**رویداد 24 | سیما پروانهگهر:** سه سال پیش، وقتی وحید یامینپور، فعال سیاسی اصولگرا و یکی از شاخصترین چهرههای جوانان انقلابی، در مصاحبهای با یک رسانه به حلقه سخت حامیان جمهوری اسلامی اشاره کرد، شاید کمتر کسی بتوانست در کوتاهترین زمان این اصطلاح را در بین چهرههای دیگر از کارشناسان و مجریان تا نمایندگان مجلس و فعالان فضای مجازی بهکار روند. این اصطلاح میگوید اگر نظام مطابق آرزوها و شعارهای حلقه سخت رفتار کند، از آن حمایت میکنند، وگرنه از قطار نظام پیاده میشوند.
در مرداد 1401، یامینپور این موضوع را مرور کرده و از آن به بعد ادبیات تهدید آغاز شد: “اینطور نیست که شهروندان، بعد از دیدن تلورانس نظام در مسائل اخلاقی و جنسی، بگویند با این نظام میمانیم. بلکه به مرحله بعد میروند و میگویند: اورجینال سکولار شو.” او همچنین پیشبینی کرد که اگر نظام از برخی اصول کوتاه آید، حلقه سخت از قطار نظام پیاده خواهد شد.
این ادبیات در سالهای بعد با لغات مختلف تکرار شد. یکی از آخرین مثالها، رضا رشیدپور است که نشان داده که صداوسیمای جمهوری اسلامی برای او مناسب نیست. فواد ایزدی نیز در یک مصاحبه گفت که اگر جوانان احساس کنند حکومت کافیالاسلامی نیست، ایران به سوریه تبدیل خواهد شد.
لیلا رئیسی، نماینده قم در مجلس، در مصاحبهای بهطور واضح از شورای عالی امنیت ملی برای توقف ابلاغ قانون حجاب انتقاد کرده و تهدید کرد که این حلقه سخت اگر دیده نیازهایش را، رویکرد متفاوتی خواهد داشت.
**عبارت “حلقه سخت” از چه زمانی در ادبیات سیاست ایران به کار رفته؟**
عبارت “هسته سخت” اولین بار توسط باب آواکیان، رهبر حزب کمونیست آمریکا، در کتاب خود بهکار رفت. این اصطلاح برای توصیف گروهی وفادار و دگم از کمونیستها استفاده شد که هدف آنها حفظ جهتگیری کمونیستی در جامعه بود.
در ایران، این مفهوم از پس از پیروزی سیدمحمدخاتمی در انتخابات سال 1376 به استفاده خاصی از چپهای جدید برخوردار شد. نشریههایی مثل “صبح” و “عصر ما” این اصطلاح را مورد استفاده قرار دادند و تئوری شد که حاکمیت باید هستههای سخت وفادار به خود را برای حفظ مرزهای ایدئولوژیک جمعآوری کند.
در دولت اصلاحات، محمود احمدینژاد با تئوری “هسته سخت” بسیج اساتید دانشگاه علم و صنعت را تشکیل داد. این شبکه در سال 1384 توانست احمدینژاد را به ریاست جمهوری برگزارد و فضایی را برای ترکیب نیروهای جدید ایجاد کند.
بهنظر میرسد که حلقه سخت حامیان جمهوری اسلامی به جامعه نگاهی ناامنی دارد و بر اساس تهدید به برداشتن حمایت خود، سیاستگذاری نظام را تحت فشار قرار میدهد. این حلقه بهروشنگی میداند که جامعه مطالباتی خلاف دیدگاههایش دارد، اما با تهدید میخواهد ریل سیاستگذاری را در کنترل خود داشته باشد.