به گزارش قلم نیوز و به نقل از ایرنا، نشریه فارن پالیسی در گزارشی به موضوع «معاهده مشارکت جامع راهبردی بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه» پرداخت و اشاره کرد که ایران و روسیه سابقهای پر فراز و نشیب در روابط خود دارند. با این حال، پس از آغاز حمله گسترده روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، دو کشور روابط نزدیکتری را با یکدیگر برقرار کردند.
در این گزارش آمده است که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، روز جمعه در کاخ کرملین با مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، پیمانی برای همکاری گسترده امضا کردند. هدف از این مشارکت استراتژیک، تقویت روابط دوجانبه در حوزههای نظامی، تجاری، علمی و دیگر زمینهها در مواجهه با تحریمهای غرب است. پزشکیان در این مراسم خطاب به پوتین گفت: «ما روابط با روسیه را حیاتی، حساس و راهبردی میدانیم و به شدت در این مسیر حرکت میکنیم.» این سومین دیدار بین دو رئیسجمهور از زمان به قدرت رسیدن پزشکیان در ژوئیه گذشته است.
بر اساس مفاد این معاهده که به مدت ۲۰ سال با امکان تمدید خودکار دورههای ۵ ساله ادامه خواهد یافت، دو کشور توافق کردند تا در حوزههایی مانند تجارت، انرژی، مالی، حمل و نقل، کشاورزی، فرهنگ، علم، فناوری، بهداشت، اطلاعات، مبارزه با تروریسم و دفاع همکاری کنند. همچنین در این توافقنامه ذکر شده است که اگر یکی از طرفین مورد تجاوز قرار گیرد، طرف دیگر هیچ گونه کمک نظامی به متجاوز که «تداوم تجاوز را تسهیل کند» ارائه نخواهد کرد.
امضای این توافق تنها سه روز قبل از مراسم تحلیف دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب ایالات متحده، انجام شد. ترامپ بارها اعلام کرده است که قصد دارد موضع سختتری در قبال ایران اتخاذ کند و به جنگ روسیه و اوکراین پایان دهد. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، هرگونه ارتباط بین زمانبندی این معاهده و مراسم تحلیف ترامپ را رد کرد.
پزشکیان در این مراسم از حضور نیروهای خارجی در خاورمیانه انتقاد کرد و به طور غیرمستقیم به دخالت آمریکا در منطقه اشاره داشت. او گفت: «آنها از سوی دیگر دنیا آمدهاند تا در منطقه آشوب ایجاد کنند.» وی تاکید کرد که کشورها باید مشکلات خود را حل کنند و نیروهای خارجی را به تشدید تنشها و بیثباتی منطقه متهم کرد.
فارن پالیسی در بخشی از گزارش خود ادعا کرد که تحولات منطقه، از جمله فروپاشی حکومت بشار اسد، ممکن است ایران را به سمت نزدیکی بیشتر با روسیه سوق دهد. ایران و روسیه با وجود تاریخ پرتلاطم، پس از حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، روابط نزدیکتری را احیا کردند. کییف و متحدان غربی آن، روسیه را به امضای قراردادی ۱.۷ میلیارد دلاری با ایران برای دریافت پهپادهای شاهد متهم کردهاند. بر اساس این ادعاها، ایران در سه سال گذشته صدها پهپاد برای حمله به اوکراین در اختیار روسیه قرار داده است و در مقابل، روسیه جتهای جنگنده پیشرفته سوخو-۳۵ را به ایران تحویل داده است. ایالات متحده همچنین ایران را به ارسال موشکهای بالستیک به روسیه متهم کرده است.
با این حال، مسکو و تهران تمامی این اتهامات را رد کردهاند. سال گذشته، ایران برای تقویت بیشتر روابط با روسیه به بلوک بریکس پیوست و مسعود پزشکیان یکی از معدود رهبران جهانی بود که در اجلاس سران بریکس در کازان روسیه در اکتبر ۲۰۲۴ شرکت کرد.