در همایش ملی روز هوای پاک، مسعود پزشکیان با اشاره به چالش‌های پیش‌روی کشور، اظهار داشت: ما در اجرای قوانین کوتاهی کرده‌ایم. برخی قوانین به گونه‌ای تنظیم شده‌اند که تعادل لازم بین منابع و مصارف در آنها دیده نشده است. برای دستیابی به توسعه پایدار، ابتدا باید این تعادل برقرار شود. مسیری که تاکنون در پیش گرفته‌ایم، صحیح نبوده است.
وی ادامه داد: تهران با روند کنونی رشد، دیگر قابل سکونت نیست. منابع و مصارف این شهر با یکدیگر همخوانی ندارند و ادامه این روند به معنای حرکت به سوی نابودی است. هر روز شاهد نشست زمین در تهران هستیم. در کشورهای دیگر، حتی نشست ۳ تا ۴ سانتی‌متری زمین نیز باعث تشکیل جلسات اضطراری می‌شود، اما در تهران با نشست‌های نیم متری و حتی یک متری، همچنان به توسعه بی‌رویه ادامه می‌دهیم. با منابع زیرزمینی موجود، امکان تامین آب تهران وجود ندارد. در عین حال، در کوچه‌های ۱۰ تا ۲۰ متری، ساختمان‌های ۲۰ طبقه ساخته می‌شود.
پزشکیان با اشاره به مشکلات اقتصادی نیز گفت: زمانی که مسیر را اشتباه می‌رویم، حل مشکلات دشوار می‌شود. ما برای خرید گندم ۱۶۰ همت هزینه کردیم، در حالی که باید ۲۲۰ همت پرداخت می‌کردیم. برای تامین این هزینه، از بخش‌های بهداشت، درمان، محیط زیست و دارو کسر کردیم، اما باز هم پول کافی نداشتیم. زمانی که من رئیس دانشگاه بودم، قانونی تصویب شد که باید به بیماران سوختگی رسیدگی شود، اما منابع تنها برای ۱۰ نفر در نظر گرفته شده بود، در حالی که ۱۰۰ بیمار مراجعه می‌کردند. این نشان می‌دهد که تعادل بین نیازها و منابع در جامعه ما وجود ندارد.
وی در خصوص مصرف انرژی نیز تاکید کرد: امسال قرار بود مازوت سوزانده نشود، اما با مشکل مواجه شدیم. اگر مازوت نمی‌سوزاندیم، مجبور بودیم گاز خانه‌ها را قطع کنیم، زیرا مصرف انرژی در کشور ما چندین برابر استانداردهای جهانی است. برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا سال آینده با این مشکلات مواجه نشویم. هدف ما این است که تا دو سال آینده، بین ۳۰ تا ۵۰ هزار مگاوات برق خورشیدی تولید کنیم. تمام تلاش خود را به کار گرفته‌ایم تا از پنل‌های خورشیدی و انرژی بادی استفاده کنیم. با این حال، مصرف برق و گاز ما چندین برابر اروپایی‌هاست، اما حتی حقوق پرسنل را نیز نمی‌توانیم به موقع پرداخت کنیم.
رئیس جمهور با اشاره به مشکلات مالی و مدیریتی گفت: ما با مصرف نادرست انرژی، منابع ارزشمند را هدر می‌دهیم و سپس در پرداخت‌های مختلف با مشکل مواجه می‌شویم. اگر بتوانیم این مسائل را مدیریت کنیم، می‌توانیم به زندگی بهتر برای نیروهای انسانی خود برسیم. اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها امروز بین ۲۰ تا ۲۵ میلیون تومان حقوق دریافت می‌کنند. چگونه می‌توان با این مبلغ در تهران زندگی کرد؟ در همه حوزه‌ها، از آب و برق تا محیط زیست، با ناترازی مواجه هستیم. با ادامه این روند، چگونه می‌توان مشکلات را حل کرد؟
پزشکیان در ادامه گفت: برای داشتن هوای پاک، در تلاش هستیم تا پنل‌های خورشیدی را راه‌اندازی کنیم. هر روز در دولت جلسه برگزار می‌کنیم و منابع مالی اختصاص داده‌ایم تا این پروژه‌ها اجرایی شوند. چاره‌ای جز این نداریم. اگر نتوانیم تغییر ایجاد کنیم، با مشکلات بیشتری مواجه خواهیم شد. رهبری فرمودند که امسال سال تولید با مشارکت مردمی است. از سوی دیگر، دولت مجبور است گاز تولیدی را قطع کند تا برق کم نیاید. ما در مجلس قانونی تصویب کردیم که روستاها را گازکشی کنیم، اما وقتی گاز نداریم، چگونه در زمستان آن را تامین کنیم؟ منابع ما محدود است، اما نیازهای ما نامحدود.
وی تاکید کرد: قطعا به دنبال اجرای قوانین هستیم، اما قوانینی که ناترازی نداشته باشند. ما برای پرداخت حقوق بازنشستگان و مطالبات گندم‌کاران نیز با ناترازی مواجه بودیم. از رهبری اجازه گرفتیم تا از صندوق توسعه ملی برداشت کنیم. فاصله بین نیازها و منابع بسیار زیاد است و باید این موضوع را مدیریت کنیم. راهی جز این برای حل مشکلات زیست‌محیطی وجود ندارد. اگر این مشکلات حل نشود، امکان زیست برای ما وجود نخواهد داشت. ما با دانشگاه‌ها در حال همکاری هستیم تا محققان راه‌حل‌های جدید ارائه دهند. اولویت ما انرژی پاک است و با قدرت در حال پیگیری آن هستیم. همچنین، موضوع حمل و نقل عمومی را دنبال می‌کنیم. اگر حمل و نقل عمومی در دسترس نباشد، هر فرد مجبور به استفاده از خودروی شخصی می‌شود که این امر باعث افزایش آلودگی و ترافیک می‌شود.
رئیس جمهور در پایان گفت: محیط زیست، هوای پاک، آب، خاک و زمین محل زندگی ما هستند. اگر نتوانیم آنها را حفظ کنیم، برای نسل آینده چیزی جز زمین سوخته باقی نخواهد ماند. ما می‌خواهیم نسل‌های آینده با عزت و سربلندی در این خاک زندگی کنند. منابع و امکانات زیادی داریم، اما باید با مدیریت درست از آنها استفاده کنیم. به کمک مردم نیاز داریم. تهران نباید به این شکل بزرگ شود. باید وضعیت حمل و نقل عمومی، مصرف سوخت و خودرو را اصلاح کنیم. برای مسافت‌های کوتاه، بهتر است پیاده روی کنیم. اگر دولت و مردم با هم همکاری نکنند، حل مشکلات غیرممکن خواهد بود.
وی همچنین به مصرف نادرست انرژی اشاره کرد و گفت: در خانه‌های ما، در یک اتاق سه لوستر وجود دارد، در حالی که در هتل‌های لوکس خارجی، بیش از دو چراغ روشن نمی‌شود. ما از یک طرف کولر روشن می‌کنیم و از طرف دیگر پنجره را باز می‌گذاریم. تا زمانی که فرهنگ درست مصرف انرژی در بین ما نهادینه نشود، مشکلات حل نخواهند شد.
پزشکیان در پایان تاکید کرد: برخی افراد اصلا مراعات نمی‌کنند. گازی که در مساجد مصرف می‌شود، آیا کیفیت لازم را دارد؟ با این نوع مصرف، هر چقدر تولید کنیم، باز هم کم می‌آید. مردم باید به ما کمک کنند. من تا جایی که بتوانم تلاش می‌کنم تا مشکلات مردم حل شود، اما حل همه ناترازی‌ها بدون کمک مردم ممکن نیست. ما در همه حوزه‌ها، از گاز و برق تا بنزین و آب، با ناترازی مواجه هستیم. گازوئیل را لیتری ۳۰۰ تومان می‌فروشیم، اما در بازار آزاد قیمت آن به ۶۰ هزار تومان می‌رسد. کجای دنیا چنین شرایطی وجود دارد؟ هر جا هم که بخواهیم دست به اصلاحات بزنیم، با مخالفت مواجه می‌شویم. باید به فکر راه‌حل‌های اساسی باشیم.
وی در خصوص کمبود آب نیز گفت: در برخی مناطق، برای حل مشکل کم‌آبی پیشنهاد می‌شود ۲۰ چاه حفر شود. اما آینده چه می‌شود؟ امروز چاه می‌زنیم و مشکل روستا حل می‌شود، اما وقتی چاه خشک شود، چه باید کرد؟ الفبای توسعه، تناسب بین منابع و مصارف است. آب زیرزمینی و آب باران قابل محاسبه است و میزان مصرف نیز مشخص است. اگر توسعه می‌خواهیم، باید اصولی باشد. ما در حال تلاش هستیم تا با تمام توان به قوانین عمل کنیم. من به عنوان یک پزشک، به دنبال این هستم که مردم بیمار نشوند. آلودگی هوا و کمبود آب، مردم را بیمار می‌کند. امیدوارم همه دست به دست هم دهیم تا مشکلات حل شود. دولت در زمینه پنل‌های خورشیدی پیشرفت چشمگیری خواهد داشت و انرژی بادی نیز در دستور کار قرار گرفته است. در حوزه حمل و نقل عمومی نیز تغییرات اساسی ایجاد خواهیم کرد.