسی
- کمخونی آپلاستیک
- واکنشهای پوستی (بثورات پوستی، خارش، رنگدانه های پوست)
- سمیت کبدی
- واسکولیت لکوسیتوکلاستیک
- نوریت
- پلی آرتریت
- خارش
- تورم غدد بزاقی
- رنگدانههای پوست
- ترومبوسیتوپنی
- کهیر
- سرگیجه
تداخل دارویی متی مازول
- تداخلات رده X (پرهیز): ب.ث.ژ (داخل مثانهای)، کلادریبین، دیپیرون، آسنوکومارول، انیسیندیون، دیکومارول، فنیدیون، فن پروکومون، وارفارین
- کاهش اثرات داروها توسط متیمازول: ب.ث.ژ (داخل مثانهای)، پردنیزولون (سیستمیک)، سدیم یدید I131، آنتاگونیست های ویتامین کا
- افزایش اثرات داروها توسط متیمازول: گلیکوزید های قلبی، کلوزاپین، دفریپرون، مشتقات تئوفیلین
- افزایش اثرات متیمازول توسط داروها: کلرامفنیکل (چشمی)، کلادریبین، دیپیرون، مزالامین، پرومازین
مصرف متی مازول (methimazole) در دوران بارداری و شیردهی
استفاده از این دارو در سه ماه اول بارداری میتواند به جنین شما آسیب برساند. برای جلوگیری از باردار شدن از یک روش موثر پیشگیری از بارداری استفاده کنید. اگر فکر میکنید در حین استفاده از دارو باردار شدهاید، فورا به پزشک خود اطلاع دهید. اطلاعات خاصی در رابطه با وجود این دارو در شیر انسان در دسترس نیست.
شرایط نگهداری داروی methimazole
داروی متی مازول باید در دمای اتاق و به از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرصهای هفتگی و قطرههای چشمی، کرمها، چسبها و استنشاقها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال میتوانند آنها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روشهای خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمیتوانند آنها را مصرف کنند.
کلام آخر داروی متی مازول
در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز ما به بررسی نقش داروی متی مازول در درمان اختلالات تیروئید پرداختیم. تیروئید یکی از سیستمهای حیاتی بدن انسان است و اختلالات آن میتوانند به مشکلات جدی در سلامتی افراد منجر شوند. این دارو به عنوان یک ابزار کلیدی در مدیریت اختلالات تیروئید، به ویژه در موارد هیپرتیروئیدی (زیاد فعالی تیروئید)، عمل میکند. این دارو از طریق مهار فعالیت تیروئید و تولید هورمونهای تیروئیدی میتواند به کنترل افزایش ناخواسته فعالیت تیروئید کمک کند. با مصرف متی مازول میتوان به کنترل علائم و عوارض اختلالات تیروئید، بهبود کیفیت زندگی بیماران و کاهش خطرات مرتبط با این اختلالات مبارزه کرد. این مقاله با عنوان داروی Methimazole، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز برای شما شرح دادیم.
منبع سایت: Medscape
source