مذاکرات غیر مستقیم بین ایران و امسال که با واسطگی عمان صورت میگیرد، واکنشهای متنوع و ارزیابیهای مختلفی را در پی داشته است. برخی از فعالان رسانهای و بازیگران سیاسی با خوشبینی شدید این مذاکرات را راهحل قطعی مشکلات ایران و حتی منطقه تلقی میکنند. آنها بر این باورند که نتیجه این مذاکرات به توافقی قطعی خواهد کاتید که میتواند به سرمایهگذاری آمریکایی در ایران منجر شود. برخی از این خوشبینها خروجی این مذاکرات را اقتصادی و مالی میبینند و تأکید میکنند که فقط یکی از دلایل این توافق، منع شرعی شرطبندی است.
از طرف دیگر، گروه دیگری از فعالان رسانهای و بازیگران سیاسی، بدون هیچ امیدی به موفقیت این مذاکرات حتی در صورت توافق، این فرآیند را خسارت و تحقیر میدانند. این گروه بر این باور است که مذاکرات نه تنها برای رفع تحریمها فایدهای نخواهد داشت، بلکه هی%A0من ق佁ی خیانت به آرمانهای دینی و انقلابی است و برای ورود به آن، فقط ترس و محافظهکاری نقش داشته است. آنها همچنین به این بستهبندی ادامه مذاکرات و پیامدهای آن حتی در صورت توافق اعتقاد ندارند و آن را خسارت فراوان میشمارند.
این دو نگاه افراطی میتواند به ایجاد دوقطبیسازی کاذب در جامعه منجر شود، بهویژه در زمینه سیاست خارجی. مقاومت در برابر دشمنان و بدخواهان نیازمند قدرت و وحدت داخلی است که برای تأمین این قدرت اصلیترین مؤلفه است.
رهبر انقلاب اسلامی در دیدار با مسئولان سه قوه، به سختی این مذاکرات اشاره کرد و به اهمیت خنثیسازی نگاههای افراطی خوشبین و بدبین تأکید کرد. ایشان اصرار داشتند که باید نه خیلی خوشبین و نه خیلی بدبین باشیم. این دستاندرکاری با دقت اجرا شده و خطوط قرمز مشخص است، اما مذاکرات باید با دغدغهها و دقت دنبال شوند.
در این نگاه واقعبینانه، باید بر تمام جوانب و واقعیتها تأکید شود. بیاعتمادی به حریف و اعتماد به خود، همراه با بررسی دقیق قدرتها و ضعفها، فرصتها و تهدیدها، نتیجه قطعی را نیازی به تصور خیالی یا هراسآور نمیکند. اقتصاد و معیشت از مذاکرات شرطی مستقل خواهند بود و سوق تولید و نشاط ادامه خواهد داشت. حاشیهها رنگی نخواهند داشت و مسائل فرعی مسائل اصلی را مасکر نخواهند کرد.
در این نگاه، میدان جنگ نیز نادیدهگرفته نخواهد شد. سربازان نه تنها آماده و دست به سلاح هستند، بلکه به تقویت قدرتها همتآوری میکنند. سیستم، کشور و مردم از این نگاه سودمند میبرند، در حالی که بازار سیاستبازان از رونق افتاده و تیم مذاکرهکننده با اعتماد بالاتر به دفاع از منافع ملی و مصالح نظام همتآوری میکند. هیچ سیگنال ضعفی به حریف ارسال نخواهد شد و پشتوانههای عزت، حکمت و مصلحت برای پیشبرد اهداف دیپلماسی ایران فراهم خواهد شد.
تقویت نگاه واقعبینانه و دور کردن نگاههای بدبینانه و خوشبینانه افراطی، بهعنوان یک ضرورت راهبردی و حکیمانه بررسی میشود که تحقق آن نیازمند صبر، حوصله و تلاش مضاعف است.