مهدی فضائلی، کارشناس مسائل سیاسی، در یادداشتی که در روزنامه همشهری منتشر شده است، به موضوعی اشاره کرده که بارها شاهد آن بوده‌ایم: گروهی از افراد گاهی سخنان را به اشتباه تفسیر می‌کنند یا حتی عمداً خود را به نافهمی می‌زنند و سپس با برداشت‌های نادرست، قضاوت‌های ناعادلانه ارائه می‌دهند.

به گفته فضائلی، افرادی که به اشتباه متوجه مطلبی می‌شوند، معمولاً بدون هیچ غرض‌ورزی این کار را انجام می‌دهند و با توضیح مناسب می‌توان این سوءتفاهم را برطرف کرد. اما کسانی که عمداً خود را به نفهمی می‌زنند، بعید است که با هر توضیحی مشکلشان حل شود.

یکی از این سوءتفاهم‌ها درباره سخنان اخیر رهبر انقلاب در مورد تهدید مردم‌سالاری در صورت تمکین در برابر خواسته‌های آمریکایی‌ها مطرح شده است. ایشان در این سخنان تأکید کردند که یکی از خواسته‌های اصلی استکبار جهانی، به ویژه دولت آمریکا، از مسئولان کشورهای مختلف، از جمله جمهوری اسلامی ایران، این است که در تصمیم‌گیری‌های خود منافع آمریکا را نیز در نظر بگیرند. رهبر انقلاب این درخواست را تهدیدی برای مردم‌سالاری دانستند و بیان کردند که اگر مسئولان کشور در هر دوره‌ای به این خواسته‌های نابجای آمریکایی‌ها تن دهند، مردم‌سالاری و جمهوریت کشور را به خطر انداخته‌اند. دلیل این امر نیز این است که مردم به مسئولان رأی داده‌اند تا منافع آنان را تأمین کنند، نه منافع کشورهای دیگر.

این سخنان روشن و عزتمندانه که استقلال سیاسی کشور را تقویت می‌کند و مردم‌سالاری را تحکیم می‌بخشد، متأسفانه توسط برخی افراد به درستی درک نشد.

در تحلیل این سخنان، دو نکته مهم وجود دارد. اول اینکه در حوزه حکمرانی، گاهی منافع کشور ما با منافع کشورهای دیگر همسو می‌شود. در چنین شرایطی، تصمیم‌گیری باید بر اساس منافع ملی صورت گیرد، حتی اگر این تصمیم با خواسته‌های کشورهای دیگر نیز همخوانی داشته باشد. به عبارت دیگر، دلیل اتخاذ تصمیم، مصالح و منافع خودمان است، نه اراده بیگانگان.

نکته دوم این است که گاهی دشمنان یا کشورهای بیگانه سعی می‌کنند با وانمود کردن موافقت یا مخالفت با تصمیمات ما، خطای محاسباتی ایجاد کنند. در این شرایط، تصمیم‌گیری پیچیده‌تر می‌شود و مسئولان باید با استقلال کامل و تنها با توجه به منافع ملی، تصمیمات درست را اتخاذ کنند.

نکته پایانی نیز ارتباط بین تمکین در برابر خواسته‌های بیگانگان و مردم‌سالاری است. کشورهایی که فاقد نظام مردم‌سالار هستند، مانند برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس، خارج از این چارچوب قرار می‌گیرند، هرچند تمکین آن‌ها در برابر خواسته‌های دشمن نیز خیانت به مردمشان محسوب می‌شود. اما در کشورهای مردم‌سالار مانند ایران، که رأی مردم تعیین‌کننده است، چنین اشتباهی نه تنها خیانت به مردم است، بلکه تهدیدی جدی برای مردم‌سالاری نیز محسوب می‌شود. زیرا منتخبان مردم سوگند یاد می‌کنند که منافع و دستاوردهای کشور و مردم را حفظ کنند، نه اینکه منافعی را تأمین کنند که در تضاد با منافع ملی است.