با سقوط بشار اسد و کاهش نفوذ روسیه و ایران در سوریه، ترکیه این شرایط را به عنوان یک فرصت تاریخی برای پیشبرد منافع ژئواستراتژیک خود و کسب برتری در رقابت منطقه‌ای بر ایران می‌بیند. در این راستا، آنکارا به سرعت در حال تنظیم موقعیت خود برای دستیابی به این اهداف است.
پیش از تحولات اخیر، خواسته‌های اصلی ترکیه در سوریه شامل سه مورد بود: نخست، از بین بردن تهدید فرامرزی ناشی از «نیروهای دموکراتیک سوریه» که عمدتاً از «یگان‌های مدافع خلق / ی‌پ‌گ» و متحدان آن تشکیل شده و از حمایت ایالات متحده برخوردار است. دوم، ایجاد شرایط برای بازگشت بیش از ۳ میلیون پناهجوی سوری که در حال حاضر در ترکیه زندگی می‌کنند. و سوم، حفظ برتری در رقابت پنهان با ایران و روسیه. اکنون ترکیه مسیری را پیش رو می‌بیند که می‌تواند در هر سه جبهه و حتی فراتر از آن پیشرفت کند.
در حالی که بیش از دو ماه از سقوط رژیم اسد در هشتم دسامبر گذشته است، ایران که متحد اصلی رئیس‌جمهور سابق سوریه بود، هنوز نتوانسته است با حاکمان جدید در دمشق ارتباط برقرار کند. فاطمه مهاجرانی، در پاسخ به سؤالات درباره تبادل پیام بین ایران و سوریه، اعلام کرد که هیچ پیامی بین دو کشور مبادله نشده و ایران خواهان سوریه‌ای امن و آرام برای مردم این کشور است.
یکی از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران ایران نیز پیش‌تر اعلام کرده بود که ایران سوریه را از دست داده و این شکست برای کشور بسیار سنگین بوده است.
در همین حال، احمد شرع، رئیس‌جمهور موقت سوریه، اولین سفر خارجی خود را به عربستان سعودی انجام داد و قرار است در دومین سفر خود به ترکیه برود تا با مقامات این کشور در آنکارا دیدار کند. به گزارش رویترز، شرع و رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، قرار است درباره یک توافق دفاعی مشترک مذاکره کنند. این مذاکرات شامل ایجاد پایگاه‌های هوایی ترکیه در مناطق مرکزی سوریه و آموزش ارتش جدید این کشور خواهد بود.
ترکیه که عضو ناتو است، مدت‌ها از مخالفان مسلح و سیاسی سوریه در برابر بشار اسد حمایت کرده بود. اسد در اواخر دسامبر پس از حمله برق‌آسای شورشیان که توسط نیروهای هیئت تحریر شام هدایت می‌شد، از قدرت برکنار شد. اکنون ترکیه تلاش می‌کند تا نقشی کلیدی در شکل‌گیری سوریه جدید ایفا کند و جای خالی ایران را پر کند، امری که ممکن است رقابت با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را تشدید و نگرانی‌هایی برای اسرائیل ایجاد کند.
جزئیات این توافق دفاعی راهبردی بین رهبران جدید سوریه و ترکیه شامل ایجاد پایگاه‌های هوایی جدید ترکیه در سوریه، استفاده از حریم هوایی سوریه برای اهداف نظامی و نقش اصلی ترکیه در آموزش نیروهای ارتش جدید سوریه است. رهبری جدید سوریه نیز ارتش سابق و گروه‌های شورشی را منحل کرده و در حال ادغام آن‌ها در یک فرماندهی نظامی جدید است.
به گفته منابع، مذاکرات شامل ایجاد دو پایگاه هوایی ترکیه در منطقه بیابانی مرکزی سوریه، معروف به «بادیه»، خواهد بود. این پایگاه‌ها به ترکیه اجازه خواهند داد تا از حریم هوایی سوریه در برابر حملات احتمالی دفاع کند. کرملین نیز تأیید کرده که روسیه در حال مذاکره با دولت جدید دمشق درباره سرنوشت پایگاه‌های نظامی خود در سوریه است.
ترکیه همچنین تمایل دارد با ایجاد پایگاه‌هایی در مناطق مرکزی سوریه، پیامی به نیروهای کُرد شمال شرق سوریه، معروف به «ی‌پ‌گ»، ارسال کند. آنکارا ی‌پ‌گ را شاخه‌ای از «حزب کارگران کردستان / پ‌ک‌ک» می‌داند که از سوی ترکیه و ایالات متحده به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته شده است.
وزیر دفاع ترکیه نیز اعلام کرده که آنکارا آماده است در صورت درخواست دولت جدید سوریه، حمایت‌های لازم را ارائه دهد و درباره حضور نظامی خود در سوریه با دولت جدید گفت‌وگو کند.