بیبیسی فارسی در یکی از گزارشهای اخیر خود درباره حادثه توهین به شهدای گمنام دفاع مقدس، از تکنیکی به نام «واژگان همسنخ» استفاده کرد. این رسانه انگلیسی در تیتر خبری خود درباره بازداشت دو زن که در مقبره شهدای گمنام رقصیده بودند، از واژههایی مانند «رقصنده» و «کشتههای ناشناس جنگ» به جای «شهدای گمنام» استفاده کرد. این موضوع واکنشهای گستردهای در فضای مجازی به همراه داشت.
رسانهها از طریق زبان و انتخاب کلمات، پیامهای خود را به مخاطبان منتقل میکنند. یکی از مهمترین کارکردهای زبان رسانه، تأثیرگذاری بر احساسات و نگرش مخاطبان است. به عنوان مثال، استفاده از عباراتی مانند «دو دختر هنرمند» یا «دختر دهه هشتادی» میتواند حس مثبت یا خنثی ایجاد کند، در حالی که عباراتی مانند «اموات ناشناس»، «هجوم ماموران» یا «تعرض لباس شخصیها» بار منفی به همراه دارد.
تکنیک «واژگان همسنخ» به این معناست که رسانهها از کلماتی استفاده میکنند که مفهومی نزدیک به هم دارند، اما بار معنایی متفاوتی را منتقل میکنند. به عنوان مثال، واژههایی مانند «هلاکت»، «مرده»، «شهید» و «متوفی» همگی به فردی اشاره میکنند که از دنیا رفته است، اما هر کدام بار معنایی خاصی دارند. «هلاکت» بار منفی، «شهید» بار مثبت و «مرده» و «متوفی» تقریباً خنثی هستند.
استفاده بیبیسی فارسی از عبارت «کشتههای ناشناس» به جای «شهدای گمنام» میتواند نشاندهنده تلاش این رسانه برای قداستزدایی از شهدا باشد. تکرار چنین واژههایی در بلندمدت ممکن است باعث تغییر نگرش مخاطبان نسبت به ارزشهای دینی و اجتماعی شود. این موضوع نشان میدهد که چگونه انتخاب کلمات میتواند بر افکار عمومی تأثیر بگذارد و حتی ارزشهای جامعه را تحت تأثیر قرار دهد.